W 2023 r. będzie miał miejsce po raz pierwszy od wdrożenia pracowniczych planów kapitałowych tzw. ponowny autozapis do PPK. Na czym polega ten mechanizm? Czy obejmie wszystkich pracowników? Jakich formalności i w jakim terminie musi dopełnić podmiot zatrudniający?
Pracodawca nie musi uzyskiwać zgody pracownika, aby zapisać go do PPK. W pracowniczych planach kapitałowych obowiązuje mechanizm tzw. automatycznego zapisu do programu. Oznacza to, że każda osoba zatrudniona w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy o PPK (patrz ramka - Osoby zatrudnione...) podlega automatycznemu zapisowi do programu. Jeśli nie chce zostać jego uczestnikiem, wówczas musi złożyć deklarację dotyczącą rezygnacji z uczestnictwa. Ta procedura ma zastosowanie w odniesieniu do osób w wieku od 18 do 55 lat. W przypadku pracowników, którzy ukończyli 55. rok życia, zapis do PPK jest dokonywany na ich wniosek o przystąpienie do programu. Do PPK nie mogą dołączyć osoby, które ukończyły 70. rok życia.
Osoby zatrudnione w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy o PPK to:
podlegający obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tych tytułów w Rzeczypospolitej Polskiej, w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 ze zm.). |
Złożona przez pracownika deklaracja dotycząca rezygnacji z uczestnictwa w PPK nie jest bezterminowa. Co 4 lata, w terminie do ostatniego dnia lutego danego roku, czyli po raz pierwszy do 28 lutego 2023 r., ważność takiej deklaracji wygaśnie. Co 4 lata, od dnia 1 kwietnia, czyli po raz pierwszy od 1 kwietnia 2023 r., podmiot zatrudniający będzie dokonywał wpłat za tę osobę, chyba że ponownie zrezygnuje ona z dokonywania wpłat do PPK, składając podmiotowi zatrudniającemu deklarację o rezygnacji.
Termin 28 lutego 2023 r. ma zastosowanie do wszystkich dotychczas złożonych deklaracji, niezależnie od terminu, kiedy tego dokonano. Bez znaczenia jest tutaj też kwestia, kiedy pracownicze plany kapitałowe zostały wdrożone w danym zakładzie.
Ponowny autozapis dotyczy osób, które złożyły deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Nie ma przy tym znaczenia, czy deklarację złożyły przed zawarciem w ich imieniu umowy o prowadzenie PPK, czy zrezygnowały z programu w trakcie oszczędzania. W przypadku osób zatrudnionych, które jeszcze przed zapisaniem do PPK zrezygnowały z udziału, naliczanie, pobieranie i dokonywanie wpłat do PPK musi zostać poprzedzone niezwłocznym zawarciem tej umowy o prowadzenie PPK (przykład 1). Z wyjaśnień Polskiego Funduszu Rozwoju zamieszczonych na stronie internetowej www.mojeppk.pl wynika, że: "(...) »niezwłocznie« nie oznacza »natychmiast«. W orzecznictwie przyjmuje się, że »niezwłocznie« oznacza realny termin, uwzględniający okoliczności miejsca i czasu (...). Jeżeli pracodawca nie zawrze umowy o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz pracownika przed wypłatą wynagrodzenia 1 marca 2023 r., gdyż nie będzie to w jego przypadku realny termin na zawarcie tej umowy, to od wypłaconego w tym dniu wynagrodzenia nie obliczy i nie pobierze wpłat do PPK. Umowę o prowadzenie PPK ma obowiązek zawrzeć bez zbędnej zwłoki. Dopiero od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego po zawarciu tej umowy obliczy i pobierze wpłaty do PPK. Należy zwrócić uwagę, że pracodawca powinien móc wykazać wykonanie ciążącego na nim obowiązku »niezwłocznego« zawarcia umowy o prowadzenie PPK.
W przypadku gdy pracodawca nie zdąży zawrzeć umowy o prowadzenie PPK przed wypłatą wynagrodzenia 1 marca 2023 r. i wypłaca wynagrodzenie tylko raz w miesiącu, to pierwsze wpłaty do PPK obliczy i pobierze z wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi w kwietniu 2023 r. - będzie miał czas na przekazanie tych wpłat do instytucji finansowej od dnia ich obliczenia i pobrania do 15 maja 2023 r.".
Wszystkie dotychczas złożone deklaracje w sprawie rezygnacji z uczestnictwa w PPK czy odprowadzania wpłat są wiążące dla podmiotu zatrudniającego do końca lutego 2023 r. (przykłady 2 i 3).
Autozapis nie dotyczy osób, które przed 1 kwietnia 2023 r. ukończą 55. rok życia. Pracodawca będzie mógł zapisać do PPK albo wznowić za te osoby naliczanie wpłat do PPK wyłącznie na ich wniosek złożony do ostatniego dnia lutego 2023 r. (przykład 4). Osoby, które przed 1 kwietnia 2023 r. ukończą 70 lat, nie będą mogły zostać uczestnikami programu (przykład 5).
