Do końca września br. pracownik otrzymywał stałą premię i prowizję od obrotów sklepu. Od 1 października 2016 r. zmieniliśmy zasady wynagradzania, wprowadzając wynagrodzenie zasadnicze w stałej stawce miesięcznej oraz rezygnując z premii, a ponadto ograniczając prowizję, która przysługuje po przekroczeniu określonego progu obrotu. Czy i jak należało obliczyć wynagrodzenie ze składników zmiennych za urlop przypadający w październiku br.?
Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym okresie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu, chyba że wysokość wynagrodzenia pracownika podlega znacznemu zróżnicowaniu, wówczas okres ten może być przedłużony nawet do 12 miesięcy (art. 172 K.p.).
Sposób obliczania wynagrodzenia za urlop reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w tej sprawie (Dz. U. nr 2, poz. 14 z późn. zm.), dalej rozporządzenie urlopowe. Akt ten wyróżnia trzy rodzaje składników, określone stawką miesięczną w stałej wysokości, zmienne, przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc oraz za okresy dłuższe niż miesiąc, które przy ustalaniu podstawy urlopowej:
określone stawką miesięczną w stałej wysokości | przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc | przysługujące za okresy dłuższe niż miesiąc |
1 | 2 | 3 |
przyjmuje się w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu (§ 7 rozporządzenia urlopowego) np. wynagrodzenie zasadnicze w stałej stawce miesięcznej czy stała premia miesięczna | przyjmuje się w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 (ewentualnie do 12) miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu (§ 8 rozporządzenia urlopowego) np. prowizja | pomija się - należy je wypłacać w przyjętych terminach, traktując okres urlopu dla celu obliczenia ich wysokości na równi z okresem wykonywania pracy (§ 12 rozporządzenia urlopowego) np. premia kwartalna |
W praktyce wynagrodzenie urlopowe oblicza się (wyodrębnia) tylko ze składników wynagrodzenia wymienionych w kolumnie drugiej tabeli.
Składniki o charakterze stałym, przy założeniu, że nie wystąpiła inna niż urlop nieobecność w pracy, wypłaca się w pełnej wysokości, co pozwala na zachowanie wskazanej na wstępie reguły, zawartej w art. 172 K.p. Z kolei ze składników zmiennych za okres do miesiąca ustala się podstawę, a następnie stawkę godzinową za urlop, dzieląc tę podstawę przez liczbę godzin, w czasie których pracownik wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona. Kwotę tę mnoży się przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w czasie urlopu w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, gdyby w tym czasie nie korzystał z urlopu, uzyskując w ten sposób wynagrodzenie za urlop ze składników zmiennych.
Ważne: W razie zmiany w składnikach wynagrodzenia o charakterze zmiennym lub zmiany wysokości takich składników w okresie, z którego ustala się podstawę wymiaru, wprowadzonych przed rozpoczęciem przez pracownika urlopu wypoczynkowego lub w miesiącu wykorzystywania tego urlopu, podstawę wymiaru ustala się ponownie z uwzględnieniem tych zmian (§ 10 rozporządzenia urlopowego). |
Przykład |
Pracownik zatrudniony na stanowisku sprzedawcy do 30 września 2016 r. był wynagradzany premią w wysokości 1.200 zł miesięcznie oraz prowizją w wysokości 0,95% obrotu miesięcznego sklepu. Od 1 października 2016 r. zmieniono zasady wynagradzania, rezygnując z premii, w miejsce której wprowadzono wynagrodzenie zasadnicze w stałej stawce miesięcznej w wysokości 2.000 zł oraz miesięczną prowizję na poziomie 2,5% od obrotów powyżej 90.000 zł. W tym samym miesiącu pracownik skorzystał z urlopu wypoczynkowego.
Pracodawca wypłacił za październik br. pełne wynagrodzenie zasadnicze i uzyskaną prowizję oraz wynagrodzenie urlopowe ze składników zmiennych (prowizja) z uwzględnieniem zmian.
W okresie od lipca do września 2016 r. pracownik uzyskał prowizję w wysokości odpowiednio: 929,63 zł (97.856 zł x 0,95%), 1.018,71 zł (107.233 zł x 0,95%), 1.015,27 zł (106.870 zł x 0,95%). Jednak do podstawy urlopowej pracodawca przyjął prowizję przeliczoną według nowych zasad, tj.:
Pracownik przepracował w tym okresie 520 godzin, a zatem stawka za godzinę urlopu ze składników zmiennych wyniosła 2,02 zł (196,40 zł + 430,83 zł + 421,75 zł = 1.048,98 zł; 1.048,98 zł : 520 godz. = 2,02 zł).
|