Prowadzenie spraw podatkowych można powierzyć pełnomocnikowi. Działa on w granicach udzielonego mu upoważnienia. Pełnomocnik posiadający pełnomocnictwo ogólne lub szczególne może uzyskać dostęp do indywidualnych informacji o swoim mocodawcy na infolinii KAS.
Podatnik (płatnik podatku) ma prawo ustanowić pełnomocnika do prowadzenia spraw przed organami podatkowymi.
Pełnomocnikiem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Należy jednak zaznaczyć, że zawodowe reprezentowanie podatników w postępowaniach przed organami podatkowymi (a także w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych wydanych w sprawach dotyczących obowiązków podatkowych i celnych oraz egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami) zostało zastrzeżone dla doradców podatkowych, adwokatów i radców prawnych. Pełnomocnik nie może występować w imieniu mocodawcy, jeśli charakter czynności wymaga osobistego działania mocodawcy, np. nie złoży za niego zeznań w charakterze strony postępowania podatkowego.
Pełnomocnik działa w sprawach podatkowych na podstawie pełnomocnictwa udzielonego zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej. Informacja o pełnomocniku opublikowana w CEIDG nie stanowi podstawy do reprezentowania przedsiębiorcy wpisanego w CEIDG przed organami podatkowymi. Faktem jest, że w zakresie wskazanym w informacji pełnomocnik nie musi przedkładać pełnomocnictwa organom administracji publicznej, ale nie dotyczy to spraw prowadzonych na podstawie Ordynacji podatkowej oraz ustawy o KAS.
Pełnomocnik może reprezentować podatnika w oparciu o pełnomocnictwo ogólne (PPO-1) lub szczególne (PPS-1). Niekiedy wyznacza się pełnomocnika tylko do odbioru urzędowej korespondencji (PPD-1).
Pełnomocnictwo ogólne upoważnia do reprezentowania podatnika we wszystkich sprawach podatkowych oraz w innych sprawach należących do właściwości organów podatkowych. Zgłasza się je w postaci dokumentu elektronicznego za pośrednictwem Portalu Podatkowego. Jedynie w razie wystąpienia problemów technicznych można je złożyć w formie papierowej do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Wieluniu. Informacje dotyczące pełnomocnictw ogólnych są gromadzone w Centralnym Rejestrze Pełnomocnictw Ogólnych. Organy podatkowe mają do niego dostęp i w każdej chwili mogą sprawdzić umocowanie danej osoby do reprezentowania podatnika.
Pełnomocnictwo szczególne upoważnia do działania w określonej sprawie podatkowej lub innej wskazanej sprawie należącej do właściwości organu podatkowego. Przedkłada się je organowi podatkowemu prowadzącemu sprawę. Może być złożone w formie papierowej, przesłane przez internet lub zgłoszone ustnie do protokołu. Przewiduje to art. 138e § 2 Ordynacji podatkowej. Pełnomocnictwo szczególne sporządzone na papierowym formularzu składa się do akt sprawy w oryginale albo jego notarialnie poświadczony odpis. Pełnomocnik może okazać oryginał lub notarialnie poświadczony odpis pełnomocnictwa szczególnego w celu sporządzenia przez organ podatkowy urzędowego odpisu i dołączenia do akt sprawy.
Podatnik jest zobligowany do wyznaczenia pełnomocnika do doręczeń, jeżeli w kraju toczy się wobec niego postępowanie podatkowe lub kontrola, a on zmienia adres zamieszkania lub zwykłego pobytu na adres w państwie spoza UE. Wymóg taki istnieje także wtedy, gdy podatnik nie ma miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu w Polsce lub w innym państwie członkowskim UE, a składa w Polsce wniosek o podjęcie postępowania podatkowego lub doręczono mu tutaj postanowienie o jego wszczęciu. Takiego pełnomocnika nie musi wyznaczać osoba, której pisma są doręczane za pomocą środków komunikacji elektronicznej, a także reprezentowana przez pełnomocnika ogólnego lub szczególnego. Do pełnomocnictwa do doręczeń stosuje się przepisy, w tym regulujące formę złożenia, dotyczące pełnomocnictwa szczególnego.
