Pracodawca nalicza za zatrudnione osoby składki ZUS od wypłaconych im świadczeń. Wypłaty te wykazuje w raportach ZUS. W drukach tych należy stosować właściwe kody tytułu ubezpieczenia lub świadczenia/przerwy.
Otrzymaliśmy od pracownika (po długotrwałej niezdolności do pracy z powodu choroby potwierdzonej e-ZLA) wypowiedzenie umowy o pracę. Na koniec kwietnia 2024 r. wypłacimy mu ekwiwalent za dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego. Czy takie świadczenie podlega składkom ZUS?
TAK. Wypłacony pracownikowi ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy należy oskładkować.
W przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny. Taki zapis zawiera art. 171 § 1 Kodeksu pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465). Składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne do ZUS wyliczone od kwoty takiego ekwiwalentu pracodawca powinien wykazać w raporcie ZUS RCA sporządzonym za miesiąc, w którym został on pracownikowi wypłacony (tu: za kwiecień 2024 r.). Natomiast to, z jakim kodem tytułu ubezpieczenia pracodawca powinien rozliczyć wypłacone świadczenie w raporcie ZUS RCA, będzie zależało od tego, czy jego wypłata zostanie dokonana jeszcze w tym samym miesiącu, w którym nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy, czy nastąpi to w następnym miesiącu.
Jeżeli wypłaty ekwiwalentu pracodawca dokona:
Warto dodać, że pracodawca jest zobowiązany wypłacić pracownikowi ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w ostatnim dniu zatrudnienia (z pewnymi wyjątkami, które tu pominięto).
Po rozwiązaniu umowy o pracę były pracownik wystąpił z żądaniem wypłaty wynagrodzenia za nadgodziny wypracowane w niektórych miesiącach 2023 r. Czy taka wypłata będzie podlegała składkom ZUS w sytuacji, gdy osoba ta od ponad pół roku już nie pracuje w naszym zakładzie?
TAK. Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe wypłacone byłemu pracownikowi będzie podlegało oskładkowaniu.
Podstawę wymiaru składek ZUS stanowi dla pracowników przychód w rozumieniu przepisów ustawy o pdof, osiągany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Za przychód ze stosunku pracy uważa się m.in. wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. Stanowią go w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe.
Wypłacone pracownikowi wynagrodzenie za godziny nadliczbowe (stanowiące przychód ze stosunku pracy) pracodawca powinien uwzględnić w podstawie wymiaru składek ZUS pracownika. Co ważne, świadczenie takie podlega składkom także wtedy, gdy zostanie wypłacone (bądź postawione do dyspozycji pracownika) po rozwiązaniu z nim umowy o pracę. O tym bowiem, czy wypłata stanowi przychód ze stosunku pracy, nie decyduje faktyczne pozostawanie danego pracownika w zatrudnieniu w momencie dokonania przez pracodawcę wypłaty. Istotne jest w takim przypadku to, iż przychód ten został osiągnięty przez daną osobę z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. W rezultacie od kwoty wynagrodzenia za godziny nadliczbowe wypłaconego byłemu pracownikowi należy naliczyć składki ZUS na ogólnych zasadach. Taką wypłatę rozlicza się w raporcie ZUS RCA sporządzonym za miesiąc, w którym zostanie ona byłemu pracownikowi wypłacona, wykazując w nim byłego pracownika z kodem tytułu ubezpieczenia 30 00 X X.
Przez 14 dni w maju 2024 r. pracownik będzie korzystał z urlopu ojcowskiego. Wypłatę świadczenia z tego tytułu (tu: zasiłku macierzyńskiego) za okres tego urlopu wypłaci mu ZUS. W jaki sposób okres nieobecności pracownika z tego powodu będziemy zobowiązani wykazać w ZUS RSA?
Okres, w którym pracownik będzie przebywał na przysługującym mu urlopie ojcowskim, pracodawca wykaże w druku ZUS RSA jako okres pobierania zasiłku macierzyńskiego.
Urlop ojcowski przysługuje pracownikowi - ojcu dziecka w celu sprawowania opieki nad dzieckiem, w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia albo upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia.
Ubezpieczonemu za okres urlopu ojcowskiego przysługuje zasiłek macierzyński. Osoba pobierająca takie świadczenie podlega z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Składki na te ubezpieczenia nalicza podmiot, który wypłaca to świadczenie (w tym przypadku organ rentowy).
Gdy zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego wypłaci pracownikowi ZUS, wtedy pracodawca (jako płatnik nieuprawniony do wypłaty świadczeń z ubezpieczeń społecznych) powinien wykazać go w imiennym raporcie ZUS RSA sporządzonym za miesiąc, w którym pracownik przebywał na urlopie ojcowskim, podając w nim:
Z kolei w raporcie ZUS RCA należy rozliczyć ww. pracownikowi składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od przychodu uzyskanego przez niego w tym miesiącu.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
