Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Umowy i płace  »   Utrata uprawnień przyczyną zwolnienia
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Utrata uprawnień przyczyną zwolnienia

Gazeta Podatkowa nr 47 (1192) z dnia 11.06.2015
Agata Barczewska

Najbardziej znaną podstawą dyscyplinarnego zwolnienia pracownika jest ciężkie naruszenie przez niego podstawowych obowiązków pracowniczych. To z tego powodu dokonywana jest zdecydowana większość dyscyplinarek. Znacznie rzadziej przyczyną dyscyplinarnego rozwiązania umowy jest popełnienie przestępstwa przez pracownika czy utrata przez niego uprawnień koniecznych do wykonywania pracy. W tym ostatnim przypadku zakres osób, którym można wręczyć dyscyplinarkę, jest ograniczony.

Tylko trzy podstawy do dyscyplinarki

Jednym z trybów rozwiązania stosunku pracy jest rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika. To tzw. dyscyplinarka, stanowiąca radykalnie niekorzystny dla pracownika sposób ustania zatrudnienia. Z tego względu prawo pracy ogranicza możliwość jej zastosowania do trzech przypadków. Zgodnie z art. 52 K.p. "karne" zwolnienie pracownika jest dopuszczalne w razie:

  • ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
     
  • popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste albo zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
     
  • zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Ostatnia przesłanka dyscyplinarki - zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku wymieniona jest w art. 52 § 1 pkt 3 K.p. Nie należy ona do najczęściej analizowanych przez pracodawcę dla potrzeb zastosowania dyscyplinarnego zwolnienia. W większości ocena zawinionego zachowania pracownika dotyczy ciężkiego naruszenia przez niego jego podstawowych obowiązków. Naruszenie to (i jego ciężkość) stwierdza pracodawca na podstawie swojego oglądu sprawy. Zastosowanie dyscyplinarki zależy więc w tym przypadku od jego subiektywnej oceny. Pracodawca nie ma jednak takiej dowolności, jeżeli podstawą dyscyplinarnego zwolnienia jest zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy. Tutaj od decyzji pracodawcy zależy jedynie to, czy do dyscyplinarnego zwolnienia z tego powodu w ogóle dojdzie. Natomiast o wystąpieniu tej przesłanki przesądza rozstrzygnięcie kompetentnego organu.

Utrata uprawnień wymaganych przez prawo

Zawiniona przez pracownika utrata uprawnień do wykonywania pracy nie zawsze może być przyczyną dyscyplinarnego zwolnienia. Ta podstawa dyscyplinarki może być brana pod uwagę tylko w odniesieniu do pracowników, którzy są zatrudnieni przy pracach (na stanowisku) wymagających określonych uprawnień. Ich utrata automatycznie powoduje niemożność wykonywania takiej pracy. Może się jednak pojawić pytanie, o jakich uprawnieniach mowa w art. 52 § 1 pkt 3 K.p. Czy można je ujmować w szerokim kontekście, jako różnego rodzaju dodatkowe kompetencje, kwalifikacje i zdolności konieczne lub przydatne do wykonywania określonego rodzaju pracy?

Odpowiadając na powyższe pytanie należy mieć na uwadze, że dyscyplinarny tryb rozwiązania stosunku pracy traktowany jest jako radykalny i wyjątkowy sposób zwolnienia pracownika. Z tego względu powinien być przez pracodawcę stosowany wyjątkowo, co zawęża możliwość interpretacji art. 52 K.p. na niekorzyść pracownika. Dlatego też pod pojęciem uprawnień koniecznych do wykonywania określonej pracy rozumiemy tylko takie uprawnienia, które zgodnie z przepisami odrębnymi są konieczne do zatrudnienia na danym stanowisku/w zawodzie. Konieczność ich uzyskania występuje w niektórych dziedzinach i branżach. Przykładowo pilot, kierowca czy lekarz nie mogą wykonywać swojej pracy, jeżeli nie legitymują się wymaganymi przez prawo konkretnymi uprawnieniami.

O utracie tak rozumianych uprawnień może zdecydować tylko wyrok sądu albo decyzja właściwego organu. Przy czym nie jest tu istotny stopień zawinienia, rozstrzygająca jest wyłącznie okoliczność prawomocnego stwierdzenia przez powołany do tego organ faktu utraty koniecznych uprawnień. W tym przypadku decyduje więc nie sam czyn zawiniony przez pracownika, lecz stwierdzenie jego skutków w sferze uprawnień zawodowych.


Dyscyplinarka z powodu utraty koniecznych uprawnień może nastąpić w ciągu miesiąca od uzyskania przez pracodawcę informacji o tym fakcie.

Bez samochodu na trzy miesiące

Od 18 maja 2015 r. w przepisach dotyczących kierowców (nie tylko zawodowych) obowiązują nowe regulacje znacznie zaostrzające sankcje za naruszenie przepisów drogowych. Szczególnie ostro w myśl nowych przepisów traktowane są przypadki znacznego przekroczenia prędkości w terenie zabudowanym. Od 18 maja br. kierującemu, który przekroczy dopuszczalną prędkość na obszarze zabudowanym o więcej niż 50 km/h, zostanie zatrzymane prawo jazdy na 3 miesiące. Policjant dokonujący czynności w tym zakresie wydaje kierującemu pokwitowanie, które uprawnia go do kierowania pojazdem w okresie 24 godzin od chwili zatrzymania prawa jazdy. Po upływie tego okresu następuje definitywne zablokowanie możliwości prowadzenia samochodu na 3 miesiące.

Jeżeli prowadzącym, który dopuścił się tak poważnego wykroczenia drogowego jest pracownik zatrudniony na stanowisku kierowcy, okresowe zatrzymanie prawa jazdy spowoduje daleko idące konsekwencje. W przypadku zawodowych kierowców prawo jazdy jest uprawnieniem niezbędnym do wykonywania pracy. Nawet czasowa, ale zawiniona jego utrata może uzasadnić zastosowanie przez pracodawcę dyscyplinarnego trybu zwolnienia - na podstawie art. 52 § 1 pkt 3 K.p. W przypadku innych pracowników, niezatrudnionych na stanowisku kierowcy, ale korzystających z samochodu jako narzędzia pracy (np. przedstawiciele handlowi działający w terenie), wybór trybu ewentualnego zwolnienia powinien być ostrożniejszy. Bezpieczniejsze, na wypadek ewentualnego sporu sądowego, jest zastosowanie przez pracodawcę wypowiedzenia z powodu faktycznej niemożności lub znacznego utrudnienia w wykonywaniu obowiązków służbowych.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Umowy i płace - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.