Przy dokonywaniu potrąceń z wynagrodzenia przepisy wymagają pozostawienia kwoty wolnej od potrąceń. Dotyczy to wszystkich potrąceń, z wyjątkiem potrącania należności alimentacyjnych. Wysokość kwot wolnych od potrąceń ustala się na podstawie minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku lub półroczu. Od 1 lipca 2024 r. minimalne wynagrodzenie za pracę uległo podwyższeniu do kwoty 4.300 zł.
Jak stanowi art. 871 § 1 K.p. wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:
Natomiast w przypadku potrąceń dobrowolnych, dokonywanych za pisemną zgodą pracownika, wolna od potrąceń jest kwota:
Kwoty wolne od potrąceń ustala się na podstawie minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy. W 2024 r. minimalne wynagrodzenie za pracę zmieniało się dwukrotnie:
Przy ustalaniu kwoty wolnej od potrąceń odlicza się składki na ubezpieczenia społeczne, zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, a także wpłaty do pracowniczego planu kapitałowego, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania. W przypadku zatrudnienia pracownika na część etatu kwoty wolne od potrąceń podlegają zmniejszeniu proporcjonalnie do obowiązującego pracownika wymiaru etatu (art. 871 § 2 K.p.). Ustalając kwoty wolne od potrąceń dla niepełnoetatowca, w pierwszej kolejności oblicza się wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę stosownie do wymiaru etatu takiego pracownika, a dopiero w drugiej kolejności odlicza się obciążenia składkowo-podatkowe oraz wpłaty do PPK dla pracowników, którzy nie zrezygnowali z ich dokonywania.
W przypadku wypłaty wynagrodzenia za pracę za czerwiec 2024 r. w lipcu 2024 r., przy dokonywaniu potrąceń należy stosować kwotę wolną od potrąceń w wysokości obowiązującej w dacie potrącenia, czyli ustaloną na podstawie wynagrodzenia minimalnego obowiązującego w lipcu 2024 r. Tak wynika z pisma Państwowej Inspekcji Pracy z dnia 26 stycznia 2011 r., znak: GPP-364-4560-3-1/11/PE/RP, w kwestii stosowania kwoty wolnej od potrąceń. PIP uznała w nim, że: "(...) Dokonując potrąceń z wynagrodzenia za pracę, pracodawca obowiązany jest stosować kwotę wolną od potrąceń w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dacie dokonywania potrącenia (...)".
Kwoty wolne od potrąceń obowiązujące w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2024 r. w ich podstawowym wariancie, tj. dla pracownika, którego nie dotyczą zwolnienia podatkowe, nienależącego do PPK, a także który nie skorzystał z możliwości podziału kwoty zmniejszającej podatek między płatników przedstawiono w tabeli (więcej w serwisie www.wskazniki.pl).
Wymiar czasu pracy | Podstawowe koszty i kwota zmniejszająca podatek | Podstawowe koszty i bez kwoty zmniejszającej podatek | Podwyższone koszty i kwota zmniejszająca podatek | Podwyższone koszty i bez kwoty zmniejszającej podatek |
100% wynagrodzenia minimalnego po odliczeniach składkowo-podatkowych | ||||
1/1 | 3.261,53 zł | 2.961,53 zł | 3.267,53 zł | 2.967,53 zł |
3/4 | 2.528,39 zł | 2.228,39 zł | 2.532,39 zł | 2.234,39 zł |
1/2 | 1.688,26 zł | 1.495,26 zł | 1.688,26 zł | 1.501,26 zł |
1/3 | 1.125,51 zł | 1.007,51 zł | 1.125,51 zł | 1.013,51 zł |
90% wynagrodzenia minimalnego po odliczeniach składkowo-podatkowych | ||||
1/1 | 2.935,38 zł | 2.665,38 zł | 2.940,78 zł | 2.670,78 zł |
3/4 | 2.275,55 zł | 2.005,55 zł | 2.279,15 zł | 2.010,95 zł |
1/2 | 1.519,43 zł | 1.345,73 zł | 1.519,43 zł | 1.351,13 zł |
1/3 | 1.012,96 zł | 906,76 zł | 1.012,96 zł | 912,16 zł |
80% wynagrodzenia minimalnego po odliczeniach składkowo-podatkowych | ||||
1/1 | 2.609,22 zł | 2.369,22 zł | 2.614,02 zł | 2.374,02 zł |
3/4 | 2.022,71 zł | 1.782,71 zł | 2.025,91 zł | 1.787,51 zł |
1/2 | 1.350,61 zł | 1.196,21 zł | 1.350,61 zł | 1.201,01 zł |
1/3 | 900,41 zł | 806,01 zł | 900,41 zł | 810,81 zł |
75% wynagrodzenia minimalnego po odliczeniach składkowo-podatkowych | ||||
1/1 | 2.446,15 zł | 2.221,15 zł | 2.450,65 zł | 2.225,65 zł |
3/4 | 1.896,29 zł | 1.671,29 zł | 1.899,29 zł | 1.675,79 zł |
1/2 | 1.266,20 zł | 1.121,45 zł | 1.266,20 zł | 1.125,95 zł |
1/3 | 844,13 zł | 755,63 zł | 844,13 zł | 760,13 zł |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.)
|