Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Umowy i płace  »   Rekompensowanie "nocnej" pracy nadliczbowej
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Rekompensowanie "nocnej" pracy nadliczbowej

Gazeta Podatkowa nr 46 (1400) z dnia 8.06.2017
Ewa Madejek

Za pracę w nocy, ze względu na jej uciążliwość dla pracownika, ustawodawca przyznał dodatek do wynagrodzenia. Dodatkowo, jeżeli taka praca jest pracą w godzinach nadliczbowych, należy ją zrekompensować dodatkiem do wynagrodzenia albo czasem wolnym. Zatem możliwe są do wypłaty dwa niezależne od siebie dodatki: za pracę w nocy i w nadgodzinach.

Rekompensowanie nadgodzin

Za pracę w nadgodzinach, oprócz normalnego wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek w wysokości 100% lub 50% wynagrodzenia albo czas wolny.

Wysokość dodatku zależy od tego, kiedy wystąpiła praca nadliczbowa. W myśl art. 1511 § 1 K.p. dodatek w wysokości:

a) 100% wynagrodzenia przysługuje za pracę w nadgodzinach przypadających:

    • w nocy,
       
    • w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
       
    • w dniu wolnym od pracy udzielonym mu w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;

b) 50% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż wskazany powyżej.

Ponadto dodatek w wysokości 100% przysługuje także za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, chyba że przekroczenie to nastąpiło w wyniku pracy w godzinach nadliczbowych, za które przysługuje prawo do dodatku z przekroczeń dobowych.

Podstawę do ustalenia dodatku za nadgodziny stanowi wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną. Jeżeli jednak taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania, należy przyjąć 60% wynagrodzenia.

Za godziny nadliczbowe możliwe jest też udzielenie pracownikowi czasu wolnego. Zgodnie z art. 1512 K.p., w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych pracodawca, na pisemny wniosek pracownika, może udzielić mu czasu wolnego w tym samym wymiarze. Wówczas za 1 nadgodzinę udziela 1 godziny czasu wolnego. Natomiast gdy czas wolny zostanie udzielony z inicjatywy pracodawcy, pracownik za każdą 1 nadgodzinę otrzymuje 1,5 godziny czasu wolnego. Przy czym nie może to spowodować obniżenia wynagrodzenia należnego mu za pełny miesięczny wymiar czasu pracy. Ponadto w tym ostatnim przypadku czas wolny musi być udzielony w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym miała miejsce praca nadliczbowa.

Natomiast gdy z wnioskiem o czas wolny wystąpi pracownik, czas wolny nie musi być udzielony do końca tego samego okresu rozliczeniowego, w którym wypracowano nadgodziny.

W przypadku wykorzystywania czasu wolnego za nadgodziny, pracownikowi nie przysługuje już prawo do dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych.

Dodatki za pracę w nocy

Rekompensowanie pracy w godzinach nocnych odbywa się zgodnie z art. 1518 § 1 K.p. Przepis ten przewiduje, że pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2017 r. podstawę do jego ustalenia stanowi minimalne wynagrodzenie w wysokości 2.000 zł.

Określona w art. 1518 § 1 K.p. stawka dodatku za pracę w nocy jest stawką minimalną. Obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe mogą określać wyższy dodatek z tego tytułu.

Sposób obliczenia dodatku za jedną godzinę pracy w porze nocnej określa § 4b rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z 2017 r. poz. 927). W myśl tej regulacji obowiązujące minimalne wynagrodzenie należy podzielić przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu, zgodnie z art. 130 K.p. Ze względu na różną liczbę godzin pracy w poszczególnych miesiącach roku, wysokość dodatku za pracę w porze nocnej jest inna.

Dodatek za pracę w nocy przysługuje pracownikowi niezależnie od dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w nocy, przewidzianego w art. 1511 § 1 K.p.

Przykład

Pracownik jest zatrudniony na pełny etat w podstawowym systemie czasu pracy od poniedziałku do piątku po 8 godzin na dobę (od godz. 600 do 1400). Soboty są w zakładzie dniami wolnymi z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. Pracownik w dniach 16 i 18 maja 2017 r. na polecenie pracodawcy wykonywał pracę nadliczbową w nocy po 3 godziny każdego z tych dni (łącznie 6 godzin). Trwała ona od godz. 300 do 600, a pora nocna w zakładzie trwa od godz. 2200 do 600. W zakładzie obowiązują 1-miesięczne okresy rozliczeniowe, a wypłata wynagrodzenia dokonywana jest 10. dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni. Dodatki za pracę w nocy ustalane są w zakładzie w wysokości określonej w Kodeksie pracy.

Pracownik nie wystąpił do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie czasu wolnego za nadgodziny, a także pracodawca nie udzielił zatrudnionemu z własnej inicjatywy czasu wolnego do końca okresu rozliczeniowego.

W takiej sytuacji pracownikowi należy wypłacić 9 czerwca br.:

  • wynagrodzenie należne za maj br.,
     
  • 6 dodatków do wynagrodzenia z tytułu nadgodzin w wysokości 100% wynagrodzenia,
     
  • 6 dodatków za pracę w porze nocnej w wysokości 2,38 zł, czyli 14,28 zł, tj. 6 godz. × 2,38 zł.

Wypłata dodatków za pracę w nadgodzinach w porze nocnej zrekompensowała tylko tę pracę. Niezależnie od tego dodatku należy też pracownikowi wypłacić dodatki za pracę w nocy, które mają charakter odrębny i przysługują niezależnie od dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.)

Umowy i płace - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.