W związku z notorycznym opóźnianiem się pracodawcy z wypłatą wynagrodzenia pracownik zagroził, że rozwiąże umowę w trybie natychmiastowym. Po negocjacjach złagodził stanowisko i wystąpił o rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Czy może domagać się odszkodowania za opóźnienie w wypłatach?
Nie. Prawo pracy nie przewiduje odszkodowania za opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia. Takie odszkodowanie pracownikowi przysługuje jedynie w związku z rozwiązaniem umowy o pracę w trybie natychmiastowym z powodu dopuszczenia się przez pracodawcę ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. W sytuacji zmiany trybu rozwiązania umowy o pracę, pracownik nie może ubiegać się o to odszkodowanie.
Kodeks pracy przewiduje kilka przypadków, w których pracownik nabywa prawo do odszkodowania, w tym z tytułu:
oraz w niektórych sytuacjach niezgodnego z prawem lub nieuzasadnionego rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy, albo rozwiązania umowy przez pracownika na skutek niewywiązania się pracodawcy z przewidzianych prawem obowiązków.
Ważne: Pracownik może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia, gdy pracodawca dopuścił się wobec niego ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków. |
W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy - za 2 tygodnie (art. 55 § 11 K.p.).
Opóźnienia pracodawcy w wypłacie wynagrodzenia uzasadniają rozwiązanie umowy w trybie art. 55 K.p. (por. wyrok SN z dnia 10 kwietnia 2008 r., sygn. akt III PK 88/07). Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 kwietnia 2000 r. (sygn. akt I PKN 516/99, M.Prawn. 2000/10/616) przesłanką rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia ze względu na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika i uzyskania odszkodowania jest wina umyślna lub rażące niedbalstwo pracodawcy.
W rozpatrywanym przypadku, wobec rozwiązania stosunku pracy za porozumieniem stron, pracownik nie nabył prawa do odszkodowania.
Zwracamy uwagę! Pracodawca, który nie dotrzymuje ustalonego terminu wypłaty wynagrodzenia pozostaje w zwłoce, a pracownik na podstawie art. 481 K.c. w związku art. 300 K.p. może żądać wypłacenia odsetek za opóźnienie. Wskazany przepis Kodeksu cywilnego stanowi, że wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody, nawet gdyby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności (por. wyrok SN z dnia 21 lipca 1994 r., sygn. akt I PRN 42/94, OSNP 1994/12/192).
Pracownik w razie zwłoki pracodawcy w wypłacie wynagrodzenia, może też żądać naprawienia szkody występując z pozwem o odszkodowanie. W tym przypadku jest jednak zobligowany udowodnić fakt poniesienia szkody, a także istnienie związku nieterminowego wypłacania wynagrodzenia z jej powstaniem.
Nieterminowe wypłacanie wynagrodzeń wyczerpuje ponadto znamiona wykroczenia z art. 282 § 1 K.p. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 września 2009 r. (sygn. akt IV KK 66/09): "Odpowiedzialność za wykroczenie z art. 282 K.p. można przypisać tylko temu sprawcy, z którego winy doszło do niewypłacenia należnych pracownikowi świadczeń pieniężnych. (…)". Jeśli jednak pracodawcy nie można przypisać winy, gdyż opóźnienie wystąpiło z przyczyn niezależnych od niego, to nie ponosi on odpowiedzialności karnej z tego tytułu.
|