Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Umowy i płace  »   Kiedy można rozwiązać umowę z winy pracodawcy?
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Kiedy można rozwiązać umowę z winy pracodawcy?

Gazeta Podatkowa nr 54 (1616) z dnia 8.07.2019
Agata Barczewska

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia w większości przypadków następuje z inicjatywy pracodawcy. W nielicznych sytuacjach takie uprawnienie przysługuje również pracownikowi. Tak jak pracodawca, może on natychmiastowo rozwiązać umowę o pracę, jeżeli druga strona nie wywiązuje się ze swoich podstawowych obowiązków.

Karne zwolnienie bez wypowiedzenia

Kodeks pracy przewiduje dwa przypadki, w których pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie natychmiastowym, tj. bez zachowania okresu wypowiedzenia. Może to mieć miejsce w sytuacjach wskazanych w art. 55 K.p., tj. gdy:

  • zostało wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniósł go w terminie wskazanym w tym orzeczeniu do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan zdrowia pracownika (art. 55 § 1 K.p.),
     
  • pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia swoich obowiązków względem pracownika (art. 55 § 11 K.p.).

Jeżeli pracownik chce posłużyć się art. 55 K.p. w celu szybkiego zakończenia zatrudnienia, musi dopełnić określonych wymogów formalnych. Pierwszym z nich jest obowiązek wskazania w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy w trybie tego przepisu przyczyny takiego sposobu zakończenia zatrudnienia. Drugi wymóg i jednocześnie ograniczenie czasowe wynika z regulacji, zgodnie z którą rozwiązanie umowy w omawianym trybie musi nastąpić w ciągu miesiąca od uzyskania przez pracownika informacji o uchybieniu ze strony pracodawcy.

W większości przypadków podstawą do rozwiązania umowy o pracę w trybie natychmiastowym jest ciężkie naruszenie przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika. Kodeks pracy nie zawiera wyliczenia poszczególnych naruszeń. Z pewnością jednak należą do nich m.in.:

  • nieterminowa wypłata wynagrodzenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 2006 r., sygn. akt I PK 54/06),
     
  • naruszanie dóbr osobistych pracownika poprzez jego poniżanie, szykanowanie i inne jaskrawe przejawy naruszania jego godności (por. wyrok SN z dnia 10 maja 2012 r., sygn. akt II PK 215/11),
     
  • nieopłacanie przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne (por. wyrok SN z dnia 18 marca 2014 r., sygn. akt II PK 176/13).

Należy podkreślić, że nawet w przypadku, gdy podane przez pracownika przyczyny rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 55 K.p. są bezzasadne, rozwiązanie umowy i tak jest skuteczne, a stosunek pracy ulega zakończeniu. Ponadto pracownik, który rozwiązuje umowę na podstawie art. 55 § 11 K.p., ma prawo do odszkodowania odpowiadającego wynagrodzeniu za okres wypowiedzenia, jakie by mu przysługiwało, gdyby z niego skorzystał. W przypadku rozwiązania umowy na czas określony, odszkodowanie jest równe wynagrodzeniu za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.


Rozwiązanie umowy o pracę przez pracownika na podstawie art. 55 K.p. pociąga za sobą skutki, jakie prawo wiąże z wypowiedzeniem umowy przez pracodawcę.

Dla pracodawcy tylko odszkodowanie

W sytuacji gdy pracodawca wypowiada lub rozwiązuje umowę w trybie natychmiastowym, pracownikowi przysługuje prawo do wniesienia odwołania. W przypadku gdy to pracownik złoży oświadczenie o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia z winy pracodawcy, ten ostatni jest w gorszej sytuacji - może bowiem dochodzić od pracownika wyłącznie odszkodowania. Jego wysokość odpowiada wynagrodzeniu pracownika za okres wypowiedzenia. Jeżeli rozwiązaniu uległa umowa na czas określony, odszkodowanie dla pracodawcy jest równe wynagrodzeniu za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia (art. 611-612 K.p.). Roszczenie o odszkodowanie za niezasadne rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia przez pracownika przedawnia się z upływem roku od ustania zatrudnienia.

Należy podkreślić, że wniesienie roszczenia o wypłatę odszkodowania przez pracodawcę nie blokuje ustania zatrudnienia, nawet jeżeli pracodawca jest przekonany, że podane przez pracownika przyczyny natychmiastowego rozwiązania umowy są bezzasadne. Mimo zastrzeżeń do działań pracownika pracodawca nie może uznać, że porzucił on pracę. W świadectwie pracy jako podstawę prawną ustania stosunku pracy musi wskazać art. 55 K.p., podając dodatkowo, że do rozwiązania umowy doszło za wypowiedzeniem przez pracodawcę. Wskazanie wypowiedzenia jako trybu rozwiązania umowy - co jest konsekwencją przepisu stanowiącego, że rozwiązanie umowy o pracę na podstawie art. 55 K.p. pociąga za sobą skutki, jakie prawo wiąże z wypowiedzeniem jej przez pracodawcę - nie wydłuża jednak okresu obowiązywania umowy. Ulega ona rozwiązaniu z dniem skutecznego złożenia oświadczenia w tej sprawie przez pracownika i taką datę zakończenia zatrudnienia należy podać w świadectwie pracy.

Przykład oświadczenia pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy
Zakład Usługowo-Handlowy 
"Dom Usług"
ul. Dąbrowskiej 2, Poznań
Poznań, 26 czerwca 2019 r.
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia

Z dniem 26 czerwca 2019 r. rozwiązuję umowę o pracę na czas określony zawartą w dniu 1 stycznia 2018 r. bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracodawcy.

Przyczyną rozwiązania umowy są wielokrotne opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia za pracę oraz wypłata tylko części wynagrodzenia za maj 2019 r. Ponadto powodem rozwiązania umowy jest naruszenie moich dóbr osobistych przez pracodawcę, który w odpowiedzi na moje pytanie o termin wypłaty zaległych wynagrodzeń obraził mnie w obecności innych pracowników, używając słów powszechnie uznanych za obelżywe. Zdarzenie to miało miejsce w dniu 18 czerwca 2019 r.

  Anna Pociołkowska
  Pracownik

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Umowy i płace - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.