Nowości w rocznych zeznaniach PIT za 2023 r.

Tradycyjnie już z nowym rokiem rozpoczynamy publikację porad oraz artykułów związanych z dokonywaniem rozliczeń rocznych w zakresie pdof, czyli zeznań rocznych PIT. Będą się one ukazywały w każdy poniedziałek do końca kwietnia na stronie 4 gazety. Zasadniczo przywykliśmy już, że rozliczenia za dany rok podatkowy różnią się od sporządzanych za lata poprzednie. Dzieje się tak zarówno w wyniku zmiany obowiązujących w tym zakresie przepisów, jak i dokonywanych przez resort finansów modyfikacji druków zeznań i załączników. Czym zatem zeznania PIT za 2023 r. różnią się od ubiegłorocznych zeznań?

Zmiany w drukach

Resort finansów przygotował nowe wzory formularzy rocznych zeznań PIT, które będą obowiązywały w rozliczeniach za 2023 r.

Główną zmianą w stosunku do dotychczasowych rozliczeń jest dostosowanie druków zeznań do ubiegłorocznej nowelizacji ustawy o pdof (Dz. U. z 2022 r. poz. 2180 ze zm.). W wyniku tej nowelizacji z dniem 1 stycznia 2023 r. został uchylony obowiązek dołączania przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej do zeznania rocznego PIT informacji o wierzytelnościach i zobowiązaniach zmniejszających lub zwiększających podstawę obliczenia podatku (straty), wynikających z transakcji handlowych.

Informacje te na gruncie pdof były zawarte w załącznikach PIT/WZ i PIT/WZR. W wyniku likwidacji tych druków wprowadzone zostały zmiany do formularzy PIT-36₍₃₁₎, PIT-36S₍₃₁₎, PIT-36L₍₂₀₎, PIT-36LS₍₂₀₎, PIT/IP₍₅₎, PIT-28₍₂₆₎, PIT-28S₍₂₆₎ i PIT-28/B₍₂₀₎ z uwagi na to, że dotychczas odwoływały się one bezpośrednio do treści tych załączników.

Oprócz wskazanych modyfikacji z formularzy zeznań zostały usunięte pozycje, które do rozliczeń za 2022 r. były dodane w wyniku korekt wprowadzanych do ustawy o pdof w trakcie 2022 r. kolejnymi odsłonami Polskiego Ładu. Ponieważ w rozliczeniu za 2022 r. przedsiębiorcom umożliwiono zmianę formy opodatkowania na ten rok w składanym zeznaniu - z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz z podatku liniowego na skalę podatkową, wymagało to wprowadzenia do formularzy zeznań dodatkowych rubryk. Jednak takie rozwiązanie dotyczyło wyłącznie 2022 r., dlatego w zeznaniach za 2023 r. rubryki te zostały usunięte.

W załączniku PIT/O₍₂₈₎ zostały natomiast usunięte pola dotyczące darowizn przekazywanych na przeciwdziałanie COVID-19 (art. 52n ustawy o pdof i art. 57b ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym - Dz. U. z 2022 r. poz. 2540 ze zm.) oraz darowizn przekazywanych w formie tabletów i laptopów (art. 52x ustawy o pdof - Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm. i art. 57e ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym). Ich likwidacja jest związana z odwołaniem od 16 maja 2022 r. stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19.

Z uwagi na to, że od 2023 r. przychody z prywatnego najmu opodatkowane są wyłącznie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, w zeznaniu PIT-36₍₃₁₎ i załączniku PIT/M₍₁₀₎ zostały zlikwidowane pozycje dotyczące opodatkowania dochodów z prywatnego najmu według skali podatkowej.

