Świadczenia za okresy miesięczne i dłuższe w wynagrodzeniu urlopowym

Wynagrodzenie pracownika może się składać z różnych składników, w tym ze stałych miesięcznych, zmiennych miesięcznych oraz za okresy dłuższe niż jeden miesiąc. Ustawodawca określił odmienną metodykę wliczania poszczególnych rodzajów składników do wynagrodzenia za urlop. Ponadto niektóre z nich wyłączył z podstawy wynagrodzenia urlopowego.

Zasady ustalania wynagrodzenia za urlop

W myśl art. 172 K.p., za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Przy czym zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu lub z 12 w przypadku znacznego wahania ich wysokości.

Szczegółowe zasady kwalifikowania poszczególnych rodzajów składników do wynagrodzenia urlopowego określa rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu (...). Z § 6 tego aktu prawnego wynika, które należności ze stosunku pracy podlegają wyłączeniu z tego wynagrodzenia. Należą do nich:

• jednorazowe lub nieperiodyczne wypłaty za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,
   
• wynagrodzenie za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,
   
• nagrody jubileuszowe,
   
• wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
   
• ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy,
   
• dodatkowe wynagrodzenie radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,
   
• wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
   
• kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia,
   
• nagrody z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne, należności przysługujące z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,
   
• odprawy emerytalne lub rentowe albo inne odprawy pieniężne,
   
• wynagrodzenia i odszkodowania przysługujące w razie rozwiązania stosunku pracy.

Jednym ze świadczeń nieuwzględnianych w wynagrodzeniu urlopowym jest dodatkowe wynagrodzenie roczne. Przepisy powołanego rozporządzenia nie definiują tego pojęcia. Biorąc jednak pod uwagę przepisy z zakresu prawa pracy, należy uznać, że chodzi w nim wyłącznie o dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługujące pracownikom sfery budżetowej. Tylko bowiem w przepisach dotyczących tej grupy zatrudnionych, np. w ustawie o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 1144 ze zm.), jest mowa o tym wynagrodzeniu.

Przyjmowanie różnych składników do podstawy

W celu ustalenia wynagrodzenia urlopowego brane są pod uwagę 3 grupy składników. Składniki określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu.

Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, tzw. zmienne miesięczne, przyjmuje się w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. W przypadkach znacznego wahania ich wysokości, mogą być one uwzględnione w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie nieprzekraczającym 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu.

Natomiast składniki wypłacane za okresy dłuższe niż jeden miesiąc wypłaca się w przyjętych terminach wypłaty tych składników, przy czym okres urlopu jest traktowany na równi z okresem wykonywania pracy (np. premia kwartalna, półroczna czy roczna). Zatem składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż miesiąc nie wchodzą do podstawy wynagrodzenia urlopowego. Ponadto okres urlopu wypoczynkowego w zakresie prawa do deputatu traktuje się na równi z okresem wykonywania pracy (§ 12 powołanego wcześniej rozporządzenia).

Wynagrodzenie za urlop oblicza się:

• dzieląc podstawę wymiaru przez liczbę godzin, w czasie których pracownik wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona ta podstawa, a następnie
   
• mnożąc tak ustalone wynagrodzenie za jedną godzinę pracy przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w czasie urlopu w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, gdyby w tym czasie nie korzystał z urlopu.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8.01.1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. nr 2, poz. 14 ze zm.)