Aby uzyskać zwrot VAT w terminie 25 dni, muszą być zapłacone również faktury z poprzednich okresów rozliczeniowych, jeżeli wpływają one na wysokość nadwyżki VAT naliczonego nad należnym w danym okresie (tj. gdy VAT z poprzednich okresów był wykazany do przeniesienia). |
(wyrok NSA w składzie 7 sędziów z 11 marca 2013 r., sygn. akt I FPS 5/12)
W sprawie rozstrzyganej przez NSA spółka wystąpiła o zwrot nadwyżki VAT naliczonego nad należnym na rachunek bankowy w terminie 25 dni. Na kwotę zwrotu wpływały również kwoty z niezapłaconych faktur z poprzedniego okresu rozliczeniowego, wykazane w deklaracji jako VAT z przeniesienia. Organ podatkowy odmówił zwrotu, gdyż jego zdaniem zwrot VAT w terminie przyspieszonym przysługuje, jeżeli wszystkie faktury objęte daną deklaracją spełniają warunek zapłaty należności z nich wynikających w całości. Tym samym zapłacone powinny być również faktury z poprzednich okresów rozliczeniowych, które wpływają na wysokość nadwyżki podatku naliczonego nad należnym podlegającej zwrotowi.
Sprawa trafiła do WSA, a następnie do NSA. Sąd kasacyjny uznał jednak, że zagadnienie prawne budzi poważne wątpliwości i postanowieniem z 4 kwietnia 2012 r., sygn. akt I FSK 1037/11 przedstawił je do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów. NSA w składzie rozszerzonym miał wyjaśnić, czy w świetle art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT, warunkiem zwrotu różnicy podatku w terminie 25 dni jest zapłata należności za faktury dotyczące tylko danego okresu rozliczeniowego, czy też okresów poprzednich, gdy nadwyżka VAT naliczonego nad należnym z tych okresów była wykazana do przeniesienia.
NSA w składzie 7 sędziów uznał, że różnica podatku podlegająca zwrotowi na rachunek bankowy może się składać z dwóch elementów, tj. z nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym z danego okresu rozliczeniowego oraz z nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, przeniesionej przez podatnika z poprzedniego okresu rozliczeniowego. Nadwyżka podatku podlegająca zwrotowi jest zatem efektem zsumowania obu powyższych różnic podatku. Ustawodawca, używając w art. 87 ust. 6 ustawy o VAT sformułowania "kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji podatkowej" nie przyporządkowuje tego podatku tylko i wyłącznie do aktualnego okresu rozliczeniowego. Ponadto, zwrotowi na rachunek bankowy nie podlega podatek naliczony, lecz nadwyżka tego podatku nad podatkiem należnym, a kwota do zwrotu jest efektem wyżej wskazanych działań matematycznych. NSA uznał:
"(…) Rezultatem wykładni językowej oraz systemowej wewnętrznej jest wniosek, że przewidziany w art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT warunek przyspieszonego zwrotu podatku dotyczy konieczności zapłaty w całości wszystkich należności z faktur, które wpływały na wysokość nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym, wykazanym w deklaracji rozliczeniowej, bez względu na to, którego okresu rozliczeniowego one dotyczą. (…)"
Zdaniem sądu, powyższy wniosek wynika również z wykładni celowościowej. Sporny art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT jest bowiem tożsamy z nieobowiązującym już art. 21 ust. 6a pkt 1 "starej" ustawy o VAT (z 1993 r.). Ten drugi przepis został natomiast wprowadzony w celu złagodzenia skutków wydłużenia podstawowego terminu zwrotu (z 25 dni do 60 dni) i miał przyczynić się do likwidowania zatorów płatniczych. Przyjęcie interpretacji, że wystarczy zapłata należności za faktury dotyczące danego okresu rozliczeniowego w istocie mogłaby zniweczyć cel tej regulacji, zwłaszcza gdy przeważająca część różnicy podatku podlegająca zwrotowi jest konsekwencją przeniesienia nadwyżki z poprzedniego okresu rozliczeniowego. W takiej sytuacji wymóg zapłaty należności tylko z faktur za okres rozliczeniowy, którego dotyczy deklaracja, nie realizowałby celu tego unormowania.
|