Na mocy przepisu art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwolnienie podmiotowe z podatku VAT przysługuje tzw. drobnym przedsiębiorcom, tj. podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł.
Od powyższej zasady, ustawodawca określił kilka wyjątków, wymienionych szczegółowo w art. 113 ust. 13. W myśl tego przepisu, wyłączenia z prawa do zwolnienia z VAT można umownie podzielić na dwie grupy - dotyczące tylko pewnych czynności oraz dotyczące podmiotu dokonującego sprzedaży określonych towarów i usług.
Pierwsza grupa obejmuje czynności, które nie mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT, jednak ich dokonanie nie powoduje utraty do zwolnienia z VAT. Jest to wyłączenie przedmiotowe, co oznacza, że podatnik zwolniony z VAT, który dokonał np. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, nie traci prawa do zwolnienia podmiotowego, a musi jedynie opodatkować tę czynność, tj. WNT. Wyłączenie to dotyczy następujących czynności:
Drugą grupę wyłączeń stosuje się do podatników, którzy już z chwilą wykonania danej czynności tracą możliwość korzystania ze zwolnienia w stosunku do całej sprzedaży opodatkowanej. Sytuacja ta dotyczy podatników:
Jestem podatnikiem VAT zwolnionym z opodatkowania ze względu na niskie obroty. Na potrzeby prowadzonej działalności w 2012 r. kupiłem samochód osobowy na fakturę VAT marża. Zamierzam sprzedać ten samochód. Czy transakcja ta będzie miała wpływ na utratę mojego prawa do zwolnienia z opodatkowania?
Zwolnienia podmiotowego nie stosuje się m.in. do podatników dokonujących dostaw towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem energii elektrycznej i wyrobów tytoniowych w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym.
Samochody osobowe, choć nie są uznawane za towary akcyzowe w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym, to jednak w pewnych okolicznościach - na mocy art. 100 ust. 1 - ich sprzedaż (nabycie) podlega opodatkowaniu tym podatkiem.
Generalnie organy podatkowe uznają, że ze względu na fakt, że samochody osobowe podlegają - co do zasady - opodatkowaniu akcyzą, to w momencie ich sprzedaży (nawet jeżeli ma ona charakter jednorazowy) podatnik traci prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 22 lutego 2013 r., nr IPPP3/443-1247/12-2/RD, uznał, że jeżeli sprzedawany samochód osobowy jest towarem podlegającym opodatkowaniu podatkiem akcyzowym, to jego sprzedaż powoduje utratę prawa do zwolnienia podmiotowego z VAT. Nie jest w tym przypadku istotna wartość sprzedaży ani fakt, czy samochód stanowił u podatnika środek trwały.
Wobec powyższego podatnicy, którzy korzystają ze zwolnienia podmiotowego, a noszą się z zamiarem sprzedaży samochodu osobowego, powinni rozważyć wstrzymanie się z tą transakcją co najmniej do 1 stycznia 2014 r. (oczywiście pod warunkiem, że chcą nadal korzystać z tego zwolnienia).
Z początkiem przyszłego roku ulegnie bowiem zmianie treść przepisu art. 113 ust. 13, zgodnie z którym, zwolnień o których mowa w art. 113 ust. 1 i 9, nie będzie się stosowało do podatników dokonujących dostaw towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem, między innymi samochodów osobowych, innych niż nowe środki transportu, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji.
Rolnik ryczałtowy dokonuje sprzedaży swoich produktów rolnych na rzecz firm oraz innych rolników ryczałtowych. Czy w przypadku przekroczenia kwoty 150.000 zł rolnik ryczałtowy utraci prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT? Czy w związku z przekroczeniem w 2012 r. limitu obrotów z tytułu sprzedaży tych produktów w kwocie 20.000 zł musi rozpocząć ich ewidencjonowanie przy użyciu kasy?
Zgodnie z art. 2 pkt 19 ustawy o VAT status rolnika ryczałtowego przysługuje rolnikowi, który dokonuje dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczy usługi rolnicze i korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3. Rolnikami ryczałtowymi nie mogą być jednak podatnicy zobowiązani na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Produkty rolne, zgodnie z art. 2 pkt 20 ww. ustawy, to towary wymienione w załączniku nr 2 do ustawy oraz towary wytworzone z nich przez rolnika ryczałtowego z produktów pochodzących z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym, leśnym i rybackim.
