Dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika VAT lub na jego rzecz z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego, które jest państwem przeznaczenia wysyłanego lub transportowanego towaru, dokonywana na rzecz:
a) podatnika podatku od wartości dodanej lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej - którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9, lub
b) każdego innego niż wymieniony w lit. a) podmiotu niebędącego podatnikiem podatku od wartości dodanej,
stanowi - zgodnie z art. 2 pkt 23 ustawy o VAT - sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju.
Zatem w sytuacji, gdy czynny podatnik z jednego kraju UE sprzedaje towary podmiotom, które nie są zobowiązane do rozliczania podatku VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia, przewożąc te towary do kraju nabywcy, będziemy mówili o sprzedaży wysyłkowej.
Warto przy tym zwrócić uwagę na warunek dotyczący wysyłki i transportu towarów, które powinny być wykonywane wyłącznie przez dostawcę lub na jego rzecz.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 27 lutego 2012 r., nr IBPP3/443-1280/11/PK stwierdził, że:
"(…) Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju zachodzi wówczas, gdy polski podatnik od towarów i usług dokonuje dostawy towarów, które są przez niego lub na jego rachunek wysyłane (transportowane) z terytorium Polski na terytorium innego państwa członkowskiego - będącego miejscem przeznaczenia, dostawa zaś dokonywana jest na rzecz:
Z punktu widzenia niniejszej sprawy najistotniejszy jest warunek wysłania towarów przez sprzedawcę lub na jego rzecz, którego niezaistnienie przekreśla możliwość uznania danej dostawy towarów za sprzedaż wysyłkową.
Jak wynika z wniosku klient Spółki będzie mógł odebrać towar albo osobiście (z magazynu Spółki), albo we własnym zakresie zlecić jego przewóz firmie zewnętrznej. Zasady dostarczenia towaru (realizacji usługi transportowej) określałaby umowa zawierana bezpośrednio między klientem (kupującym towar od Spółki) a Przewoźnikiem. Spółka nie odpowiadałaby w żadnym zakresie za prawidłowość realizacji usługi przewozowej, nie miałaby również wpływu na ustalenia dokonywane między klientem a Przewoźnikiem. Jej działalność ograniczałaby się wyłącznie do sprzedaży towaru klientowi.
W związku z powyższym w świetle wyżej cytowanych przepisów należy stwierdzić, że sprzedaży towarów przez Wnioskodawcę nie można uznać za sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju zgodnie z ww. art. 2 pkt 23 ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem towar zakupiony przez osoby fizyczne, nie będzie wysyłany przez Wnioskodawcę (tj. podatnika podatku od towarów i usług) lub na jego rzecz, gdyż jak wskazuje się w zdarzeniu przyszłym, podmiot transportujący nie działa na jego rzecz lub zlecenie. (…)"
Nie każda z czynności, która spełnia określone wymogi, stanowi sprzedaż wysyłkową. W art. 23 ust. 11 i ust. 13 ustawodawca określił czynności, które są wyłączone z tego schematu ze względu na przedmiot dostawy. Wyłączenia te dotyczą dostawy:
W przypadku przemieszczania nowych środków transportu z terytorium jednego państwa członkowskiego do innego państwa, zawsze mamy do czynienia z transakcją wewnątrzwspólnotową, niezależnie od statusu nabywcy i dostawcy. Z tego też względu dostawa nowych środków transportu nie może być traktowana jako sprzedaż wysyłkowa i nie mogą mieć do niej zastosowania reguły dotyczące wyboru miejsca opodatkowania, obowiązujące przy sprzedaży wysyłkowej z kraju.
Jeśli chodzi o dostawę towarów, które są instalowane, to niezależnie od wartości dostawy oraz statusu podmiotu, który jest ich odbiorcą - miejscem opodatkowania jest zawsze państwo przeznaczenia.
Natomiast dostawa towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków podlega opodatkowaniu w ramach szczególnej procedury, dlatego też została wyłączona z zasad opodatkowania obowiązujących przy sprzedaży wysyłkowej.
