Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  Podatek dochodowy  »   Data wydania towaru wysyłanego za pośrednictwem przewoźnika - podatki ...
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Data wydania towaru wysyłanego za pośrednictwem przewoźnika - podatki i ewidencja księgowa

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 16 (987) z dnia 1.06.2018

Podmioty gospodarcze (zajmujące się sprzedażą towarów) wysyłają niekiedy swoim kontrahentom (podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą) towary za pośrednictwem wyspecjalizowanych firm, tj. firm kurierskich/spedycyjnych, niekiedy wraz z fakturą wystawioną na kontrahenta. W którym momencie powstaje obowiązek podatkowy w VAT oraz przychód podatkowy z tytułu takiej sprzedaży? Jak taką sprzedaż zaewidencjonować w księgach rachunkowych sprzedawcy? Kwestie te poruszamy w tym artykule, odnosząc się do sprzedaży krajowej, dokonywanej na rzecz innego podmiotu gospodarczego.

W artykule tym nie odnosimy się do rozliczania kosztów transportu sprzedawanych towarów, pisaliśmy o tym w Biuletynie Informacyjnym nr 14 z 10.05.2017 r.

1. Moment powstania obowiązku podatkowego w VAT z tytułu sprzedaży towarów

W przypadku sprzedaży towarów obowiązek podatkowy w VAT powstaje generalnie w dacie dokonania dostawy towarów. Gdyby przed dokonaniem dostawy towaru otrzymano całość lub część zapłaty (m.in. przedpłatę, zaliczkę), obowiązek podatkowy powstałby z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Powyższe wynika z art. 19a ust. 1 i 8 ustawy o VAT. Data wystawienia faktury pozostaje tu bez wpływu na moment powstania obowiązku podatkowego w VAT.

wykrzyknik Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Ustawodawca nie określił, co należy rozumieć pod pojęciem "przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel". W praktyce przyjmuje się, że pod pojęciem tym należy rozumieć możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, przeniesienia władztwa ekonomicznego nad daną rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Tak wynika m.in. z interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 16 kwietnia 2018 r., nr 0115-KDIT1-1.4012.108.2018.1.KM, w której organ podatkowy stwierdził:

"(...) Istotą dostawy towarów nie jest (...) przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawa własności". Należy wskazać, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem "dostawa towarów" nie ogranicza się wyłącznie do prawa własności rzeczy. (...)"

W przypadku, gdy towar dostarczany jest klientowi za pośrednictwem przewoźnika (kuriera), gdy ryzyko utraty (zniszczenia) towaru w transporcie spoczywa na sprzedawcy, kwestią problemową jest ustalenie momentu dokonania dostawy. Czy jest to moment przekazania towaru przewoźnikowi, czy też moment wydania tego towaru kontrahentowi? Przy ustalaniu powyższego w praktyce przywoływane są przepisy Kodeksu cywilnego.

paragraf Na podstawie art. 544 Kodeksu cywilnego, jeżeli rzecz sprzedana ma być przesłana przez sprzedawcę do miejsca, które nie jest miejscem spełnienia świadczenia, poczytuje się w razie wątpliwości, że wydanie zostało dokonane z chwilą, gdy w celu dostarczenia rzeczy na miejsce przeznaczenia sprzedawca powierzył ją przewoźnikowi trudniącemu się przewozem rzeczy tego rodzaju. Jednakże kupujący obowiązany jest zapłacić cenę dopiero po nadejściu rzeczy na miejsce przeznaczenia i po umożliwieniu mu zbadania rzeczy. Z chwilą wydania rzeczy sprzedanej przechodzą na kupującego korzyści i ciężary związane z rzeczą oraz niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy (art. 548 § 1 K.c.).

Organy podatkowe, przywołując ww. regulacje przyjmują generalnie, że - jeżeli nie postanowiono inaczej - wydanie rzeczy następuje z chwilą powierzenia jej przez sprzedawcę przewoźnikowi, z poleceniem dostarczenia jej do miejsca przeznaczenia, uzgodnionego wcześniej z kupującym. W momencie, w którym rzecz została powierzona przewoźnikowi, następuje formalne spełnienie świadczenia przez sprzedawcę, a na kupującego przechodzą korzyści i ciężary związane z rzeczą. A zatem, gdy sprzedawca dostarcza towar nabywcy za pośrednictwem przewoźnika (kuriera), to dokonanie dostawy towaru ma miejsce z chwilą wydania go przewoźnikowi/kurierowi (jeżeli strony nie postanowiły inaczej). Nie jest to natomiast moment odbioru towaru przez nabywcę od kuriera. Tak wynika m.in. z ww. interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 16 kwietnia 2018 r., a także z interpretacji indywidualnych Dyrektora KIS: z 29 marca 2018 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.174.2018.1.KO oraz z 14 marca 2018 r., nr 0115-KDIT1-1.4012.884.2017.1.DM. W ostatniej z tych interpretacji czytamy:

"(...) w sytuacji, gdy towar jest wysyłany do nabywcy za pośrednictwem przewoźnika (spedytora, kuriera) wyłącznie za pobraniem, dokonanie dostawy towaru następuje z chwilą wydania towaru podmiotowi, który jest zobowiązany do jego dostarczenia, z tym bowiem momentem dostawca przenosi prawo do rozporządzania towarem jak właściciel. Zatem w takich okolicznościach moment dokonania dostawy towarów (...) odpowiada momentowi "wydania towarów", o którym mowa w art. 544 Kodeksu cywilnego.

