Ewidencja czasu pracy

W myśl art. 149 K.p. pracodawca ma obowiązek założenia i prowadzenia odrębnie dla każdego pracownika ewidencji czasu pracy w celu prawidłowego ustalenia jego wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z pracą. Ewidencję należy prowadzić na bieżąco przez cały okres zatrudnienia pracownika. Przy czym w stosunku do pracowników objętych systemem zadaniowego czasu pracy, pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz pracowników otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe lub za pracę w porze nocnej, nie ewidencjonuje się godzin pracy. Ewidencję prowadzi się natomiast dla tych osób w pozostałym zakresie.

Pracodawca jest obowiązany udostępnić ewidencję czasu pracy pracownika na jego żądanie.

Karta ewidencji czasu pracy obejmuje dane w zakresie:

• pracy w poszczególnych dobach, w tym pracy w niedziele i święta, w porze nocnej, w godzinach nadliczbowych oraz w dni wolne od pracy wynikające z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy,
  
  

• dyżurów,
  
  

• urlopów,
  
  

• zwolnień od pracy oraz innych usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych nieobecności w pracy,

a w stosunku do pracowników młodocianych także czasu ich pracy przy pracach wzbronionych młodocianym, których wykonywanie jest dozwolone w celu odbycia przez nich przygotowania zawodowego. O powyższym stanowi § 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika - Dz. U. nr 62, poz. 286 ze zm.

Zazwyczaj w praktyce do prowadzenia ewidencji czasu pracy wykorzystuje się listy obecności, a także rozkłady i harmonogramy pracy poszczególnych pracowników czy grup pracowników. Przy czym w przepisach prawa nie ma ustalonego jednolitego wzoru ani nawet przykładowego formularza ewidencji czasu pracy, wobec czego pracodawcy opracowują go samodzielnie, uwzględniając specyfikę zakładu pracy. Aktualnie coraz częściej karta taka jest prowadzona w formie elektronicznej, przy czym powinna istnieć możliwość jej bieżącego wydruku.

Państwowa Inspekcja Pracy na swojej stronie internetowej (www.pip.gov.pl) wyjaśniła, iż to pracodawcy decydują o długości okresów, na które powinna być prowadzona ewidencja czasu pracy, natomiast prawidłowe wypełnienie ewidencji to takie, które pozwala poprawnie obliczyć wynagrodzenie za pracę.

Czy z własnym pracownikiem możemy podpisać dodatkową umowę zlecenia, a jeżeli tak, to jak w tej sytuacji powinniśmy ewidencjonować czas pracy wynikający z obu tych umów?

Pracodawca może podpisać z własnym pracownikiem umowę zlecenia, pod pewnymi jednak warunkami. Należy pamiętać, że nie jest dopuszczalne zastępowanie umów o pracę umowami cywilnoprawnymi, w tym umową zlecenia, jeżeli warunki pracy świadczonej w ramach umowy cywilnej będą spełniały przesłanki pozwalające na uznanie jej za pracę wykonywaną w ramach stosunku pracy. W takim przypadku umowa ta zostanie uznana za umowę o pracę - ze wszystkimi tego konsekwencjami. Ograniczenia te wynikają z art. 22 § 1¹-1² Kodeksu pracy.

Przesłanki warunkujące powstanie stosunku pracy określa art. 22 § 1 K.p., który stanowi, że przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca zobowiązuje się do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem.

Jeżeli praca wykonywana w ramach wspomnianej w pytaniu umowy zlecenia nie będzie spełniała powyższych przesłanek, nie ma żadnych przeszkód, aby umowę taką podpisać.

Z kolei obowiązkiem ewidencjonowania objęty będzie tylko czas pracy świadczonej w ramach umowy o pracę.

Każdy z pracodawców powinien prowadzić ewidencję czasu pracy zatrudnionych przez siebie pracowników w celu prawidłowego ustalenia ich wynagrodzeń i innych świadczeń związanych z pracą (art. 149 § 1 K.p.). Nie obowiązuje jednolity wzór takiej ewidencji. Natomiast to, jakie informacje powinny się w niej znaleźć określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. nr 62, poz. 286 ze zm.).

W przypadku pracowników objętych systemem zadaniowego czasu pracy lub zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz pracowników otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe lub za pracę w porze nocnej nie ewidencjonuje się godzin pracy (art. 149 § 2 K.p.).

Natomiast ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.), w oparciu o którą zawierane są umowy zlecenia, nie przewiduje ewidencjonowania czasu pracy osób świadczących pracę na podstawie tego rodzaju umów. Co do zasady, zleceniobiorca samodzielnie bowiem organizuje podejmowane przez siebie działania.

Pracodawca, który podpisał umowę zlecenia z własnym pracownikiem ewidencjonuje więc czas pracy świadczonej przez tę osobę tylko w ramach umowy o pracę.