Generalnie w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, dostawę towarów uznaje się za dokonaną na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów (art. 23 ust. 1 ustawy o VAT).
Miejscem opodatkowania przy sprzedaży wysyłkowej jest terytorium kraju, do którego dostarczane są towary.
Mechanizm opodatkowania sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, uzależniony jest od wysokości obrotów, jakie sprzedawca osiągnął w danym roku z tytułu tak zrealizowanych dostaw z odbiorcami z danego kraju. Poszczególne państwa mają obowiązek ustalenia limitów dla sprzedaży wysyłkowej, które zgodnie z postanowieniami art. 34 ust. 2 dyrektywy w sprawie VAT nie mogą być niższe niż 35.000 euro i wyższe niż 100.000 euro.
W przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, dostawę towarów uznaje się za dokonaną na terytorium Polski, jeżeli całkowita wartość netto towarów, innych niż wyroby akcyzowe, wysłanych lub transportowanych do tego samego państwa członkowskiego w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, jest mniejsza lub równa w danym roku od kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie ustalonej przez państwo członkowskie przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów. Warunkiem jest również nieprzekroczenie limitu w roku poprzednim (art. 23 ust. 2 i 3 ustawy).
Poczynając od roku 2008 wysokość limitów dla poszczególnych krajów nie ulega zmianom, gdyż stosowany jest stały przelicznik według kursu waluty kraju przeznaczenia na dzień 1 maja 2004 r. Średni kurs euro ogłoszony przez NBP na ten dzień wynosił 4,8122 zł, co oznacza, iż limit obrotów dla sprzedaży wysyłkowej np. do Niemiec (w zaokrągleniu do 1.000 zł) poczynając od 1 stycznia 2008 r. wynosi 481.000 zł.
Z chwilą gdy obroty przekroczą wyznaczony przez dany kraj limit, dostawa obligatoryjnie będzie podlegała opodatkowaniu w kraju przeznaczenia towarów do końca roku i przez cały następny rok.
Sprzedaż wysyłkowa towarów z Polski do innego państwa unijnego do chwili osiągnięcia ustalonego w tym państwie limitu obrotów, podlega opodatkowaniu na terytorium Polski. Zasada ta nie jest jednak bezwzględnie obowiązująca.
Podatnicy, których obroty nie przekroczyły określonego limitu, mogą wybrać jako miejsce opodatkowania terytorium państwa członkowskiego, do którego dokonywana jest sprzedaż wysyłkowa, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o skorzystaniu z takiego rozwiązania, z zaznaczeniem nazwy państwa członkowskiego lub państw, których powiadomienie to dotyczy.
Zawiadomienie składa się na formularzu VAT-21, którego wzór określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 kwietnia 2004 r. w sprawie wzoru zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o wyborze lub rezygnacji z wyboru miejsca opodatkowania w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju (Dz. U. nr 55, poz. 538 ze zm.). Druk VAT-21 służy zarówno do zawiadomienia o wyborze miejsca opodatkowania w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, jak i o rezygnacji z tej opcji rozliczania podatku.
Aby powyższe zawiadomienie było skuteczne, musi być złożone na co najmniej 30 dni przed datą dostawy, począwszy od której podatnik chce korzystać z wyboru miejsca opodatkowania.
W terminie 30 dni od pierwszej dostawy towarów po skorzystaniu z możliwości wyboru miejsca opodatkowania, podatnik będzie zobowiązany do przedstawienia naczelnikowi urzędu skarbowego dokumentu potwierdzającego powiadomienie właściwego organu podatkowego w innym państwie członkowskim o zamiarze rozliczania podatku od wartości dodanej w tym państwie.
Niewypełnienie przez podatnika ww. obowiązków może doprowadzić do podwójnego opodatkowania, tzn. podatnik będzie zobowiązany do zapłaty podatku zarówno w Polsce, jak i w państwie członkowskim przeznaczenia.
