Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  Procedura podatkowa  »   Zarzut w postępowaniu egzekucyjnym
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Zarzut w postępowaniu egzekucyjnym

Gazeta Podatkowa nr 72 (1738) z dnia 7.09.2020
Małgorzata Żujewska

Dłużnik może kwestionować działania organu egzekucyjnego poprzez wniesienie zarzutu. Jego celem jest podważenie zasadności prowadzenia egzekucji z powodu nieistnienia, wcześniejszego uregulowania, przedawnienia czy rozłożenia na raty dochodzonej należności. Dotychczas zarzuty rozpatrywał organ egzekucyjny po uzyskaniu stanowiska wierzyciela. Obecnie należy to do obowiązków wierzyciela.

Zmieniony katalog

Dłużnik, wobec którego urząd skarbowy prowadzi postępowanie egzekucyjne, może poprzez wniesienie zarzutu podważyć zasadność przymusowej spłaty danej kwoty. Zasady jego złożenia i rozpatrzenia zmieniły się 30 lipca 2020 r.

Środki zaskarżenia przysługujące dłużnikowi uporządkowano, dzieląc je na dotyczące dochodzonej należności (zarzuty) i odnoszące się do postępowania egzekucyjnego (skarga). W wyniku tych zmian podstawą wniesienia zarzutu nie może być już prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny, braki formalne tytułu wykonawczego oraz zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego (patrz: ramka). Dłużnik, formułując zarzut, musi określić istotę i zakres żądania oraz wskazać uzasadniające to dowody.

Dotychczas to organ egzekucyjny rozpatrywał zarzuty po uzyskaniu stanowiska wierzyciela, np. ZUS. Stanowisko wierzyciela nie było wymagane jedynie w przypadku podniesienia zarzutu zastosowania zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego. Taka procedura wydłużała postępowanie egzekucyjne. Jeżeli bowiem dłużnik korzystał ze wszystkich możliwości kwestionowania niekorzystnych dla niego rozstrzygnięć, zarzuty mogły być rozpatrywane najpierw w dwóch instancjach przez wierzyciela, potem przez organ egzekucyjny i organ sprawujący nad nim nadzór, a następnie wojewódzki sąd administracyjny i NSA. Dodatkowo taka procedura była nieefektywna w przypadkach, gdy organ egzekucyjny był związany stanowiskiem wierzyciela i nie mógł podjąć niezgodnego z nim rozstrzygnięcia, np. musiał uwzględnić fakt przedawnienia zobowiązania podatkowego. Obecnie zarzut wnosi się, za pośrednictwem organu egzekucyjnego, do wierzyciela. To wierzyciel najlepiej bowiem wie, czy dochodzona kwota jest wymagalna, przedawniła się, została rozłożona na raty itp.

Więcej czasu

Dłużnik - w porównaniu z poprzednimi regulacjami - ma sporo czasu na zgłoszenie zarzutu.

Dotychczas zarzut należało wnieść w terminie 7 dni od dnia doręczenia odpisu tytułu wykonawczego. Obecnie dłużnik może to zrobić na każdym etapie postępowania egzekucyjnego, a także po jego zakończeniu. Zostały jednak wyznaczone terminy końcowe. Zarzut można wnieść w - zależności od sposobu zakończenia egzekucji - nie później niż: do dnia zapłaty w całości należności pieniężnej, odsetek za zwłokę, kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych lub w terminie 30 dni od dnia wyegzekwowania w całości zaległości, kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych, lub w terminie 7 dni od dnia doręczenia dłużnikowi postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego.

