Z uwagi na zapowiedzianą kontrolę z ZUS, zawiadomiliśmy pracownika prowadzącego rozliczenia składkowe, że musimy przesunąć zaplanowany przez niego termin rozpoczęcia urlopu wypoczynkowego. Ten z kolei odmówił informując, że ma wykupione wczasy zagraniczne, z których nie może zrezygnować bez utraty wpłaconej zaliczki. Co w tej sytuacji powinniśmy zrobić?
Pracodawca powinien poinformować pracownika o konsekwencjach odmowy wykonania polecenia służbowego oraz o tym, że wspomniana zaliczka zostanie mu zwrócona. Może też wystąpić do ZUS z wnioskiem o przesunięcie terminu planowanej kontroli. |
W związku z tym, że stroną inicjującą przesunięcie zaplanowanego terminu rozpoczęcia urlopu wypoczynkowego jest w tym przypadku pracodawca, odpowiednie zastosowanie będzie miał tu art. 164 § 2 Kodeksu pracy. Przepis ten wyjaśnia, że przesunięcie urlopu przez pracodawcę jest dopuszczalne z powodu szczególnych jego potrzeb, jeżeli nieobecność pracownika w zakładzie spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy.
Jednocześnie Kodeks pracy nie wyjaśnia, co należy rozumieć pod pojęciem szczególnych potrzeb pracodawcy, pozostawiając rozstrzygnięcie tej kwestii podmiotom zatrudniającym. Powodami przesunięcia przez pracodawcę terminu rozpoczęcia urlopu wypoczynkowego najczęściej są:
Warto zaznaczyć, że okoliczności skutkujące przesunięciem urlopu nie mogą być znane pracodawcy w chwili tworzenia planu urlopów lub uzgadniania z załogą terminów urlopów na dany rok kalendarzowy.
Przesunięcie zaplanowanego urlopu nie może więc być spowodowane zdarzeniem, o którym pracodawca wiedział w momencie tworzenia harmonogramu urlopowego. Z uwagi na terminy obowiązujące ZUS przy informowaniu płatników składek o planowanej kontroli, z taką sytuacją nie mamy tu raczej do czynienia, a to oznacza, że kontrola ta jak najbardziej może stanowić podstawę do przesunięcia urlopu wspomnianemu pracownikowi, ponieważ to on jest odpowiedzialny za rozliczenia, które będą przedmiotem tejże kontroli.
Decyzję pracodawcy co do przesunięcia terminu urlopu należy traktować jako polecenie służbowe, którego wykonanie jest obowiązkiem pracownika, a odmowa naraża go na ukaranie upomnieniem lub naganą.
Z pytania wynika, że podstawowym argumentem pracownika jest ryzyko utraty wpłaconej zaliczki na wczasy zagraniczne. Wyjaśnijmy więc, że w doktrynie oraz piśmiennictwie przyjmuje się, że w przypadku przesunięcia urlopu na podstawie art. 164 § 2 K.p. odpowiednie zastosowanie mają przepisy dotyczące odwołania z trwającego już urlopu, w tym art. 167 § 2 K.p., mówiący o obowiązku zwrotu kosztów poniesionych przez pracownika.
Pogląd taki prezentuje m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, który w uzasadnieniu do wyroku z 28 kwietnia 2010 r. (sygn. akt I SA/Go 56/10) stwierdził, że:
"(...) przesunięcie terminu urlopu powoduje zmianę planów urlopowych pracowników. Jeżeli pracownicy podjęli już konkretne wydatki dotyczące organizacji urlopu, tj. dokonali przedpłat lub ponieśli inne koszty bezpośrednio związane z zaplanowanym wypoczynkiem, zaś przesunięcie urlopu nastąpiło z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, to pracodawca jest obowiązany do zwrotu pracownikowi poczynionych wydatków. Jeżeli odszkodowanie jest przewidziane w sytuacji odwołania z urlopu, to tym bardziej dotyczy zaplanowanego urlopu i poniesionych w związku z tym konkretnych wydatków."
Reasumując, pracodawca powinien ponownie poinformować pracownika - najlepiej w formie pisemnej - o konieczności przesunięcia zaplanowanego urlopu, ze stosownym uzasadnieniem oraz informacją o konsekwencjach odmowy wypełnienia polecenia służbowego i o możliwości zwrotu przez pracodawcę wpłaconej zaliczki. W razie kolejnej odmowy, pozostanie zastosowanie środków dyscyplinujących.
Pracodawca może też wystąpić do ZUS z wnioskiem o przesunięcie terminu kontroli z uwagi na nieobecność pracownika zajmującego się rozliczeniami składkowymi, przy czym organ ten może wniosek zaakceptować, ale nie musi.
|