Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawnik radzi  »  Spadki i darowizny  »   Zrzeczenie się prawa do zachowku
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Zrzeczenie się prawa do zachowku

Gazeta Podatkowa nr 55 (1930) z dnia 11.07.2022
Dawid Szwarc

Niedługo będę spisywać testament, w którym całość majątku przekażę córce. Mam również syna, który żyje dostatnio i nie widzę potrzeby, aby powiększać jego majątek. Syn nie jest przeciwny mojej decyzji. Chciałbym jednak mieć pewność, że po mojej śmierci syn nie będzie dochodzić od córki zachowku. Czy jest możliwość zawarcia z nim umowy na tę okoliczność?

Choć nie wynika to bezpośrednio z przepisów, podpisanie takiej umowy wydaje się być dopuszczalne. Wątpliwości wynikają z tego, że z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w przepisach umowa o spadek po osobie żyjącej jest nieważna. Zatem nie można, co do zasady, zawierać umowy z przyszłym spadkodawcą w sprawach dotyczących jego spadku.

Decyzje w sprawie spadku powinny być wyrażane przez spadkodawcę w formie do tego przewidzianej, tj. poprzez spisanie testamentu. Jeśli takiego testamentu nie będzie, wówczas spadkodawca musi liczyć się z tym, że spadek po nim będzie dziedziczony zgodnie z regułami ustawowymi. Osoby najbliższe pominięte w testamencie (ale formalnie niewydziedziczone) mają prawo do części majątku po zmarłym w postaci zachowku. Pewną minimalną część tego majątku najbliżsi powinni bowiem otrzymać, z uwagi na to, że bardzo często majątek spadkodawcy wypracowywany został nie tylko przez jego wysiłek, ale i przez pokolenia.

Jeden z przypadków, gdy zezwala się na zawarcie przez spadkodawcę umowy dotyczącej jego spadku jest umowa dotycząca zrzeczenia się (przez spadkobiercę) dziedziczenia ustawowego. Jeśli do tego dojdzie spadkobierca, który podpisał taką umowę, nie zostanie powołany do spadku z mocy ustawy i będzie traktowany jakby w ogóle nie dożył do śmierci spadkodawcy. W przepisach nie ma jednak wprost mowy o tym, aby dopuszczalne było zawarcie podobnej umowy w sprawie zrzeczenia się prawa do zachowku. Z uwagi na to, że umowy o spadek po osobie żyjącej są dopuszczalne tylko wtedy, gdy przepis na to zezwala, wydawałoby się, że nie ma możliwości podpisania takiej umowy dotyczącej zachowku.

Warto jednak zauważyć, że w orzecznictwie dopuszcza się sytuację, gdy taka umowa zostaje zawarta i jest skuteczna. W Kodeksie cywilnym nie ma wprost wyrażonego zakazu zrzekania się w drodze umowy prawa do zachowku. Ustawodawca umożliwił zrzeczenie się prawa do dziedziczenia ustawowego i z tego powodu (wnioskując z "większego na mniejsze") należy uznać, że takie zrzeczenie wchodzi w grę również odnośnie zachowku. Umowa w tej sprawie, podobnie jak zrzeczenie się dziedziczenia, powinna być zawarta pod rygorem nieważności w formie aktu notarialnego (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 17 marca 2017 r., sygn. akt III CZP 110/16). Ten sposób interpretacji przepisów sprawia, że prawo spadkowe zostaje bardziej uelastycznione, co pozwala na decydowanie o spadku zgodnie z wolą spadkodawcy.

Spadki i darowizny - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.