Wyrokiem z dnia 2 października 2012 r. (sygn. akt K 27/11) Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 130 § 21 K.p., odbierający pracownikom prawo do dodatkowego dnia wolnego za święto przypadające w dniu wolnym od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, narusza konstytucyjną zasadę równości i jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji. Wyrok ten został ogłoszony w Dzienniku Ustaw z dnia 8 października 2012 r., pod poz. 1110 i od tego dnia przepis art. 130 § 21 K.p. utracił moc obowiązującą.
Kwestia zgodności cytowanego przepisu z ustawą zasadniczą została rozpatrzona na wniosek Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność". Jak podnosił wnioskodawca kwestionowany przepis w sposób nieuzasadniony różnicował sytuację prawną pracowników zatrudnionych u tego samego pracodawcy, objętych różnymi harmonogramami czasu pracy. Powodował bowiem stosowanie krótszego wymiaru czasu pracy w odniesieniu do pracowników, dla których ustawowe święto przypadało w dniu roboczym oraz dłuższego, dla których to samo święto przypadało w dniu wolnym od pracy wynikającym z pięciodniowego tygodnia pracy.
W uzasadnieniu do omawianego rozstrzygnięcia Trybunał wyjaśnił, że zgodnie z art. 14 K.p. oraz art. 66 ust. 2 Konstytucji wszyscy pracownicy mają prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy. W związku z tym ustawowe ograniczenie liczby dni wolnych od pracy w danym okresie rozliczeniowym powinno w równej mierze dotyczyć wszystkich pracowników i być oparte na racjonalnych i zobiektywizowanych, a także przewidywalnych kryteriach. Zachowanie różnic w tym przedmiocie tylko na podstawie przyjętego przez danego pracodawcę rozkładu czasu pracy nie znajdowało racjonalnego uzasadnienia. Byłoby to dopuszczalne tylko ze względu na cechy osobowe lub charakter pracy, co nie miało tu miejsca.
W świetle powyższego zdaniem Trybunału ustawodawca w art. 130 § 21 K.p. naruszył konstytucyjną zasadę równości, różnicując liczbę dni wolnych od pracy przysługujących pracownikom w oparciu o nieuzasadnione kryterium.
Ważne: Od 8 października 2012 r., niezależnie od rozkładu czasu pracy pracownika, wszystkie święta ustawowe przypadające w dniach od poniedziałku do soboty obniżają wymiar czasu pracy o 8 godzin. |
Przykład |
W zakładzie obowiązuje jednomiesięczny okres rozliczeniowy oraz system podstawowy czasu pracy, przy czym dla części pracowników wolne są soboty, a dla pozostałych czwartki. W listopadzie 2012 r. dla pierwszej grupy zatrudnionych wymiar czasu pracy wynosi 168 godzin (40 godz. x 4 tyg. + 8 godz. x 2 dni - 8 godz. x 1 święto).
Według uprzednio obowiązujących zasad dla drugiej grupy byłby o 8 godzin wyższy, czyli wyniósłby 176 godzin, bowiem dzień 1 listopada - Wszystkich Świętych pokrywa się z dniem wolnym i nie obniżyłby wymiaru ich czasu pracy. Po zmianach - wymiar czasu pracy w listopadzie 2012 r. dla tych pracowników również wynosi 168 godzin.
|