Nasza spółka z o.o. była do tej pory rentowna i posiadała płynność finansową. Czy jesteśmy zobowiązani przed przystąpieniem do sporządzenia sprawozdania finansowego za 2023 r. przeprowadzić szczegółową analizę zasadności przyjętego założenia kontynuacji działalności? Czy może wystarczy tylko przyjąć założenie kontynuacji działalności?
| Deklarację kontynuowania działalności lub jej zaprzestania umieszcza się we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego. Jeżeli jednostka była dotychczas rentowna i posiadała łatwy dostęp do środków finansowych, to może wysnuć wniosek, że przyjęcie założenia kontynuacji działalności jest zasadne i nie wymaga przeprowadzania szczegółowej analizy. |
Przy stosowaniu przyjętych zasad (polityki) rachunkowości przyjmuje się założenie, że jednostka będzie kontynuowała w dającej się przewidzieć przyszłości działalność w niezmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba że jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym. Ustalając zdolność jednostki do kontynuowania działalności, kierownik jednostki uwzględnia wszystkie informacje dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, dotyczące dającej się przewidzieć przyszłości, obejmującej okres nie krótszy niż jeden rok od dnia bilansowego (por. art. 5 ust. 2 ustawy o rachunkowości). Deklarację kontynuowania działalności lub jej zaprzestania umieszcza się we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego. Oświadczenie o kontynuowaniu działalności, jeśli jest zgodne ze stanem faktycznym i prawnym, zwalnia jednostkę z obowiązków określonych w art. 29 ustawy o rachunkowości, tj. wyceny aktywów po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania (nie wyższych od cen wynikających z ksiąg rachunkowych) oraz z obowiązku tworzenia rezerwy na przewidywane dodatkowe koszty i straty spowodowane zaniechaniem lub utratą zdolności do kontynuowania działalności.
Pomocny w stosowaniu przepisów ustawy o rachunkowości, co do założenia kontynuacji działalności może być Krajowy Standard Rachunkowości nr 14 "Kontynuacja działalności oraz rachunkowość jednostek przy braku kontynuowania działalności" (KSR nr 14). Ze standardu tego wynika, że kontynuacja działalności stanowi podstawowe założenie przy sporządzaniu sprawozdań finansowych. Gdy przyjęcie założenia kontynuacji działalności jest zasadne, aktywa i zobowiązania są wykazywane w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym przy założeniu, że jednostka będzie mogła uzyskać korzyści ekonomiczne z aktywów i wypełnić zobowiązania w toku zwykłej działalności. Występowanie znaczącej niepewności co do zdolności jednostki do kontynuacji działalności nie jest wystarczającym powodem do odstąpienia od sporządzania sprawozdań finansowych przy założeniu kontynuacji działalności. Jednostka stosuje założenie o kontynuacji działalności dopóty, dopóki nie staje się pewne, że nie będzie kontynuowała działalności w dającej się przewidzieć przyszłości obejmującej okres nie krótszy niż rok od dnia bilansowego. Rozważenie przyszłości jednostki od dnia bilansowego przez okres 12 miesięcy jest wymogiem minimalnym. Jednostka nie może na przykład sporządzić sprawozdania finansowego przy założeniu kontynuacji działalności, jeżeli do daty zatwierdzenia sprawozdania finansowego została podjęta wiążąca decyzja o zaprzestaniu prowadzenia działalności w okresie 18 miesięcy od dnia bilansowego.
Każda jednostka przed sporządzeniem rocznego sprawozdania finansowego powinna zatem poddać ocenie zasadność przyjętego założenia kontynuacji działalności. Przy czym nie każda jednostka musi przeprowadzić szczegółową analizę tego zagadnienia. Z pkt 4.3 KSR nr 14 wynika, że jeżeli jednostka była dotychczas rentowna i posiadała łatwy dostęp do środków finansowych, to może wysnuć wniosek, że przyjęcie założenia kontynuacji działalności jest zasadne i nie wymaga przeprowadzania szczegółowej analizy. Z kolei w innych przypadkach, aby uzyskać pewność, że założenie kontynuacji działalności jest zasadne, kierownik ma obowiązek bardzo dokładnego rozważenia zdolności jednostki do regulowania zobowiązań w terminie ich wymagalności, w tym uwzględnienia wielu czynników określających bieżącą i oczekiwaną rentowność, harmonogramu spłaty zobowiązań i potencjalnego źródła alternatywnego finansowania, co wymaga szczegółowych prognoz dotyczących przepływów pieniężnych i zysków.
W pkt 4.10 KSR nr 14 wskazano sytuacje, w których w przypadku niewystąpienia innych zdarzeń i okoliczności założenie kontynuacji działalności przez jednostkę uznaje się za zasadne. Są to następujące sytuacje:
a) zmiana formy prawnej (przekształcenie) jednostki,
b) otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego (za wyjątkiem postępowania restrukturyzacyjnego w wyniku którego - na podstawie prawomocnego zatwierdzenia przez sąd układu likwidacyjnego - następuje zakończenie działalności przez jednostkę),
c) połączenie z inną jednostką kontynuującą działalność, w tym przejęcie przez inną jednostkę kontynuującą działalność,
d) podział, sprzedaż lub przekazanie grupy aktywów lub części przedsiębiorstwa, jeżeli w wyniku tych transakcji nie następuje istotne zmniejszenie zakresu działalności jednostki skutkujące brakiem realnej alternatywy dla likwidacji lub zaniechania działalności.
W przypadku założenia braku kontynuowania działalności warto zapoznać się ze wskazówkami zawartymi w KSR nr 14. Zawiera on bowiem m.in. wytyczne dotyczące zasad zamykania oraz otwierania ksiąg rachunkowych, inwentaryzacji oraz zatwierdzania, ogłaszania i badania sprawozdań finansowych w sytuacji braku kontynuowania działalności.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