Pełnomocnik ogólny lub szczególny może uzyskać indywidualne informacje dotyczące mocodawcy - w zakresie wynikającym z pełnomocnictwa - przez infolinię KAS. Aby skorzystać z tej opcji, pełnomocnik dzwoni na infolinię KAS, wybiera infolinię urzędu skarbowego oraz podaje swój kod telePIN i identyfikator podatkowy (numer PESEL lub NIP). Po potwierdzeniu, że chce rozmawiać w sprawie mocodawcy, podaje identyfikator podatkowy mocodawcy (numer PESEL lub NIP). Po przejściu procesu uwierzytelniania pełnomocnik łączy się z konsultantem. TelePIN (6-cyfrowy kod weryfikacyjny) ustawia się samodzielnie na koncie w e-Urzędzie Skarbowym lub aplikacji e-US.
Pełnomocnictwa ogólne i szczególne nie uprawniają do podpisywania w imieniu mocodawcy deklaracji podatkowych (w tym ich korekt). Do tego potrzebne jest UPL-1P albo UPL-1.
UPL-1P to pełnomocnictwo do podpisania deklaracji składanej w formie papierowej. Można je złożyć w postaci papierowej lub elektronicznej. Pełnomocnictwo papierowe przedkłada się w organie podatkowym właściwym w sprawach podatku, którego dotyczy dana deklaracja, a przesyłane przez internet - Szefowi KAS (przez ePUAP). UPL-1P może zawierać upoważnienie do podpisywania wszystkich deklaracji (dla różnych podatków), deklaracji dotyczących danego podatku lub konkretnego rozliczenia.
UPL-1 to pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji przesyłanych przez internet. Uprawnia również do podpisania składanych w formie elektronicznej zgłoszeń identyfikacyjnych/aktualizacyjnych (NIP-2/NIP-8/NIP-7/ZAP-3). UPL-1 można przekazać w formie papierowej lub elektronicznej. Papierowy formularz składa się lub wysyła do urzędu skarbowego właściwego dla mocodawcy w sprawach ewidencji podatników i płatników. Właściwość tego urzędu skarbowego ustala się zasadniczo według miejsca zamieszkania - w przypadku osób fizycznych lub siedziby - w odniesieniu do osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej. Dla podmiotów zagranicznych właściwy jest Drugi Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście. Pełnomocnictwo w formie elektronicznej przesyła się Szefowi KAS (przez ePUAP lub z konta w e-Urzędzie Skarbowym).
Rodzaj pełnomocnictwa | Druk pełnomocnictwa | Druk zawiadomienia o zmianie/odwołaniu/wypowiedzeniu pełnomocnictwa | Opłata skarbowa |
ogólne | PPO-1 | OPO-1 | NIE |
szczególne | PPS-1 | OPS-1 | TAK |
do doręczeń | PPD-1 | OPD-1 | TAK |
do podpisywania e-deklaracji |
UPL-1 | OPL-1 | NIE |
do podpisywania deklaracji papierowych | UPL-1P | OPL-1P | TAK |
Planowane zmiany w zakresie pełnomocnictw Każdy pełnomocnik ogólny będzie mógł zgłosić odwołanie lub wypowiedzenie udzielonego mu pełnomocnictwa. Przewiduje to projekt z dnia 26 marca 2025 r. ustawy zmieniającej Ordynację podatkową (druk nr UD196 z wykazu RCL). Obecnie tylko adwokaci, radcy prawni oraz doradcy podatkowi sami mogą zawiadamiać o zmianie, odwołaniu lub wypowiedzeniu pełnomocnictwa ogólnego (poprzez złożenie OPO-1). Niezawodowy pełnomocnik ogólny nie ma takich kompetencji - w ich przypadku obowiązek zawiadomienia o zmianie, odwołaniu lub wypowiedzeniu pełnomocnictwa ogólnego spoczywa na mocodawcy. Nie zawsze mocodawca to robi. Po wejściu w życie proponowanych zmian legislacyjnych każdy pełnomocnik ogólny, nie tylko zawodowy, będzie miał możliwość zawiadamiania o zmianie zakresu, odwołaniu lub wypowiedzeniu pełnomocnictwa. Projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej jest na etapie prac rządowych. |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.)
|