Przykład 1 Pracownik (w wieku 32 lat) nie został uczestnikiem PPK, gdyż przed zawarciem dla niego umowy o prowadzenie PPK złożył pracodawcy deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Jeśli pracownik ten nie złoży kolejnej deklaracji o rezygnacji, wówczas pracodawca od 1 kwietnia 2023 r. będzie dokonywał za niego wpłat do PPK. Z tym że, aby było to możliwe, pracodawca jeszcze w marcu 2023 r. będzie musiał zawrzeć dla niego umowę o prowadzenie PPK (chyba że przed zawarciem tej umowy pracownik ponownie złoży deklarację o rezygnacji).
Pracownik (w wieku 42 lat) pod koniec stycznia 2023 r. złożył deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Rezygnacja ta obowiązuje tylko do 28 lutego 2023 r. W takiej sytuacji podmiot zatrudniający musi w lutym 2023 r. przedstawić pracownikowi informację o wznowieniu od 1 kwietnia 2023 r. dokonywania wpłat do PPK.
Pracodawca uruchomił swoją działalność w 2022 r. Z początkiem maja 2022 r. zawarł umowę o prowadzenie PPK dla zatrudnionych u siebie pracowników. Czterech z nich (w wieku do 55 lat) złożyło deklaracje o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczych planów kapitałowych. Deklaracje te będą wiązać podmiot zatrudniający tylko do końca lutego 2023 r. W praktyce oznacza to, że pracodawca począwszy od marca 2023 r. będzie musiał zapisać te osoby do PPK. Z obowiązku tego będzie zwolniony, jeżeli złożą mu deklaracje o rezygnacji.
Pracownik złożył deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Miało to miejsce w 2021 r. na etapie wdrażania PPK w zakładzie pracy. W grudniu 2022 r. ukończył 55 lat. Jego pracodawca do końca lutego 2023 r. ma obowiązek poinformować go o ponownym autozapisie. Musi jednak wskazać, że w jego przypadku wpłat do PPK w ramach ponownego autozapisu będzie dokonywać tylko na jego wniosek. W przypadku złożenia wniosku o dokonywanie wpłat do PPK przez tego pracownika, pracodawca zawrze w jego imieniu umowę o prowadzenie PPK, a wpłaty do PPK zacznie obliczać i pobierać, poczynając od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego po zawarciu tej umowy.
Uczestnik PPK w styczniu 2022 r. złożył deklarację o rezygnacji z odprowadzania wpłat do PPK. W styczniu 2023 r. osoba ta ukończyła 70 lat i nadal pozostaje w zatrudnieniu. W tym przypadku pracodawca nie będzie wznawiał dla niego wpłat do PPK. |
Osoba zatrudniona po uzyskaniu informacji o ponownym autozapisie (patrz ramka - Treść informacji...), jeżeli nadal nie będzie chciała oszczędzać w PPK, będzie musiała złożyć deklarację o rezygnacji. Dokonać tego będzie mogła od dnia 1 marca 2023 r.
Deklarację dotyczącą rezygnacji należy złożyć w formie pisemnej. W myśl art. 78 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.) do zachowania pisemnej formy czynności prawnej potrzebne jest złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej jest równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej. Do zachowania elektronicznej formy czynności prawnej wystarczy złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej i opatrzenie go podpisem elektronicznym.
Informacja o wznowieniu dokonywania wpłat do PPK W związku ze złożeniem przez Pana/Panią deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, informuję, że od 1 kwietnia 2023 roku będą dokonywane wpłaty do PPK na Pana/Pani rachunek PPK, chyba że ponownie złoży Pan/Pani deklarację o rezygnacji z ich dokonywania. Jeżeli przed 1 kwietnia 2023 roku ukończy Pan/Pani 55. rok życia, wpłaty do PPK będą dokonywane na Pana/Pani rachunek od 1 kwietnia 2023 roku wyłącznie na Pana/Pani wniosek złożony do ostatniego dnia lutego. |
Pracodawca będzie zobowiązany od 1 kwietnia 2023 r. dokonywać wpłat do PPK za osoby, które wcześniej zrezygnowały z PPK, chyba że do tego dnia złożą deklarację w zakresie rezygnacji. W przypadku osób zatrudnionych, dla których wcześniej - w związku z tym, że złożyły deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK - nie została zawarta umowa o prowadzenie PPK, dokonanie wpłat musi być poprzedzone zawarciem umowy o prowadzenie PPK.
Pracodawca przekaże wpłaty do instytucji finansowej pomiędzy 1 a 17 kwietnia 2023 r. (przesunięcie terminu odbędzie się z uwagi na fakt, że 15 kwietnia 2023 r. wypada w sobotę). Natomiast w sytuacji, kiedy przed przekazaniem wpłat do instytucji finansowej pracownik złoży rezygnację z oszczędzania w programie, pracodawca będzie musiał dokonać korekty naliczonych składek, a składka pracownika zostanie zwrócona.
Obowiązki podmiotu zatrudniającego w związku z ponownym autozapisem do PPK Należy:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 4.10.2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 46)
|