Agencja pracy tymczasowej zatrudnia obywatelkę Ukrainy, posiadającą zezwolenie na pracę, którego ważność wygasa 31 marca 2018 r. Podstawą zatrudnienia jest umowa o pracę na czas określony, która rozwiąże się 28 lutego 2018 r. W listopadzie 2017 r. pracownica przedstawiła orzeczenie lekarskie, że jest w trzecim miesiącu ciąży, co powoduje przedłużenie umowy do dnia porodu. Jak w tej sytuacji należy postąpić?
Od 1 czerwca 2017 r. pracownica tymczasowa korzysta z uprawnienia do przedłużenia umowy o pracę do dnia porodu na mocy art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 360 z późn. zm.). Przepis ten przewiduje, że ma do niej zastosowanie art. 177 § 3 K.p., jeśli posiada łącznie co najmniej 2-miesięczny okres skierowania do wykonywania pracy tymczasowej przypadający:
| Ważne: Na mocy art. 177 § 3 K.p. przedłużenie umowy o pracę do dnia porodu obejmuje umowę zawartą na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży. |
Gdy spełnione są ww. warunki, a stan ciąży jest stwierdzony w świadectwie lekarskim (art. 185 § 1 K.p.), przedłużenie następuje automatycznie, z mocy samego prawa. Agencja pracy tymczasowej (dalej agencja) nie musi wykonywać żadnych czynności, co najwyżej ze względów porządkowych może poinformować pracownicę o zaistniałym fakcie oraz umieścić adnotację w części B jej akt osobowych. Dotyczy to także pracownicy tymczasowej - cudzoziemki, świadczącej pracę w Polsce na podstawie polskiego prawa, zgodnie z art. 8 ust. 1-2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) (Dz. Urz. UE nr L 177/6 z 4 lipca 2008 r.), bez względu na to czy jest obywatelką kraju członkowskiego UE, czy państwa trzeciego.
Zwracamy uwagę! Zdaniem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z 5 grudnia 2002 r. (sygn. akt I PK 33/02, OSNP 2004/12/204), termin upływu trzeciego miesiąca ciąży oblicza się w równej miary miesiącach księżycowych (miesiąc to 28 dni).
Zasadniczo obywatele Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji i Ukrainy mają prawo pracować w Polsce na podstawie oświadczenia podmiotu powierzającego im pracę (np. agencji), zarejestrowanego w powiatowym urzędzie pracy. Maksymalny okres pracy w tym trybie wynosi 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, bez względu na liczbę zatrudniających. Do 31 grudnia 2017 r. wynikało to z § 1 pkt 20 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 kwietnia 2015 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę (Dz. U. poz. 588). Od 1 stycznia 2018 r. ww. akt prawny nie obowiązuje, a jego miejsce zajął, utrzymując te same warunki, art. 88z ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2017 r. poz. 1065 z późn. zm.), dalej ustawy o promocji zatrudnienia, a także § 2 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2017 r. w sprawie państw, do których obywateli stosuje się niektóre przepisy dotyczące zezwolenia na pracę sezonową... (Dz. U. poz. 2349).
Gdy okres pracy (trwania umowy o pracę) jest dłuższy, konieczne jest zezwolenie na pracę, które jest wydawane - również na wniosek zatrudniającego - na nie dłużej niż na 3 lata (art. 87 ust. 1 pkt 12, art. 88a ust. 1 i art. 88e ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia). Zezwolenie może być jednak przedłużane, co jest wykluczone po wyczerpaniu limitu czasowego oświadczenia - tu następnym dokumentem uprawniającym do pracy w Polsce może być zezwolenie na pracę lub zezwolenie na pobyt i pracę. Oznacza to, że Czytelnik musi złożyć wniosek o:
jeśli ciężarna pracownica tymczasowa będzie pracować w przedłużonym okresie trwania umowy o pracę.
Ważność stosunku pracy nie zależy od ważności dokumentu legalizującego pracę. Z tego powodu agencja nie ma obowiązku występowania o taki dokument. W takim przypadku utrata ważności oświadczenia/zezwolenia na pracę spowoduje wygaśnięcie obowiązku świadczenia pracy mimo trwania umowy o pracę, zgodnie z art. 88g ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia. Pracownica za okres niewykonywania pracy nie otrzyma wynagrodzenia, gdyż omawiana sytuacja nie jest objęta przepisami gwarantującymi wypłatę pensji w okresie nieświadczenia pracy (art. 80 K.p. w zw. z art. 5 ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych).
Zwracamy uwagę! W sytuacji braku działań agencji w zakresie zalegalizowania pracy w przedłużonym okresie trwania umowy o pracę, osoba zainteresowana może sama wystąpić o zezwolenie na pobyt i pracę. Takie prawo przysługuje jej na podstawie art. 120 ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2017 r. poz. 2206 ze zm.). Z kolei w myśl art. 108 ust. 1 pkt 2 tego aktu prawnego, pobyt cudzoziemca w Polsce będzie uważany za legalny od dnia złożenia terminowego oraz poprawnego formalnie wniosku do dnia wydania decyzji w sprawie zezwolenia. Jeśli ciężarna cudzoziemka otrzyma takie zezwolenie, będzie mogła świadczyć pracę w przedłużonym okresie trwania umowy.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