Uwaga
Zwolnienie z podatku VAT przysługuje rolnikowi ryczałtowemu bez względu na wysokość obrotów uzyskanych z prowadzonej przez niego działalności rolniczej.
Zwolnienie rolnika ryczałtowego z podatku ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Jak wskazano, od podatku zwolnieni są tylko rolnicy ryczałtowi i tylko w wyraźnie wskazanym zakresie. Świadczenie usług rolniczych oraz dostawa produktów rolnych przez podmioty inne niż rolnicy ryczałtowi podlega opodatkowaniu.
Rolnicy, którzy korzystają ze statusu rolników ryczałtowych, są zwolnieni z szeregu obowiązków dotyczących ogółu podatników VAT. Nie dotyczy ich obowiązek:
Odnosząc powyższe do przedstawionego pytania, stwierdzić należy, że dokonywana przez Czytelnika - jako rolnika ryczałtowego sprzedaż produktów rolnych pochodzących z prowadzonego gospodarstwa rolnego korzysta ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy.
W związku z tym, że rolnik ryczałtowy nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów (zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 117 ustawy o VAT), tym samym (bez względu na wysokość osiągniętego obrotu w roku ubiegłym) nie powstanie wobec niego obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu za pomocą kasy rejestrującej przy sprzedaży produktów rolnych (vide: interpretacja indywidualna z dnia 15 stycznia 2010 r., nr ITPP1/443-1043/09/AJ wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy).
W styczniu 2012 r. rozpocząłem działalność w zakresie usług budowlanych, którą zlikwidowałem z końcem maja 2012 r. nie przekraczając kwoty uprawniającej do zwolnienia. We wrześniu ubiegłego roku rozpocząłem działalność w zakresie usług transportowych. Czy do kwoty granicznej zwolnienia z VAT obowiązującej w 2013 r. należy wziąć pod uwagę te dwie działalności, czy ostatnią z nich?
W rozumieniu ustawy o VAT, podatnik to m.in. osoba fizyczna, wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Jeżeli zatem osoba fizyczna w danym roku rozpoczyna i likwiduje działalność, po czym ponownie ją rozpoczyna (bez znaczenia czy w tym samym zakresie czy nie), to dla ustalenia limitu obrotów uprawniającego do zwolnienia z podatku VAT należy brać pod uwagę łączną wartość uzyskanych obrotów. Mamy tu bowiem do czynienia z tym samym podatnikiem, legitymującym się tym samym numerem identyfikacji podatkowej.
Na marginesie należy wspomnieć, co już wielokrotnie podkreślaliśmy na łamach naszego czasopisma, że nie mogą być sumowane obroty uzyskane przez podatnika, w sytuacji gdy podmiotem gospodarczym jest spółka. Likwidacja, a następnie uruchomienie nowej spółki nie wywoła analogicznych skutków, jak to ma miejsce w przypadku osób fizycznych. Nawet gdy będzie to spółka cywilna o tym samym składzie osobowym - jej likwidacja i następnie reaktywowanie rodzi m.in. ten skutek, że podatnik ma inny numer identyfikacji podatkowej, a zatem w świetle ustawy o VAT jest to nowy podmiot gospodarczy, dla którego ustalany jest zupełnie nowy limit obrotów.
Prowadzę gabinet kosmetyczny i korzystam ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Czy rozpoczęcie sprzedaży kosmetyków spowoduje, że utracę prawo do korzystania ze zwolnienia ze względu na niskie obroty?
Z prawa do zwolnienia z VAT wyłączeni zostali podatnicy dokonujący m.in. dostawy towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0) i wyrobów tytoniowych w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym. Wynika to z art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. b) ustawy o VAT.
Warto przypomnieć, iż przepis ten w tym brzmieniu obowiązuje od 1 marca 2009 r. Zmiana ta wprowadzona została w związku z wejściem w życie od 1 marca 2009 r. nowej ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2011 r. nr 108, poz. 626 ze zm.), zgodnie z którą wyroby kosmetyczne (między innymi również perfumy oraz wody toaletowe) nie są objęte podatkiem akcyzowym.
W myśl obowiązującej od 1 stycznia 2013 r. definicji określonej w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym, wyroby akcyzowe, to wyroby energetyczne, energia elektryczna, napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe oraz susz tytoniowy, określone w załączniku nr 1 do tej ustawy.
Zatem w sytuacji przedstawionej w pytaniu sprzedaż kosmetyków nie wyklucza możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
