Podmiotowe zwolnienie z podatku VAT określone w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT przysługuje tzw. drobnym przedsiębiorcom, tj. podatnikom, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł.
Również podatnicy, którzy dopiero rozpoczynają wykonywanie czynności podlegające opodatkowaniu VAT w trakcie roku podatkowego, mogą być podmiotowo zwolnieni z VAT, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 150.000 zł (art. 113 ust. 9 ustawy o VAT). Jeżeli faktyczna wartość sprzedaży, przekroczy w trakcie roku podatkowego powyższy limit, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
Limity dla celów VAT dostępne są w serwisie www.wskazniki.gofin.pl |
Do wyliczenia kwoty obrotu uprawniającej do zwolnienia przyjmuje się łączną wartość sprzedaży opodatkowanej netto (bez podatku VAT). Nie wlicza się także czynności wymienionych w art. 113 ust. 2, a mianowicie:
1) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju,
2) odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
a) transakcji związanych z nieruchomościami,
b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
c) usług ubezpieczeniowych
- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
3) odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
Zwrócić należy uwagę, iż ustawodawca w art. 113 ust. 13 ustawy wymienił czynności, których wykonywanie nie pozwala na korzystanie przez podatnika ze zwolnienia podmiotowego. Przepis ten dotyczy podatników, którzy dokonują sprzedaży:
Zwolnienia z VAT nie stosuje się także do podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.
W szczególnych okolicznościach czynny podatnik VAT ma prawo do rezygnacji z opodatkowania i ponownego skorzystania ze zwolnienia ze względu na wysokość obrotów.
Zasady powrotu do zwolnienia z VAT reguluje art. 113 ust. 11 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może ponownie z niego skorzystać, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub z niego zrezygnował.
W związku z tym, że termin powrotu do zwolnienia budził wątpliwości podatników (sporne było, czy powrót do tego zwolnienia możliwy jest w trakcie roku), w celu zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, Minister Finansów wydał w dniu 24 kwietnia 2015 r. interpretację ogólną nr PT3.8101.4.2015.LBE.72. Wynika z niej, że podatnik może ponownie skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT z początkiem dowolnego miesiąca, następującego po wyznaczonym w art. 113 ust. 11 ustawy o VAT terminie.
Przykład
Podatnik w maju 2014 r. utracił prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT. W związku z tym stał się czynnym podatnikiem VAT. Wartość sprzedaży w 2015 r. wyniosła 138.000 zł. Podatnik może powrócić do zwolnienia z VAT od początku dowolnego miesiąca w trakcie 2016 r., pod warunkiem, że nie wykonuje czynności wykluczających prawo do korzystania z tego zwolnienia. |
Podatnik, który chce powrócić do zwolnienia z VAT, ma obowiązek złożenia aktualizacji druku VAT-R w terminie 7 dni, licząc od dnia, w którym nastąpi zmiana. W druku tym podatnik powinien zakreślić poz. 30 oraz wypełnić rubrykę 38, w której należy określić datę, od której będzie korzystał ze zwolnienia.
Formularz VAT-R dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl |
Warto w tym miejscu także dodać, że w niektórych przypadkach powrót podatnika VAT czynnego do zwolnienia podmiotowego może wiązać się z obowiązkiem korekty podatku naliczonego. Zmieni się bowiem przeznaczenie towarów - ze związku z działalnością opodatkowaną na związek z działalnością zwolnioną z VAT.
Od grudnia 2015 r. jestem czynnym podatnikiem VAT. W roku bieżącym, tj. w 2016 nie przekroczę limitu 200.000 zł. Czy od 1 stycznia 2017 r. mogę wybrać zwolnienie z VAT?
Z początkiem 2017 r. mają wejść w życie istotne zmiany w ustawie o VAT. W projekcie z dnia 21 października 2016 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw zamieszczonym na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji (www.rcl.gov.pl), planuje się podniesienie limitu uprawniającego do korzystania ze zwolnienia z VAT z obecnie obowiązującej kwoty 150.000 zł do 200.000 zł.
W związku z tym, iż powyższa zmiana wymaga uzyskania zgody na derogację od stosowania ogólnych zasad VAT, na podstawie art. 395 dyrektywy w sprawie VAT Polska wystąpiła do Komisji Europejskiej z wnioskiem o przyznanie prawa do zwolnienia podatku VAT podatnikom, których roczny obrót nie przekracza 40.000 euro (200.000 zł), w okresie od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2018 r.
Zgodnie z projektem, także podatnicy rozpoczynający w ciągu roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5 ustawy o VAT będą mogli skorzystać ze zwolnienia, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 200.000 zł.
Jednocześnie przewiduje się wprowadzenie przepisu przejściowego, w myśl którego podatnicy, u których łączna wartość sprzedaży w 2016 r. będzie wyższa niż 150.000 zł i nie przekroczy 200.000 zł, będą mogli skorzystać ze zwolnienia z VAT, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.
Odpowiednio z tego zwolnienia będą mogli skorzystać podatnicy rozpoczynający w 2016 r. wykonywanie czynności określonych w art. 5 ustawy, u których łączna wartość sprzedaży, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy 150.000 zł i nie przekroczy 200.000 zł.
Reasumując
Jeśli planowane zmiany w zakresie podniesienia limitu zwolnienia z VAT wejdą w życie, to podatnik, u którego łączna wartość sprzedaży w 2016 r. będzie wyższa niż 150.000 zł ale nie przekroczy 200.000 zł, będzie mógł skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT od 1 stycznia 2017 r. |
|