(...) w sytuacji, gdy płatność następuje po dostawie (w przeciwnym bowiem przypadku mielibyśmy do czynienia z przedpłatą/zaliczką podlegającą opodatkowaniu na zasadach art. 19a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług), obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 19a ust. 1 ww. ustawy, powstaje w momencie dokonania dostawy, tj. w momencie przekazania towaru przewoźnikowi. (...)"

Przywołane interpretacje indywidualne dotyczyły sytuacji, w których podatnicy nie zawierali z nabywcami żadnych pisemnych umów, w których znajdowałby się zapis dotyczący momentu przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Ponadto każda z tych interpretacji dotyczyła sytuacji, w której w przypadku utraty lub zniszczenia towaru w transporcie odszkodowanie miało być wypłacone sprzedawcy towarów (a nie nabywcy).

wykrzyknik W celu uniknięcia ewentualnych sporów dotyczących momentu dokonania dostawy towarów (tj. przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel) zasadne jest uregulowanie tej kwestii w umowie zawartej z kontrahentem lub w stosownym regulaminie.

Zwróćmy uwagę, że zgodnie z art. 548 § 2 K.c., jeżeli strony zastrzegły inną chwilę przejścia korzyści i ciężarów, poczytuje się w razie wątpliwości, że niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy przechodzi na kupującego z tą samą chwilą.

Gdyby zatem strony ustaliły, że przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel następuje przykładowo w momencie odbioru towaru przez nabywcę od kuriera, wówczas można byłoby uznać, że do dostawy towarów doszło w momencie odbioru towaru przez nabywcę. W takim przypadku, aby prawidłowo określić moment powstania obowiązku podatkowego w VAT (o ile wcześniej nie doszło do zapłaty za towar), sprzedawca powinien dysponować dokumentami potwierdzającymi datę odbioru towaru przez nabywcę.


2. Przychód z tytułu sprzedaży towarów wysyłanych do klienta za pośrednictwem kuriera

Zgodnie z zasadą ogólną (zawartą w art. 12 ust. 3a ustawy o PDOP i art. 14 ust. 1c ustawy o PDOF), za datę powstania przychodu uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

  •  wystawienia faktury albo 
     
  •  uregulowania należności.

Od powyższej zasady są wyjątki (dotyczące np. ustalania przychodu w dacie pobrania wpłat na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, podlegających zarejestrowaniu przy zastosowaniu kasy rejestrującej), kwestie te tu jednak pomijamy.

A zatem w przypadku sprzedaży towarów, dniem powstania przychodu będzie dzień wydania towaru lub dzień wystawienia faktury albo dzień uregulowania należności, w zależności od tego, które z tych zdarzeń wystąpi jako pierwsze.

W ustawach o podatku dochodowym nie określono, co należy rozumieć pod pojęciem "wydanie rzeczy". Warto przywołać tu interpretację indywidualną Dyrektora KIS z 29 marca 2018 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.91.2018.2.BS. Powołując się na Słownik języka polskiego (www.sjp.pwn.pl), organ podatkowy stwierdził, że "wydać" oznacza "dać, przydzielić coś komuś". Zatem "wydanie rzeczy" nie jest tożsame z "przeniesieniem własności". Wydanie rzeczy jest nie tyle przeniesieniem prawa własności, co przeniesieniem prawa do rozporządzania towarem. Mowa tutaj przede wszystkim o możliwości dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym.

W praktyce kwestia ustalenia momentu wydania towaru - na potrzeby podatku dochodowego - wzbudza wątpliwości, zwłaszcza w przypadku, gdy towar jest wysyłany do nabywcy za pośrednictwem przewoźnika zewnętrznego (kuriera). Co wówczas należy uznać za moment wydania towaru: dzień przekazania towaru kurierowi, czy też dzień odbioru towaru przez nabywcę?

Strony nie ustaliły warunków dostawy

W sytuacji, gdy strony nie określiły warunków dostawy, tj. nie ustaliły momentu wydania towarów, to w praktyce ustalając ten moment na potrzeby podatku dochodowego - podobnie jak dla celów VAT - bierze się pod uwagę regulacje zawarte w ww. art. 544 § 1 K.c. W świetle tego przepisu, przyjmuje się, że gdy towar przesyłany jest do nabywcy za pośrednictwem przewoźnika (kuriera), to za moment wydania towaru przyjmuje się zazwyczaj moment przekazania towaru przewoźnikowi (kurierowi).

