Wysyłamy do pracy do Niemiec zleceniobiorców. Za pierwszy miesiąc wykonywania umowy zlecenia otrzymują oni wynagrodzenie płatne 5. dnia następnego miesiąca, a za każdy kolejny ostatniego dnia roboczego danego miesiąca. W jaki sposób ustalić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczkę na podatek dochodowy za miesiąc, w którym uzyskali wynagrodzenie należne za dwa miesiące? Nadmieniamy, że wynagrodzenie w umowach zlecenia określone jest kwotowo w euro i w okresie wykonywania pracy za granicą podlegają oni ubezpieczeniom w ZUS (mają poświadczone formularze A1).
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy, któremu w umowie zlecenia odpłatność za jej wykonywanie określono kwotowo stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskiwany z tytułu wykonywania umowy (art. 18 ust. 3 i art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o sus). Przepisy te dotyczą również zleceniobiorcy delegowanego do pracy za granicę.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o pdof, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Nie wszystkie rodzaje przychodów należy jednak oskładkować. Katalog tych wyłączonych z podstawy wymiaru składek ZUS zawiera m.in. § 2 rozporządzenia składkowego. Na podstawie § 2 ust. 1 pkt 16 powołanego aktu prawnego, z oskładkowania zwolniono część wynagrodzenia pracowników, których przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o sus, zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. Tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia (w 2017 r. nie może być niższy niż 4.263 zł). Wyłączenie to ma odpowiednie zastosowanie w stosunku do osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia - § 5 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia składkowego.
W świetle powyższego, ustalając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy delegowanego do pracy za granicę, należy uzyskany przez niego w danym miesiącu przychód porównać do kwoty przeciętnego wynagrodzenia. Jeśli jest on:
Ważne: Przychody w walutach obcych, dla celów składkowych i podatkowych, przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu (§ 4 rozporządzenia składkowego i art. 11a ust. 1 ustawy o pdof). |
Przychodem, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia składkowego, są wszystkie podlegające oskładkowaniu wypłaty, dokonane lub postawione do dyspozycji zleceniobiorcy od pierwszego do ostatniego dnia danego miesiąca, bez względu na okres za jaki przysługują. Jeśli tak jak w okolicznościach wskazanych w pytaniu, delegowany zleceniobiorca w danym miesiącu otrzyma wynagrodzenie za okres dłuższy niż miesiąc, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ustala się na wskazanych wcześniej zasadach. Przy czym odliczając równowartość diet należy wziąć pod uwagę ilość dni pobytu za granicą, za który wynagrodzenie jest wypłacane.
Tak też wyjaśnił ZUS w interpretacji indywidualnej z 9 lipca 2017 r. (znak WPI/200000/43/837/2017), w której czytamy: "(...) jeżeli w danym miesiącu (tj. od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca) zostanie wypłacone zleceniobiorcy wynagrodzenie (...) za okres dłuższy niż miesiąc, to sumę kwot wypłaconych w tym miesiącu należy pomniejszyć o kwotę diet za dni pobytu za granicą, za które wynagrodzenie jest wypłacane. Jeżeli tak ustalona podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie wyższa od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy to podstawą do obliczenia składek będzie ta kwota. Natomiast, gdy odliczenie od zarobków równowartości diet spowoduje obniżenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy poniżej tego poziomu (...), podstawę wymiaru składek będzie można obniżyć jedynie do wysokości wskazanej kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (...).". Analogiczne stanowisko wynika z interpretacji indywidualnej ZUS z 22 czerwca 2017 r. (znak WPI/200000/43/755/2017).
Przypominamy, że ustalając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy nie uwzględnia się w niej zasiłków, a ponadto:
Ustalona w powyższy sposób wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe stanowi podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, z tym zastrzeżeniem, że pomniejsza się ją o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez zleceniobiorcę oraz nie stosuje się ograniczenia do kwoty rocznego limitu (art. 81 ust. 1, 5 i 6 ustawy zdrowotnej).
Przykład |
Zleceniobiorca od 1 października do 30 listopada 2017 r. został oddelegowany do pracy do Niemiec. W okresie świadczenia pracy za granicą podlega ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w Polsce. Zakładamy, że na początku listopada br. otrzymał wynagrodzenie za październik 2017 r., a w ostatnim dniu roboczym tego miesiąca także za listopad w łącznej kwocie 4.500 euro, co po przeliczeniu na złote wynosi 19.048,95 zł (przyjmujemy kurs 1 euro = 4,2331 zł).
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za listopad 2017 r. wyniesie 6.396,21 zł, co wynika z wyliczenia:
Od tak ustalonej podstawy wymiaru, po pomniejszeniu o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez zleceniobiorcę, zleceniodawca obliczy składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Zakładając, że w okolicznościach wskazanych w pytaniu zaliczkę na podatek dochodowy należy pobrać w Polsce, właściwe zastosowanie znajdzie przepis art. 41 ust. 1 i 1a ustawy o pdof. Na jego podstawie zleceniodawca od wypłacanego wynagrodzenia z umowy zlecenia pobiera zaliczkę na podatek dochodowy stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o:
najniższą stawkę podatkową określoną w skali, czyli 18%.
Obliczoną w ten sposób zaliczkę zmniejsza o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne pobranej ze środków podatnika, z tym że w wysokości nieprzekraczającej 7,75% podstawy wymiaru tej składki.
W stanie faktycznym wskazanym w pytaniu zaliczkę należy pobrać od każdego z przychodów odrębnie.
|