Opcja wyboru terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów, jako miejsca opodatkowania dla sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, obowiązuje co najmniej przez 2 lata od daty pierwszej dostawy dokonanej w trybie przewidzianym tą opcją. W przypadku gdy po upływie dwóch lat, podatnik rezygnuje z korzystania z wyboru miejsca opodatkowania, jest on obowiązany przed datą dostawy, począwszy od której rezygnuje z korzystania z tej możliwości, zawiadomić na piśmie naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji.
Jeśli zatem podatnik uzna, że opodatkowanie w Polsce sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju jest dla niego niekorzystne, ma możliwość, jeszcze przed przekroczeniem określonych limitów, dokonać wyboru opodatkowania w kraju przeznaczenia dla wysyłanych towarów.
W przypadku sprzedaży wysyłkowej - zgodnie z art. 106 ust. 5 ustawy o VAT - podatnik ma zawsze obowiązek wystawienia faktury VAT. Jeśli sprzedaż wysyłkowa opodatkowana jest w Polsce, to faktura powinna być wystawiona zgodnie z polskimi zasadami i według stawek obowiązujących w kraju. Podatnik powinien prowadzić ewidencje sprzedaży wysyłkowej do poszczególnych państw Wspólnoty, aby prawidłowo określić moment przekroczenia limitu tej sprzedaży obowiązującego w danym kraju.
Aby sprzedaż wysyłkowa nie podlegała opodatkowaniu w Polsce, podatnik musi udowodnić, iż sprzedaż ta z terytorium kraju została opodatkowana na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia. Zgodnie z art. 23 ust. 14 ustawy, warunkiem uznania sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju za sprzedaż dokonaną na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia jest posiadanie przez podatnika, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany miesiąc (kwartał), następujących dokumentów, jeżeli dokumenty te łącznie potwierdzają dostarczenie towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów:
Jeśli dokumenty, o których mowa powyżej, nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia wysyłanych lub transportowanych towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia, dokumentami wskazującymi, że wystąpiła sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju, mogą być również inne dokumenty otrzymywane przez podatnika w tego rodzaju dostawie towarów, takie jak np.: korespondencja handlowa z nabywcą (w tym jego zamówienie), dokument potwierdzający zapłatę za towar (z wyjątkiem przypadków gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie - w takim przypadku inny dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania).
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 20 lipca 2011 r., nr IPPP3/443-621/11-2/KC stwierdził, że:
"(…) Wnioskodawca nie posiada dokumentów, które łącznie potwierdzają dostarczenie towarów do nabywcy. Zebrane dokumenty przez Wnioskodawcę (…) nie potwierdzają odbioru towarów przez nabywcę poza terytorium kraju. Na dokumentach tych, wskazanych przez Wnioskodawcę (…) brak jest jednoznacznego potwierdzenia dostarczenia towarów do nabywcy, np. podpisu osoby odbierającej przesyłkę. Potwierdza on fakt dostarczenia towaru, ale nie odbiór przez konkretnego nabywcę. I jak słusznie zauważa Wnioskodawca nieistotna jest forma w jakiej te dokumenty są przekazywane, lecz ich treść a z tej nie wynika jednoznacznie, że konkretny nabywca odebrał towar. Posiadanie dokumentu, który potwierdzałby fakt odbioru towarów poza terytorium kraju wynika z zapisu art. 23 ust. 14 pkt 3 ustawy. (…)
Odnosząc się do przywołanego przez Wnioskodawcę orzecznictwa polskich sadów administracyjnych, to tut. Organ stoi na stanowisku, że powoływanie się na wyroki sądów dotyczące dostaw wewnątrzwspólnotowych i dokumentacji z nią związaną per anologiam do dostaw towarów w systemie sprzedaży wysyłkowej jest zbyt daleko posuniętym uproszczeniem przepisów, zwłaszcza że w przypadku sprzedaży wysyłkowej każdej dostawie w miejscu wysyłki nie towarzyszy jej nabycie w miejscu przeznaczenia na terytorium innego kraju członkowskiego, tak jak ma to miejsce w dostawach wewnątrzwspólnotowych pomiędzy podatnikami. (…)"
| ||||||||||||
|
||||||||||||
