Z kasowej metody rozliczeń podatku VAT w 2017 r. korzystać mogą mali podatnicy, czyli podatnicy:
Podmiot, który spełnia powyższe warunki, może rozliczać VAT przy zastosowaniu metody kasowej. Korzystając z tej metody pamiętać należy o odmiennych od ogólnej zasady regułach określania momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT.
Co do zasady, obowiązek podatkowy w VAT powstaje w dniu dokonania dostawy towarów (wykonania usługi), a jeżeli wcześniej podatnik otrzyma całość lub część zapłaty - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania tej zapłaty.
Mali podatnicy rozliczający VAT metodą kasową wykazują natomiast obowiązek podatkowy - w myśl art. 21 ust. 1 ustawy o VAT:
1) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz czynnego podatnika VAT, bądź też
2) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż wymieniony w pkt 1.
Należy dodać, iż otrzymanie zapłaty w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.
Przykład
Spółka z o.o. rozliczająca podatek VAT metodą kasową, w dniu 11 kwietnia 2017 r. dokonała sprzedaży towaru na kwotę 12.000 zł. Zgodnie z umową zapłata powinna nastąpić na rachunek spółki do dnia 30 kwietnia 2017 r. W dniu 5 maja 2017 r. na konto spółki wpłynęła tylko część należności w wysokości 5.000 zł. Obowiązek podatkowy w stosunku do tej części zapłaty powstał w dniu jej otrzymania, czyli 5 maja. Natomiast w odniesieniu do pozostałej niezapłaconej części należności, obowiązek podatkowy powstanie w momencie jej uregulowania przez nabywcę. |
Stosowanie kasowej metody rozliczania VAT wymaga pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który podatnik będzie stosował tę metodę. Zgłoszenia dokonuje się na druku VAT-R (poprzez zaznaczenie w poz. 39 kwadratu 1 i podanie okresu, od którego podatnik będzie stosował metodę kasową).
Uwaga
Podatnik, który spełnia warunki uprawniające do rozliczania VAT metodą kasową, może w dowolnym momencie wybrać ten sposób rozliczeń. Żaden z przepisów ustawy o VAT nie wymaga, aby podatnik dokonał wyboru kasowej metody rozliczeń wyłącznie z początkiem danego roku kalendarzowego. Może to zrobić w każdym momencie w trakcie roku.
Limity dla celów VAT dostępne są w serwisie www.wskazniki.gofin.pl |
Mali podatnicy rozliczający podatek VAT metodą kasową w odmienny sposób korzystają również z prawa do odliczenia VAT naliczonego. Mogą oni odliczyć podatek naliczony nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonał zapłaty za zakupione towary czy usługi. Wynika to z art. 86 ust. 10e ustawy o VAT. Mogą oni także skorzystać z terminu odliczenia VAT naliczonego wskazanego w art. 86 ust. 11 ustawy o VAT. Jeżeli zatem mały podatnik nie odliczy podatku naliczonego w terminie określonym w art. 86 ust. 10e ustawy, czyli w rozliczeniu za okres, w którym dokonał zapłaty za nabyte towary czy usługi, ma możliwość skorzystania z tego prawa w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Odliczenie w terminie późniejszym niż wskazany możliwe jest z kolei wyłącznie poprzez korektę deklaracji na podstawie art. 86 ust. 13 ustawy o VAT - czyli w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do odliczenia VAT naliczonego.
Mali podatnicy stosujący kasową metodę rozliczania VAT składają - w myśl art. 99 ust. 2 ustawy o VAT, co do zasady - kwartalne deklaracje VAT-7K w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. W tym samym terminie podatnicy muszą również zapłacić podatek (jeżeli w deklaracji wykazano nadwyżkę VAT należnego nad naliczonym).
