Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Składki ZUS  »   ZUS od świadczeń dla odchodzących z pracy
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

ZUS od świadczeń dla odchodzących z pracy

Gazeta Podatkowa nr 92 (1446) z dnia 16.11.2017
Dorota Wyderska

Osoby, z którymi zostaje rozwiązany stosunek pracy otrzymują z reguły różnego rodzaju świadczenia. Dla celów składkowych moment wypłaty świadczeń typowo pracowniczych nie jest istotny. Jednak niektóre z nich mogą korzystać ze zwolnienia składkowego.

Składki od przychodu

Wszystkie świadczenia przekazywane zwolnionemu pracownikowi, należne z umowy o pracę, stanowią dla niego przychód ze stosunku pracy. Dla oskładkowania moment wypłaty bądź przekazania świadczenia typowo pracowniczego nie ma żadnego znaczenia. Taka kwalifikacja przychodu dotyczy więc zarówno świadczeń przekazanych bądź wypłacanych jeszcze w czasie trwania stosunku pracy, jak i po jego ustaniu. Niektóre z nich mogą jednak korzystać ze zwolnienia z oskładkowania.

Odprawy, odszkodowania i rekompensaty

Składek ubezpieczeniowych (społecznych i zdrowotnej) nie nalicza się przede wszystkim od odpraw, odszkodowań i rekompensat wypłaconych pracownikowi z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, także z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Takie zwolnienie wynika z § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zwanego rozporządzeniem składkowym. Na podstawie tego przepisu zwolnieniem składkowym objęte są zarówno świadczenia przysługujące na podstawie przepisów prawa pracy, jak i inne wypłacone pracownikowi z tytułu rozwiązania stosunku pracy odprawy, odszkodowania, rekompensaty ustalone drogą dobrowolnych porozumień pomiędzy pracodawcą a organizacjami związkowymi, wynikające z układów zbiorowych pracy, a także ustalone na podstawie umowy z konkretnym pracownikiem.

Oskładkowaniu nie podlegają również odprawy pieniężne wypłacone pracownikowi w związku z jego przejściem na emeryturę lub rentę (§ 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia składkowego). Z tym że dotyczy to tylko odprawy, której uzyskanie przez pracownika jest uzależnione od:

  • jego przejścia na emeryturę/rentę, a nie tylko od spełnienia warunków do jej otrzymania (kryterium umożliwiającym jej wypłatę jest ustanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę/rentę),
     
  • związku pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę/rentę.

Wyższe świadczenia

Świadczenia zagwarantowane ustawowo (tj. wszelkie odprawy, odszkodowania czy rekompensaty) są określone w powszechnie obowiązujących przepisach, zwykle w minimalnej wysokości. Przepisy zakładowe, a nawet umowy o pracę, mogą natomiast przewidywać możliwość wypłacenia odprawy, odszkodowania czy rekompensaty w wyższej kwocie. Jeśli pracodawca wypłaci zwalnianemu pracownikowi podwyższone świadczenia, wówczas od różnicy między powszechnie obowiązującą kwotą minimalną a wypłacaną kwotą podwyższoną nie powinien naliczać składek ZUS. Rozporządzenie składkowe nie wprowadza bowiem w przypadku tego rodzaju świadczeń limitu kwot, które są zwolnione ze składek. Koniecznym warunkiem wyłączenia takich świadczeń (odpraw, odszkodowań czy rekompensat) z podstawy wymiaru składek jest bezpośredni związek pomiędzy wypłatą świadczenia a rozwiązaniem stosunku pracy, natomiast bez znaczenia pozostaje jego wysokość.

Upominek

Pracownikom, z którymi została rozwiązana umowa o pracę, przekazywane są niekiedy drobne upominki rzeczowe finansowane ze środków obrotowych pracodawcy. Zazwyczaj ma to miejsce wtedy, gdy pracownik odchodzi na emeryturę lub rentę albo dotyczy to osoby szczególnie zasłużonej dla firmy. Wartość takiego upominku należy uwzględnić odchodzącemu pracownikowi w podstawie wymiaru składek, jeśli pracodawca przekaże go przed rozwiązaniem z nim umowy o pracę, ponieważ będzie stanowiła dla obdarowanego przychód ze stosunku pracy. Ustala się ją według zasad określonych w § 3 rozporządzenia składkowego, czyli w wysokości ekwiwalentu pieniężnego określonego w przepisach o wynagradzaniu, a w razie ich braku - według ceny zakupu lub ceny stosowanej wobec innych odbiorców (patrz tabela).

Składek ubezpieczeniowych pracodawca nie nalicza natomiast od wartości prezentu przekazanego pracownikowi po rozwiązaniu z nim stosunku pracy. Świadczenie takie nie stanowi bowiem dla obdarowanej osoby przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o pdof.

Zakaz konkurencji

Odejście z pracy niektórych pracowników może być niekiedy niebezpieczne dla pracodawcy. Ujawnienie przez nich niektórych informacji bądź ważnych danych dla konkurencji może narazić przedsiębiorcę na szkodę. Dlatego niejednokrotnie firmy podpisują z zatrudnionymi osobami umowy o zakazie konkurencji, aby zabezpieczyć swoje interesy.

Odszkodowania wypłacone byłym pracownikom po rozwiązaniu stosunku pracy na podstawie umowy o zakazie konkurencji, o której mowa w art. 1012 K.p., nie stanowią podstawy do naliczenia składek ZUS (§ 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia składkowego).

Inne odszkodowania

W katalogu przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek nie wymienia się natomiast odszkodowań wypłaconych na podstawie wyroku sądu byłym pracownikom, którzy byli dyskryminowani w zatrudnieniu. Chodzi tu o odszkodowania wypłacone np. ze względu na ich nierówne traktowanie pod względem wypłacanego wynagrodzenia w stosunku do innych pracowników zatrudnionych na równorzędnym stanowisku albo za mobbing.

Ustalenie dla celów ZUS wartości pieniężnej świadczenia w naturze
cena zakupu jeśli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi zakupione przez pracodawcę
ceny stosowane wobec innych odbiorców niż pracownicy jeżeli przedmiotem świadczeń są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej pracodawcy

Podstawa prawna

Rozporządzenie MPiPS z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949)

Składki ZUS - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.