Zgłoszenie zarzutu może skutkować zawieszeniem postępowania egzekucyjnego w całości lub w części. Warunkiem jest jednak jego wniesienie w terminie 7 dni od dnia doręczenia odpisu tytułu wykonawczego. Przewiduje to art. 35 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Takie ograniczenie zostało wprowadzone z myślą o uniemożliwieniu dłużnikowi celowego blokowania ściągnięcia należności w dowolnym momencie postępowania egzekucyjnego. Zawieszenie obejmuje okres od dnia doręczenia zarzutu organowi egzekucyjnemu do czasu uzyskania przez niego informacji o wydaniu ostatecznego postanowienia w sprawie zarzutu. Dopuszczalne jest dokonanie w tym czasie zabezpieczenia na majątku dłużnika. Wierzyciel może w uzasadnionych przypadkach wystąpić z wnioskiem o podjęcie zawieszonego postępowania egzekucyjnego w całości albo w części.

Stan po zarzucie

Rozpatrzenie zarzutu następuje w formie postanowienia. Wierzyciel może go oddalić, uznać (w całości lub w części) albo stwierdzić niedopuszczalność (np. gdy zarzut jest albo był przedmiotem rozpoznania w odrębnym postępowaniu podatkowym, administracyjnym czy sądowym).

Na postanowienie dotyczące zarzutu w sprawie egzekucji administracyjnej przysługuje zażalenie. Ostateczne postanowienie wierzyciela w sprawie niedopuszczalności zarzutu można zaskarżyć do sądu administracyjnego. Zezwala na to art. 3 § 2 pkt 3 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Organ egzekucyjny po otrzymaniu zawiadomienia o ostatecznym oddaleniu zarzutu kontynuuje postępowanie egzekucyjne. Uznanie zarzutu dłużnika skutkuje natomiast umorzeniem postępowania egzekucyjnego. Wyjątek przewidziano w przypadku uwzględnienia zarzutu braku wymagalności należności. Jeżeli brak wymagalności wynika z faktu odroczenia terminu lub rozłożenia na raty spłaty dochodzonej kwoty, a ulga została udzielona po wszczęciu egzekucji, postępowanie egzekucyjne podlega zawieszeniu w całości lub w części. W razie niedotrzymania warunków przyznania ulgi jest ono kontynuowane (w zakresie niezapłaconej w terminie odroczonej należności lub raty). Udzielenie ulgi przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego skutkuje natomiast jego umorzeniem. Trwały brak wymagalności dochodzonej kwoty, np. z powodu uchylenia ostatecznej decyzji, również zawsze prowadzi do umorzenia postępowania egzekucyjnego. Nie ma w tym przypadku znaczenia, czy ta przyczyna wystąpiła przed podjęciem postępowania egzekucyjnego, czy już po jego wszczęciu.

Podstawa zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej

do 29 lipca 2020 r.

od 30 lipca 2020 r.

1) wykonanie, umorzenie w całości albo w części, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie należności,
2) rozłożenie na raty spłaty należności, odroczenie terminu wykonania albo brak wymagalności należności z innego powodu,
3) określenie egzekwowanej należności niezgodnie z treścią podstawy do wystawienia tytułu wykonawczego,
4) błąd co do osoby zobowiązanego,
5) niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym,
6) niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego,
7) brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia wzywającego do zapłaty należności,
8) zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego,
9) prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny,
10) braki formalne tytułu wykonawczego.
1) nieistnienie należności objętej tytułem wykonawczym,
2) określenie należności niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z:
a) orzeczenia, o którym mowa w art. 3 i 4 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (np. decyzji organu podatkowego),
b) dokumentu wskazanego w art. 3a § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (np. deklaracji złożonej przez podatnika),
c) przepisu prawa, jeżeli obowiązek wynika bezpośrednio z niego,
3) błąd co do zobowiązanego,
4) brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia, jeżeli jest ono wymagane,
5) wygaśnięcie należności w całości albo w części,
6) brak wymagalności należności w przypadku:
a) odroczenia terminu jej wykonania,
b) rozłożenia spłaty na raty,
c) wystąpienia innej przyczyny.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 17.06.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427)

Ustawa z dnia 30.08.2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Procedura podatkowa - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.