Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  Procedura podatkowa  »   Organ podatkowy może zabezpieczyć zapłatę podatku przed wydaniem ...
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Organ podatkowy może zabezpieczyć zapłatę podatku przed wydaniem decyzji

Gazeta Podatkowa nr 77 (2160) z dnia 23.09.2024
Małgorzata Żujewska

Organ podatkowy może w toku postępowania podatkowego - jeszcze przed wydaniem decyzji - ustanowić na majątku podatnika zabezpieczenie zapłaty weryfikowanego podatku. Przesłanką podjęcia takich działań jest uzasadniona obawa niewykonania zobowiązania podatkowego. Ustanowienie zabezpieczenia wydłuża bieg terminu przedawnienia podatku.

Ważne przesłanki

Organ podatkowy, chcąc zminimalizować ryzyko niezapłacenia podatku, może ustanowić zabezpieczenie na majątku podatnika, a także innych osób i podmiotów (patrz ramka).

Organ podatkowy może ustanowić zabezpieczenie na majątku:

- podatnika, a w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim - także na majątku wspólnym,
- płatnika (decyzja o zabezpieczeniu wygasa z dniem doręczenia decyzji o odpowiedzialności podatkowej),
- osób, o których mowa w art. 115 Ordynacji podatkowej (wspólnika spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej oraz komplementariusza spółki komandytowej albo komandytowo-akcyjnej), art. 116 Ordynacji podatkowej (m.in. członków zarządu spółki: z o.o., z o.o. w organizacji, prostej akcyjnej, prostej akcyjnej w organizacji, akcyjnej lub akcyjnej w organizacji) i art. 116a Ordynacji podatkowej (m.in. członków organów zarządzających innych osób prawnych niż wymienionych w art. 116 Ordynacji podatkowej i fundacji rodzinnej w organizacji), po doręczeniu im decyzji orzekającej o odpowiedzialności podatkowej za zaległości podatkowe, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że zobowiązanie nie zostanie przez spółkę lub inną osobę prawną wykonane (decyzja o zabezpieczeniu wygasa w momencie wszczęcia postępowania egzekucyjnego wobec osoby trzeciej),
- podatnika, o którym mowa w art. 117bart. 117ba Ordynacji podatkowej, po doręczeniu mu decyzji orzekającej o odpowiedzialności podatkowej za zaległości podatkowe dostawcy towarów lub usługodawcy, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że zobowiązanie nie zostanie przez dostawcę towarów lub usługodawcę wykonane (decyzja o zabezpieczeniu wygasa w momencie wszczęcia postępowania egzekucyjnego wobec podatnika).

Zabezpieczenie może być zastosowane w toku postępowania podatkowego przed wydaniem decyzji określającej albo ustalającej zobowiązanie podatkowe, a także określającej wysokość zwrotu podatku. Przedmiotem zabezpieczenia nie może być dodatkowe zobowiązanie VAT. Zabezpieczenie dokonane przed wydaniem decyzji określającej albo ustalającej zobowiązanie podatkowe obejmuje przybliżoną kwotę zobowiązania wyliczoną przez organ podatkowy na podstawie posiadanych już danych co do wysokości podstawy opodatkowania. Zabezpieczenie stosowane przed określeniem wysokości zobowiązania podatkowego rozciąga się także na odsetki za zwłokę od prognozowanej kwoty należne na dzień wydania decyzji o zabezpieczeniu. Stanowi tak art. 33 § 4 Ordynacji podatkowej.

Ustanowienie zabezpieczenia jest dozwolone, gdy istnieje uzasadniona obawa niewykonania zobowiązania podatkowego, w szczególności gdy podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję. To tylko przykładowe wyliczenie. Przesłankami ustanowienia zabezpieczenia mogą być: ukrywanie dochodów, nierzetelne prowadzenie ksiąg podatkowych, relatywnie niskie dochody podatnika w stosunku do przyszłego zobowiązania podatkowego, posługiwanie się tzw. pustymi fakturami (por. wyrok NSA z dnia 29 lutego 2024 r., sygn. akt III FSK 1199/23). Ustanowienie zabezpieczenia może być także konsekwencją odmowy przedłożenia w toku postępowania podatkowego oświadczenia o nieruchomościach i prawach majątkowych mogących być przedmiotem hipoteki przymusowej oraz o rzeczach ruchomych i zbywalnych prawach majątkowych, na których może być ustanowiony zastaw skarbowy (ORD-HZ). Decyzja dotycząca zabezpieczenia majątkowego ma charakter uznaniowy. Organ podatkowy samodzielnie decyduje o potrzebie jej wydania w konkretnym przypadku, ale musi to prawidłowo uzasadnić - wskazać podstawę prawną i przesłanki (por. wyrok NSA z dnia 28 maja 2024 r., sygn. akt II FSK 1086/21).

Forma zabezpieczenia

Wykonanie decyzji o zabezpieczeniu następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji albo poprzez przyjęcie zabezpieczenia zaproponowanego przez podatnika.

Zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym dokonuje organ egzekucyjny zazwyczaj na podstawie wniosku wierzyciela (organu podatkowego) i wydanego przez niego zarządzenia zabezpieczenia. Zabezpieczenie może przybrać formę zajęcia konta bankowego, obciążenia nieruchomości hipoteką przymusową czy ustanowienia zakazu zbycia spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego. W razie potrzeby organ egzekucyjny może stosować kilka sposobów zabezpieczenia. Zezwala na to art. 158 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Decyzja o zabezpieczeniu może zostać wykonana również poprzez przyjęcie przez organ podatkowy zabezpieczenia zaproponowanego przez podatnika. Dopuszczalne formy zabezpieczenia zostały wskazane w art. 33d § 2 Ordynacji podatkowej. Może to być m.in. gwarancja bankowa lub ubezpieczeniowa, poręczenie banku, zastaw rejestrowy na prawach z papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa. Podatnik może dowolnie wybrać formę lub formy zabezpieczenia. Przyjęcie zabezpieczenia następuje w drodze postanowienia. W razie wydania postanowienia o odmowie przyjęcia zabezpieczenia ustanawia się zabezpieczenie w oparciu o przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Podatnik może zaproponować swoje zabezpieczenie (złożyć wniosek) także po ustanowieniu zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Jeżeli zostanie ono przyjęte, to w zakresie tego zabezpieczenia uchyla się lub zmienia zabezpieczenie ustanowione w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Termin przedawnienia

Dokonanie zabezpieczenia nie tylko pozwala zagwarantować środki finansowe na wykonanie w przyszłości zobowiązania podatkowego, ale także daje urzędnikom skarbowym więcej czasu na weryfikację rozliczeń podatkowych. Wydłuża bowiem bieg terminu przedawnienia podatku.

Zobowiązanie podatkowe przedawnia się zasadniczo po 5 latach, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu z dniem doręczenia postanowienia o przyjęciu zaproponowanego przez podatnika zabezpieczenia lub doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Okres zawieszenia trwa do dnia wygaśnięcia decyzji o zabezpieczeniu lub zakończenia postępowania zabezpieczającego w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Warto zaznaczyć, że za okres zabezpieczenia, od zabezpieczonej kwoty zobowiązania, nie są naliczane odsetki za zwłokę, jeżeli objęte zabezpieczeniem środki pieniężne, w tym kwoty uzyskane ze sprzedaży objętych zabezpieczeniem rzeczy lub praw, zostaną zaliczone na poczet zaległości podatkowych. Wynika tak z art. 54 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.)

Ustawa z dnia 17.06.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2023 r. poz. 2505 ze zm.)

Procedura podatkowa - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.