Nowy rok w składce zdrowotnej

Dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych jest przewidziany rok składkowy obowiązujący od 1 lutego danego roku do 31 stycznia następnego roku. Opłacają oni składkę zdrowotną naliczoną od podstawy wymiaru ustalonej w oparciu o firmowy dochód z poprzedniego miesiąca. Z dniem 1 lutego 2023 r. rozpoczął się nowy rok składkowy. Pierwszą składkę zdrowotną w nowym roku składkowym zapłacą w marcu br.

Kogo obowiązuje?

W oparciu o wysokość firmowego dochodu składkę zdrowotną naliczają osoby prowadzące pozarolniczą działalność, które opłacają podatek dochodowy z prowadzonej działalności na zasadach określonych w: art. 27 (według skali podatkowej), art. 30c (podatek liniowy) i ewentualnie art. 30ca (IP Box) ustawy o pdof (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.). Na takich zasadach składkę zdrowotną opłacają przedsiębiorcy prowadzący firmę na podstawie wpisu do CEIDG (także korzystające z ulgi na start), osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu, wspólnicy spółki jawnej lub partnerskiej (z wyłączeniem wspólników spółki komandytowej oraz wspólnika jednoosobowej spółki z o.o.), osoby prowadzące publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów Prawa oświatowego.

Miesięczna podstawa

Dla celów ustalenia miesięcznej podstawy wymiaru składki zdrowotnej sposób obliczania dochodu jest następujący:

1) dochód za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu w roku składkowym jest ustalany jako różnica między osiągniętymi przychodami w rozumieniu ustawy o pdof a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów (KUP) w rozumieniu tej ustawy,

2) dochód ustalony w taki sposób jest pomniejszany o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe opłaconych w tym miesiącu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,

3) dochód za kolejne miesiące ustala się jako różnicę między sumą przychodów osiągniętych od początku roku i sumą KUP poniesionych od początku roku,

4) dochód ustalony w taki sposób jest pomniejszany o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach; dochód nie jest pomniejszany o składki, które zostały zaliczone do KUP,

5) przy obliczaniu dochodu stosuje się art. 24 ust. 1-2b ustawy o pdof i nie uwzględnia się przychodów niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym innych niż określone w art. 21 ust. 1 pkt 63a, pkt 63b, pkt 152-154 ustawy o pdof; w przypadku osób prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów dochód ustala się z uwzględnieniem art. 44 ust. 2 zdanie drugie ustawy o pdof.

Gdy przedsiębiorca opodatkowany na zasadach ogólnych poniesie stratę podatkową, to taką sytuację - dla celów ustalenia podstawy wymiaru składki zdrowotnej - należy traktować jako brak dochodu (dochód wynosi 0 zł).

Minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej w okresie od lutego 2023 r. do stycznia 2024 r. wynosi 3.490 zł (składka - nie niższa niż 314,10 zł).

Zasadniczo wysokość składki zdrowotnej - także dla tej grupy przedsiębiorców - wynosi 9% podstawy wymiaru. Wyjątek stanowią przedsiębiorcy opłacający podatek liniowy, dla których składka zdrowotna wynosi 4,9% podstawy wymiaru, jednak nie mniej niż kwota odpowiadająca 9%:

• minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego, w przypadku składki obliczanej od miesięcznej podstawy jej wymiaru (od lutego 2023 r. do stycznia 2024 r. - 314,10 zł),
• iloczynu liczby miesięcy w roku składkowym i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu tego roku składkowego, w przypadku składki obliczanej od rocznej podstawy jej wymiaru.

Aby ustalić podstawę wymiaru składki zdrowotnej za luty 2023 r., przedsiębiorca powinien uwzględnić firmowy przychód uzyskany w styczniu 2023 r. oraz poniesione w tym miesiącu koszty uzyskania przychodów i tak ustalony dochód pomniejszyć o składki społeczne zapłacone w styczniu 2023 r. Z kolei ustalając podstawę wymiaru składki zdrowotnej za marzec 2023 r., wyliczony dochód przedsiębiorca pomniejszy o różnicę między sumą składek społecznych zapłaconych od początku roku a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach.