Cyfrowe dokumenty na budowach

Elektronizacja procesu budowlanego wciąż trwa. Epidemia koronawirusa niewątpliwie wymusiła jego przyspieszenie. Do składania wniosków w procesie budowlanym służy oficjalna rządowa aplikacja dostępna pod adresem e-budownictwo.gunb.gov.pl. Za jej pośrednictwem inwestorzy mają możliwość elektronicznego wypełniania i wysyłania wniosków oraz zgłoszeń wraz z załącznikami do organów administracji architektoniczno-budowlanej oraz nadzoru budowlanego. Jednak to, na co obecnie czekają inwestorzy, to dziennik budowy oraz książka obiektu budowlanego, którą również będzie można prowadzić w wersji elektronicznej.

Forma prowadzenia dziennika budowy

Dziennik budowy jest najważniejszym dokumentem na budowie. Rejestruje się w nim przebieg robót budowlanych oraz wszelkich okoliczności i zdarzeń mających związek z ich wykonywaniem i mogących mieć znaczenie podczas technicznej oceny prawidłowości prowadzonych prac budowlanych, montażu czy rozbiórki. Dziennik budowy jest też narzędziem pracy kierownika budowy, inspektora nadzoru inwestorskiego, a także projektanta. W dzienniku są zapisywane wszystkie istotne zdarzenia, które dokumentują przebieg robót budowlanych.

Obecnie dziennik budowy należy prowadzić w formie pisemnej. Jest on konieczny w przypadku robót budowlanych wymagających ustanowienia kierownika budowy, który jednocześnie jest odpowiedzialny za prowadzenie tego dokumentu. Sytuacje, w których należy ustanowić kierownika budowy, określono w art. 42 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 ze zm.). Przykładowo jest on niezbędny w przypadku robót budowlanych objętych decyzją o pozwoleniu na budowę, a także decyzją o legalizacji budowy. Podobnie w zależności od rodzaju robót prowadzi się dziennik rozbiórki lub dziennik montażu, jeżeli wyłącznie takie prace są prowadzone. Przed rozpoczęciem robót budowlanych inwestor występuje do właściwego organu w celu ostemplowania przedłożonego dziennika budowy albo wydania i ostemplowania dziennika budowy.

Sposób prowadzenia dziennika budowy, a także montażu i rozbiórki, jest zawarty w rozporządzeniu MRPiT w tej sprawie (Dz. U. z 2021 r. poz. 1686). Zgodnie z nim obecnie dziennik prowadzi się w taki sposób, aby z zawartych w nim wpisów wynikała kolejność zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku wykonywania robót budowlanych i mających znaczenie przy ocenie technicznej prawidłowości wykonywania budowy, montażu lub rozbiórki. Dziennik prowadzi się odrębnie dla każdego obiektu budowlanego, w przypadku którego wymagane jest pozwolenie na budowę albo zgłoszenie. Dziennik ma format A-4, ponumerowane strony i jest zabezpieczony przed zdekompletowaniem. Strony dziennika przeznaczone do wpisów są podwójne - składają się na nie oryginał i kopia z perforacją umożliwiającą łatwe jej wyrywanie. Na poszczególne strony dziennika właściwy organ nanosi pieczęcie. Do dziennika załącza się protokoły związane z budową lub sporządzone w trakcie wykonywania robót budowlanych. Dziennik powinien znajdować się stale na terenie budowy i być dostępny dla osób uprawnionych do dokonywania w nim wpisów.

Kiedy wersja elektroniczna?