Podobny wniosek można wysnuć z ww. interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 29 marca 2018 r. Organ podatkowy odniósł się w niej do sytuacji, w której spółka zamierzała dostarczać sprzedawane przez siebie towary do nabywców za pośrednictwem zewnętrznego dostawcy (kuriera prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie dostarczania przesyłek), na zlecenie i koszt spółki. Spółka nie zawierała z kontrahentami umów, które regulowałyby przeniesienie prawa do dysponowania towarem czy odpowiedzialności za ryzyko utraty towaru, nie posiadała również regulaminu określającego te kwestie. W przypadku utraty towaru przez kuriera, miałby on ponosić odpowiedzialność względem spółki. Faktura byłaby wystawiana na nabywcę w tym samym dniu, w którym towar byłby przekazywany przewoźnikowi (zapłata za towar nastąpiłaby dopiero po jego fizycznym otrzymaniu przez nabywcę). 

Choć w interpretacji tej organ podatkowy wprost nie wskazał, jaki moment należy uznać za dzień wydania towaru, to można z niej wnioskować, że jest to moment przekazania towaru przewoźnikowi. Zdaniem Dyrektora KIS:

"(...) skoro (...) wystawienie faktury przez Wnioskodawcę następuje w tym samym dniu co wydanie towaru, to przychód podatkowy z tytułu sprzedaży tych towarów powstanie (...) w momencie wystawienia faktury. Nawet w sytuacji, gdyby wydanie towaru nastąpiło później niż wystawienie faktury, to o powstaniu przychodu podatkowego decyduje zaistnienie najwcześniejszego momentu w nim wyznaczonego, a więc dzień wystawienia faktury. (...)"

Strony ustaliły warunki dostawy

Jak uznał Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 13 czerwca 2017 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.27.2017.1.SG:

"(...) Skoro (...) Spółka w postanowieniach zawartej umowy z Kontrahentem (...) określa moment, w którym przechodzą na kontrahenta ryzyka i korzyści związane z przedmiotem umowy, to będzie on równoznaczny z momentem wydania rzeczy, o którym mowa w przepisie art. 12 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. (...)"

Uwzględniając powyższe wydaje się zasadne przyjęcie, że jeśli strony w zawartej z kontrahentem umowie (stosownym regulaminie) ustalą, że przeniesienie prawa do rozporządzania towarem (przeniesienie ryzyka i korzyści związanych z przedmiotem umowy) nastąpi np. w momencie odbioru towaru przez nabywcę od kuriera, to moment ten wyznaczy datę wydania towaru.

wykrzyknik Jeśli sprzedawca wystawi fakturę w tym samym dniu, w którym wyda towar przewoźnikowi (kurierowi), to przychód z tytułu sprzedaży towarów nastąpi w dniu wystawienia faktury (zakładając, że zapłata za towar nastąpi po dniu wystawienia faktury). Gdyby jednak przed dniem wystawienia faktury/wydania towaru nabywca uregulował należność, wówczas przychód powstałby w dniu otrzymania należności.

Dodajmy, że gdyby przed wystawieniem faktury/wydaniem towaru nabywca wpłacił sprzedawcy zaliczkę (przedpłatę) na poczet dostaw towarów, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, to u sprzedawcy nie powstałby z tego tytułu przychód podatkowy (zob. art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o PDOP i art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o PDOF).


3. Ewidencja księgowa sprzedaży towarów

Sprzedaż towarów wysyłanych do nabywcy za pośrednictwem przewoźnika zewnętrznego (kuriera) ujmowana jest w księgach rachunkowych sprzedawcy na zasadach ogólnych.

Faktura dokumentująca taką sprzedaż może zostać ujęta w księgach rachunkowych jednostki np. zapisem:

   a) wartość brutto faktury:
      - Wn konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami";
   b) kwota VAT należnego:
      - Ma konto 22-2 "Rozrachunki z urzędem skarbowym
         z tytułu VAT należnego";
   c) wartość netto faktury:
      - Ma konto 73-0 "Sprzedaż towarów".

Rozchód towarów z magazynu (w związku z przekazaniem ich przewoźnikowi/kurierowi w celu dostarczenia do nabywcy) można zaksięgować np. (w przypadku, gdy towary są ewidencjonowane w cenach zakupu):

      - Wn konto 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach
         zakupu (nabycia)",
      - Ma konto 33 "Towary".

Zapłata za towar (wpłacona na rachunek bankowy bezpośrednio przez nabywcę lub przez przewoźnika):

      - Wn konto 13-0 "Rachunek bieżący",
      - Ma konto 20.

Podatek dochodowy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.