Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Umowy i płace  »   Dyscyplinarne zwolnienie nie tylko z powodu uchybień
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Dyscyplinarne zwolnienie nie tylko z powodu uchybień

Gazeta Podatkowa nr 24 (1586) z dnia 25.03.2019
Agata Barczewska

Jednym z najczęstszych powodów dyscyplinarnego rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę jest ciężkie naruszenie przez pracownika jego podstawowych obowiązków. Nie jest to jednak jedyna przesłanka pozwalająca na wręczenie pracownikowi oświadczenia o dyscyplinarce. Innymi przyczynami rozwiązania umowy w tym trybie mogą być zawiniona przez pracownika utrata uprawnień lub popełnienie przez niego przestępstwa.

Bez uprawnień i etatu

Zawiniona przez pracownika utrata uprawnień do wykonywania pracy może pociągnąć za sobą dotkliwe konsekwencje w sferze zatrudnienia. W takiej sytuacji pracodawca ma prawo zwolnić pracownika dyscyplinarnie. Stwierdzenie utraty uprawnień nie może się jednak opierać na subiektywnej ocenie pracodawcy. Ponadto taka przesłanka dyscyplinarnego zwolnienia nie dotyczy ogółu zatrudnionych - odnosi się tylko do takich pracowników, którzy są zatrudnieni przy pracach (na stanowiskach) wymagających określonych uprawnień. Chodzi tu o uprawnienia, które zgodnie z przepisami odrębnymi są wymagane do zatrudnienia na danym stanowisku lub w danym zawodzie. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 listopada 2015 r., sygn. akt II PK 283/14: "Przez uprawnienia wymagane do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku należy rozumieć wszystkie sformalizowane (potwierdzone dokumentami) wymagania kwalifikacyjne, bez których wykonywanie pracy na danym stanowisku jest niedopuszczalne (...)".

O utracie uprawnień wymaganych przez odrębne przepisy może zdecydować tylko wyrok sądu albo rozstrzygnięcie innego, właściwego organu. Pracodawca nie może zastąpić decyzji tego organu swoją własną, subiektywną oceną faktu zawinionej utraty uprawnień ani analizą stopnia zawinienia pracownika (który nie ma w tym przypadku znaczenia).

Z powodu popełnienia przestępstwa

Popełnienie przestępstwa w czasie trwania stosunku pracy jest kolejną przesłanką zwolnienia pracownika w trybie natychmiastowym z jego winy. Pracodawca może w takim przypadku zastosować dyscyplinarkę, o ile popełnienie przestępstwa przez pracownika uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na danym stanowisku (art. 52 § 1 pkt 2 K.p.). Ponadto przestępstwo musi być oczywiste lub stwierdzone prawomocnym wyrokiem. Należy podkreślić, że oczywistość popełnienia przez pracownika przestępstwa musi być (jeżeli nie wydano jeszcze prawomocnego wyroku w sprawie) poza wszelką wątpliwością.

Do przestępstwa może dojść zarówno w trakcie wykonywania pracy, jak i w okresie jej nieświadczenia (por. wyrok SN z dnia 16 grudnia 2004 r., sygn. akt II PK 109/04). Jednak popełnienie przestępstwa przez pracownika w czasie dla niego wolnym może być uznane za podstawę do dyscyplinarki tylko wtedy, gdy dojdzie do "(...) kwalifikowanego naruszenia istotnych interesów pracodawcy, które mogły narazić go na powstanie szkody (...)". Tak uznał SN w wyroku z dnia 22 kwietnia 2015 r., sygn. akt II PK 158/14. Pracodawca musi też mieć na uwadze, że nie może powoływać się na przestępstwo popełnione przez pracownika przed nawiązaniem stosunku pracy, nawet jeżeli uzyskał informację o nim w czasie zatrudnienia pracownika.

Wymogi formalne przy dyscyplinarce

Możliwość rozwiązania umowy w trybie dyscyplinarnym jest ograniczona czasowo do jednego miesiąca, liczonego od powzięcia przez pracodawcę informacji o okolicznościach uzasadniających zwolnienie w tym trybie. Wymogiem formalnym jest też obowiązek skonsultowania zamiaru dyscyplinarnego zwolnienia z reprezentującą pracownika zakładową organizacją związkową (jeżeli występuje w zakładzie pracy).

W kilku przypadkach dokonanie dyscyplinarki zależy od zgody tej organizacji. Pracodawca musi ją uzyskać, gdy zamierza zwolnić pracownicę w ciąży lub pracownika na urlopie macierzyńskim (rodzicielskim, ojcowskim) bądź chronionego członka zakładowej lub ponadzakładowej organizacji związkowej.

"Utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku może być podstawą rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia wówczas, gdy pracownik zostanie pozbawiony tych uprawnień z własnej winy, wskutek naruszenia obowiązków pracowniczych, dopuszczenia się wykroczenia lub przestępstwa. Decyduje w tym wypadku nie sam czyn zawiniony przez pracownika, lecz stwierdzenie jego skutków w sferze uprawnień zawodowych".

Wyrok SN z dnia 26 października 1984 r., sygn. akt I PRN 142/84


"Regulacja z art. 52 § 1 pkt 3 K.p. prócz winy wymaga także naruszenia obowiązku. Skutkiem ma być trwała lub okresowa utrata uprawnień. Chodzi o trwalszą utratę uprawnień (czasową albo stałą), wynikającą z ustawy, orzeczenia albo decyzji, ale nie o taką, która zależy od krótkiej sytuacji przejściowej. Ważenie tej oceny nie może pomijać szczególnego rygoru ustania zatrudnienia bez wypowiedzenia, czyli bez ochronnego wypowiedzenia".

Wyrok SN z dnia 14 kwietnia 2015 r., sygn. akt II PK 139/14


"Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia może nastąpić także wówczas, gdy przestępcze zachowanie pracownika w żaden sposób nie dotyczyło pracodawcy, musi jednak zawsze być oczywiste albo stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądowym, a także negatywnie rzutować na dalszy status pracownika. Nie jest zatem istotne, czy przestępstwo zostało popełnione na szkodę pracodawcy, czy też osoby trzeciej oraz czy szkoda pozostaje w związku z pracą, jeżeli przestępstwo uniemożliwia dalsze zatrudnienie pracownika na danym stanowisku".

Wyrok SN z dnia 17 października 2017 r., sygn. akt II PK 278/16


"Rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika z powodu popełnienia przestępstwa (art. 52 § 1 pkt 2 K.p.) może dotyczyć zachowania pracownika w trakcie wcześniejszej umowy o pracę, o którym pracodawca dowiedział się już w czasie realizowania kolejnej umowy, zawartej bezpośrednio po ustaniu poprzedniego stosunku pracy".

Wyrok SN z dnia 12 listopada 2003 r., sygn. akt I PK 625/02

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Umowy i płace - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.