Od tej zasady są jednak wyjątki. Obecnie z kwartalnego rozliczenia VAT nie mogą korzystać podatnicy:
1) rejestrowani przez naczelnika urzędu skarbowego jako podatnicy VAT czynni - przez okres 12 miesięcy począwszy od miesiąca, w którym dokonana została rejestracja lub
2) podatnicy, którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go 4 kwartałach dokonali dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do ustawy (tzw. towarów wrażliwych), chyba że łączna wartość tych dostaw netto nie przekroczyła, w żadnym miesiącu z tych okresów, kwoty 50.000 zł (do ww. wartości 50.000 zł nie wlicza się dostaw niektórych paliw, dokonanych na warunkach wskazanych w art. 99 ust. 3b ustawy o VAT).
W przypadku gdy u podatnika stosującego kasową metodę rozliczania VAT wartość sprzedaży towarów wrażliwych przekroczy 50.000 zł, podatnik traci prawo do kwartalnego rozliczania VAT, jednak nadal może stosować kasową metodę rozliczania VAT.
W myśl art. 21 ust. 4 ustawy o VAT, mały podatnik traci prawo do rozliczania podatku metodą kasową, począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym przekroczył kwotę określoną w art. 2 pkt 25 ustawy o VAT.
Przykład
Mały podatnik rozliczający VAT metodą kasową w lutym 2017 r. przekroczył limit określony w art. 2 pkt 25 ustawy o VAT. Oznacza to, że od kwietnia 2017 r. utracił on prawo do rozliczania VAT metodą kasową. |
Z przepisem tym - do końca 2016 r. - korelował art. 99 ust. 5 ustawy o VAT, na podstawie którego podatnicy, którzy utracili prawo do stosowania metody kasowej, musieli składać deklaracje podatkowe za okresy miesięczne począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym nastąpiło przekroczenie kwoty powodującej utratę prawa do rozliczania się metodą kasową. Odnosząc powyższe do przedstawionego przykładu - podatnik od kwietnia powinien rozliczać VAT miesięcznie. Zasada ta była oczywista, dopóki bowiem podatnik rozliczał VAT metodą kasową, składał kwartalne deklaracje VAT.
Od 1 stycznia 2017 r. zmieniło się brzmienie art. 99 ust. 5 ustawy o VAT. Obecnie na podstawie tego przepisu, mali podatnicy, u których wartość sprzedaży przekroczyła kwotę określoną w art. 2 pkt 25, składają deklaracje podatkowe za okresy miesięczne począwszy od rozliczenia za pierwszy miesiąc kwartału:
1) w którym przekroczono tę kwotę - jeżeli przekroczenie kwoty nastąpiło w pierwszym lub drugim miesiącu kwartału, a w przypadku gdy przekroczenie tej kwoty nastąpiło w drugim miesiącu kwartału, deklaracja za pierwszy miesiąc kwartału jest składana w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po drugim miesiącu kwartału;
2) następującego po kwartale, w którym przekroczono tę kwotę - jeżeli przekroczenie kwoty nastąpiło w trzecim miesiącu kwartału.
Przykład
W lutym 2017 r. mały podatnik rozliczający VAT metodą kasową utracił prawo do stosowania tej metody ze względu na przekroczenie limitu określonego w art. 2 pkt 25 ustawy o VAT. Zgodnie z art. 21 ust. 4 ustawy o VAT, do końca pierwszego kwartału 2017 r. nadal korzystał z kasowej metody rozliczeń, jednak na mocy art. 99 ust. 5 ustawy o VAT miał obowiązek rozliczania VAT w miesięcznych deklaracjach. Zatem mimo, że podatnik do końca kwartału, w którym przekroczył kwotę uprawniającą go do kasowej metody rozliczeń, korzystał z tej metody rozliczeń, to musiał rozliczać VAT miesięcznie. |
Uznać to należy za tzw. okres przejściowy, w którym podmiot tracący status małego podatnika stosować będzie - w zakresie składania deklaracji - obowiązki właściwe dla "dużych" podatników, jednak do końca kwartału, w którym przekroczył ustawowy limit obrotów, będzie miał prawo do kasowego rozliczenia podatku VAT.
|