Z kolei w załączniku PIT/B₍₂₁₎, stanowiącym informację o wysokości dochodu/straty z pozarolniczej działalności gospodarczej, w przypisach znalazło się nowe wyjaśnienie dotyczące tego, jakich przychodów lub kosztów uzyskania przychodów podatnik nie wykazuje w załączniku. Dotychczasowa treść została uzupełniona o informację, że podatnik w PIT/B₍₂₁₎ nie wykazuje przychodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 152-154 ustawy o pdof, czyli objętych ulgą na powrót, dla rodzin 4+ i zerowym PIT dla pracujących seniorów.

Załącznik PIT/BR₍₇₎ nie zawiera już pozycji dotyczących kwot kosztów kwalifikowanych pozostających do odliczenia w latach następnych, choć możliwość ich odliczania przez kolejnych 6 lat podatkowych nie zniknie. Jednak w PIT/BR₍₇₎ podatnik od 2023 r. będzie wykazywał kwotę niewykorzystanej ulgi za poprzednich 6 lat, którą odliczył w roku, za który składa zeznanie.

Najem prywatny małżonków

Zmiany w rozliczeniach PIT za 2023 r. przyniosła także nowelizacja ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw, tzw. SLIM VAT 3 (Dz. U. z 2023 r. poz. 1059). Zmiany te dotyczą m.in. opodatkowania przychodów osiąganych z tzw. najmu prywatnego.

Przypomnijmy, że przychody z tego źródła są opodatkowane dwoma stawkami podatku: w wysokości 8,5% oraz 12,5% - ta druga obowiązywała do wejścia w życie wskazanej nowelizacji od nadwyżki przychodu ponad kwotę 100.000 zł. W przypadku małżonków limit ten odnosił się łącznie do nich obojga. W wyniku nowelizacji limit przychodów podlegających opodatkowaniu 8,5% stawką ryczałtu został dla małżonków zwiększony do 200.000 zł. Z uregulowań przejściowych ustawy nowelizującej wynika, że ma on zastosowanie do przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2023 r., czyli już w PIT-28 za 2023 r.

Ulga rehabilitacyjna

W ustawie o pdof zmiany wprowadzone tzw. SLIM VAT 3 odnoszą się m.in. do opiekunów osób niepełnosprawnych. W przepisach dotyczących tzw. ulgi rehabilitacyjnej poszerzeniu uległ krąg osób uprawnionych do korzystania z niej, będących podatnikami mającymi na utrzymaniu osoby niepełnosprawne. Z art. 26 ust. 7e ustawy o pdof wynika obecnie, że prawo do ulgi mają podatnicy, na utrzymaniu których pozostają następujące osoby niepełnosprawne: osoba będąca w stosunku do podatnika lub jego małżonka osobą zaliczoną do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn lub dziecko obce przyjęte na wychowanie przez podatnika lub jego małżonka. Dzięki tej zmianie możliwość korzystania z ulgi rehabilitacyjnej zyskały osoby mające na utrzymaniu niepełnosprawnych dziadków lub niepełnosprawne wnuki. Wskazane przepisy w znowelizowanym brzmieniu mają zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2023 r., co oznacza, że podatnicy po raz pierwszy skorzystają z nich w rocznych zeznaniach za 2023 r.

Ulga na dzieci z niepełnosprawnością

W zakresie ulgi na dzieci tzw. SLIM VAT 3 zliberalizował warunek dotyczący dochodów rodziców (opiekunów) jednego dziecka, w sytuacji gdy posiada ono ustawowo określone orzeczenie o niepełnosprawności. Nowelizacja ta zlikwidowała bowiem w ust. 2e dodanym do art. 27f ustawy o pdof obowiązujące limity dochodów w odniesieniu do podatnika i jego małżonka, którzy wykonywali władzę rodzicielską, pełnili funkcję opiekuna prawnego albo sprawowali opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej, w stosunku do jednego dziecka, posiadającego orzeczenie albo decyzję, o których mowa w art. 26 ust. 7d ustawy o pdof. Również te zmodyfikowane przepisy stosuje się do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2023 r., czyli uwzględnia w zeznaniach PIT za 2023 r.