Pracownik był zatrudniony na 1/2 etatu do 31 stycznia 2013 r. Do dnia rozwiązania umowy nie wykorzystał kilku dni urlopu za 2012 r. i za styczeń bieżącego roku. Jak należało ustalić ekwiwalent za urlop? Szczególnie chodzi mi o wysokość współczynnika, który w 2012 r. wynosił 21, a obecnie wynosi 20,92.
Ustalając w 2013 r. ekwiwalent za urlop należało przyjąć współczynnik obowiązujący w tym roku, tj. 10,46 (1/2 x 20,92).
Pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w dniu rozwiązania stosunku pracy. Problematykę obliczania ekwiwalentu określają przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. nr 2, poz. 14 z późn. zm.), dalej rozporządzenia urlopowego. Jak wynika z jego uregulowań, wysokość ekwiwalentu oblicza się analogicznie jak wynagrodzenie urlopowe, z wyjątkami zawartymi w § 15-19 rozporządzenia.
Przy obliczaniu ekwiwalentu w pierwszej kolejności należy ustalić podstawę wymiaru świadczenia, którą stanowi przeciętne wynagrodzenie pracownika. W tym celu wyróżnia się trzy grupy składników wynagrodzenia:
Pierwszy z wymienionych składników uwzględnia się w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do ekwiwalentu. Zmienne składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, uwzględnia się w średniej wysokości z tego okresu. Jeśli pracownik nie przepracował pełnego okresu 3 miesięcy, to wynagrodzenie jakie faktycznie w nim otrzymał dzieli się przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało, a otrzymany wynik mnoży przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (tzw. dopełnienie podstawy).
Składniki wynagrodzenia, przysługujące za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, przyjmuje się jako średnią z tego okresu (w razie potrzeby te składniki również podlegają dopełnieniu).
Ekwiwalent za urlop oblicza się dzieląc ustaloną podstawę wymiaru przez współczynnik wyrażający przeciętną liczbę dni przypadających do przepracowania w miesiącu, w roku na który jest ustalony (por. uzasadnienie do uchwały SN z dnia 9 maja 2000 r., sygn. akt III ZP 12/00, OSNP 2000/22/806).
Współczynnik niezbędny dla wyliczenia ekwiwalentu za 1 dzień urlopu ustala się odrębnie w każdym roku kalendarzowym i stosuje do obliczania ekwiwalentu, do którego pracownik nabył prawo w ciągu tego roku kalendarzowego. Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, wartość współczynnika ustalonego dla pełnego etatu obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy w jakim jest zatrudniony dany pracownik.
W 2013 r. współczynnik do obliczenia ekwiwalentu za urlop dla pracownika zatrudnionego na pełen etat wynosi - 20,92, a dla zatrudnionego na 1/2 etatu 10,46 (1/2 × 20,92). Pisaliśmy na ten temat w dodatku nr 2 do UiPP nr 2/2013, str. 121.
Ważne: Ustalony dla danego roku współczynnik stosuje się przy ustalaniu ekwiwalentu, do którego pracownik nabył prawo w ciągu tego roku, bez względu na to, czy jest to urlop zaległy, czy bieżący. |
Następnie obliczany jest ekwiwalent za 1 godzinę urlopu. Dokonuje się tego dzieląc kwotę ekwiwalentu za 1 dzień urlopu przez liczbę odpowiadającą normie dobowej obowiązującej pracownika. Końcowym etapem jest wyliczenie samego ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. W tym celu ekwiwalent za 1 godzinę urlopu mnoży się przez liczbę godzin niewykorzystanego urlopu.
Przykład |
Pracodawca jest zobowiązany do wypłacenia ekwiwalentu za 7 dni (56 godz.) urlopu wypoczynkowego (5 dni za 2012 r. i 2 dni za 2013 r.) pracownikowi, który rozwiązał umowę o pracę z dniem 31 stycznia br. Umowa była zawarta na 1/2 etatu, a wynagrodzenie określone stawką godzinową i premią. Pracownik otrzymał wynagrodzenie w wysokości: w październiku - 1.720 zł, w listopadzie - 1.560 zł i w grudniu - 1.670 zł. Wysokość ekwiwalentu wyniosła 1.104,32 zł, zgodnie z wyliczeniem:
|