Obecnie trwają prace nad wprowadzeniem elektronicznego dziennika budowy. Wdrożenie systemu w wersji webowej i mobilnej było planowane na styczeń 2022 r. Do tego, aby było możliwe prowadzenie dziennika budowy w wersji elektronicznej, konieczna jest zmiana przepisów Prawa budowlanego. Przygotowany projekt nowelizacji o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw został przyjęty przez Radę Ministrów. Projekt ten zakłada, że dziennik budowy będzie można prowadzić w postaci papierowej albo elektronicznej. Wystąpienie o wydanie dziennika budowy prowadzonego w postaci elektronicznej ma następować z wykorzystaniem systemu Elektroniczny Dziennik Budowy (EDB). Inwestor będzie udostępniał dziennik w systemie EDB pozostałym uczestnikom procesu budowlanego i innym uprawnionym osobom, a kierownik budowy lub kierownik robót osobom wykonującym czynności geodezyjne na terenie budowy oraz osobom uprawnionym do kontroli przestrzegania przepisów na terenie budowy.

Aplikacja EDB będzie działać także w trybie offline. Będzie dostępna też wersja webowa uruchamiana za pomocą dowolnej przeglądarki internetowej. Papierowa, tradycyjna forma prowadzenia dziennika budowy będzie dostępna dla inwestorów do 2030 r., po czym nastąpi przejście na formę wyłącznie elektroniczną.

Dla Prenumeratorów GOFIN
	Ujednolicone przepisy prawne dostępne w serwisie  www.przepisy.gofin.pl

System EKOB

Drugą aplikacją, nad którą trwają prace jest Elektroniczna Książka Obiektu Budowlanego. Obowiązek prowadzenia książki obiektu budowlanego dotyczy, co do zasady, właścicieli oraz zarządców budynków (nie odnosi się jednak do np. właścicieli domów jednorodzinnych).

Książka obiektu budowlanego to dokument przeznaczony do zapisów dotyczących przeprowadzanych badań i kontroli stanu technicznego, remontów i przebudowy w okresie użytkowania obiektu budowlanego. Wzór książki obiektu budowlanego oraz sposób jej prowadzenia zostały określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie książki obiektu budowlanego (Dz. U. z 2003 r. nr 120, poz. 1134). Książka powinna być założona w dniu przekazania obiektu budowlanego do użytkowania i systematycznie prowadzona przez okres jego użytkowania. EKOB będzie aplikacją, w której każdy właściciel lub zarządca będzie dokonywał wpisów w następującym zakresie:

• informacje o obiekcie budowlanym,
• informacje o właścicielach i zarządcach obiektu budowlanego,
• informacje o przeprowadzanych kontrolach,
• ekspertyzy i opinie techniczne dotyczące obiektu budowlanego,
• roboty budowlane związane z obiektem budowlanym po oddaniu do użytkowania,
• katastrofy budowlane,
• decyzje, postanowienia, zaświadczenia i inne dokumenty wydane przez organy administracji publicznej, dotyczące obiektu budowlanego.

EKOB zostanie wdrożona z początkiem 2023 r. i jest projektem, który - podobnie jak Elektroniczny Dziennik Budowy - docelowo ma być realizowany w 100% cyfrowo. Od 2027 r. będzie dostępny wyłącznie w formie elektronicznej.

System e-CRUB

Trwają również prace nad Elektronicznym Centralnym Rejestrem Osób Posiadających Uprawnienia Budowlane. System e-CRUB to zupełnie nowe oprogramowanie, które zastąpi dotychczasowy Centralny Rejestr Osób Posiadających Uprawnienia Budowlane oraz rejestr ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie (CRUB). System jest zarządzany na podstawie danych z izb zawodowych odpowiedzialnych za nadawanie uprawnień w budownictwie - Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa i Izby Architektów RP. Zalet nowego systemu e-CRUB według Ministerstwa Rozwoju i Technologii będzie kilka. Przede wszystkim obywatele korzystający z usług osób posiadających uprawienia budowlane będą mogli szybko sprawdzić ich uprawnienia, organy będą mogły w prosty sposób zweryfikować w aplikacji dane osób pełniących samodzielne funkcje techniczne, a osoby ubiegające się o uprawnienia budowlane nie będą czekać na decyzję GUNB. System będzie pobierał dane bezpośrednio z izb zawodowych odpowiedzialnych za nadawanie uprawnień budowlanych.