Jednostka może zastosować przewidziane w ustawie o rachunkowości uproszczenia w sporządzaniu rocznego sprawozdania finansowego, jeżeli spełnia warunki uznania za jednostkę mikro lub małą. W poniższej tabeli prezentujemy jakie jednostki można w świetle przepisów ustawy o rachunkowości zaliczyć do jednostek mikro.
| Jednostki mikro | ||||||||
| Przepis ustawy | Katalog jednostek zaliczanych do mikro |
Kryteria (warunki) zakwalifikowania do jednostki mikro |
||||||
| art. 3 ust. 1a pkt 1 | Spółki handlowe osobowe (w tym spółki jawne osób prawnych, spółki komandytowe i spółki komandytowo-akcyjne) i kapitałowe (w tym również w organizacji), spółki cywilne (których wspólnikami są osoby prawne), inne osoby prawne, a także oddziały przedsiębiorców zagranicznych. Z wyłączeniem jednostek wymienionych w art. 3 ust. 1e ustawy o rachunkowości, w tym m.in. jednostek sektora finansów publicznych, jednostek działających na podstawie prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, krajowych instytucji płatniczych, instytucji pieniądza elektronicznego. |
Jednostki, które w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność - w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:
|
||||||
| art. 3 ust. 1a pkt 2 | Związki zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze, przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych, społeczno-zawodowe organizacje rolników, organizacje samorządu zawodowego, organizacje samorządu gospodarczego rzemiosła i Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. | Nie prowadzą działalności gospodarczej. | ||||||
| art. 3 ust. 1a pkt 2a | Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku. | Przychody netto tych jednostek ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wyniosły równowartość w walucie polskiej nie mniej niż 2.000.000 euro i nie więcej niż 3.000.000 euro za poprzedni rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą - w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą. | ||||||
| art. 3 ust. 1a pkt 4 | Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku. | Jednostki, które stosują zasady rachunkowości na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy o rachunkowości, tj. które dobrowolnie wybrały prowadzenie ewidencji w formie ksiąg rachunkowych. | ||||||
| art. 3 ust. 1a pkt 5 | Przedsiębiorstwo w spadku, w którym na dzień poprzedzający dzień otwarcia spadku prowadzone były księgi rachunkowe. | Na dzień poprzedzający dzień otwarcia spadku jednostka była jednostką mikro. | ||||||
Jednostkami mikro w rozumieniu ustawy o rachunkowości są również jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 1a pkt 1 tej ustawy, które za poprzedni rok obrotowy sporządziły sprawozdanie finansowe z zastosowaniem uproszczeń dla jednostki mikro oraz w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, albo w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyły dwie z wymienionych w art. 3 ust. 1a pkt 1 ustawy wielkości (por. art. 3 ust. 1b ustawy o rachunkowości).
|
Przykład Spółka z o.o. powstała na początku 2022 r. W związku z tym, że nie przekroczyła w 2022 r. kryteriów dotyczących wielkości sumy aktywów bilansu, przychodów netto sprzedaży oraz poziomu średniorocznego zatrudnienia, przyjęła uproszczenia dla jednostek mikro i roczne sprawozdanie finansowe za 2022 r. sporządziła według załącznika nr 4 do ustawy o rachunkowości. W 2023 r. przekroczyła dwa kryteria, tj. dotyczące poziomu sprzedaży oraz sumy bilansowej. Ze względu jednak na uregulowania zawarte w art. 3 ust. 1b ustawy o rachunkowości, spółka z o.o. może jeszcze za 2023 r. sporządzić sprawozdanie finansowe z zastosowaniem uproszczeń dla jednostek mikro. Jeśli jednak w 2024 r. spółka z o.o. przekroczy co najmniej dwa z trzech kryteriów wymienionych w art. 3 ust. 1a pkt 1 ustawy, to straci status jednostki mikro oraz prawo do sporządzania sprawozdania finansowego za 2024 r. z zastosowaniem uproszczeń dla jednostek mikro. |
Z kolei do jednostek małych w świetle przepisów ustawy o rachunkowości można zaliczyć jednostki wskazane w poniższej tabeli.
| Jednostki małe | ||||||||||||||||
| Przepis ustawy | Katalog jednostek zaliczanych do małych |
Kryteria (warunki) zakwalifikowania do jednostki małej |
||||||||||||||
| art. 3 ust. 1c pkt 1 |
|
Jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą - w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:
|
||||||||||||||
| art. 3 ust. 1c pkt 2 | Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku. | Jednostki, które stosują zasady rachunkowości na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy o rachunkowości, tj. które dobrowolnie wybrały prowadzenie ewidencji w formie ksiąg rachunkowych. | ||||||||||||||
| art. 3 ust. 1c pkt 3 | Przedsiębiorstwa w spadku, w których na dzień poprzedzający dzień otwarcia spadku prowadzone były księgi rachunkowe. | Jednostka na dzień poprzedzający dzień otwarcia spadku była jednostką małą. | ||||||||||||||
Jednostkami małymi w rozumieniu ustawy o rachunkowości są również jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 1c pkt 1 tej ustawy, które za poprzedni rok obrotowy sporządziły sprawozdanie finansowe z zastosowaniem uproszczeń dla jednostek małych oraz w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, albo w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyły dwie z wymienionych w art. 3 ust. 1c pkt 1 ustawy wielkości (por. art. 3 ust. 1d ustawy o rachunkowości).
|
Przykład Spółka jawna osób fizycznych od 2021 r. sporządza roczne sprawozdania finansowe z zastosowaniem uproszczeń dla jednostek małych. W 2022 r. spółka przekroczyła dwa wskaźniki określone w art. 3 ust. 1c pkt 1 ustawy o rachunkowości, tj. dotyczące poziomu sprzedaży oraz sumy bilansowej. Korzystając jednak z art. 3 ust. 1 pkt 1d ustawy o rachunkowości spółka jawna sporządziła sprawozdanie finansowe z zastosowaniem uproszczeń dla jednostek małych. W 2023 r. spółka ponownie przekroczyła określone w ustawie o rachunkowości kryteria, dotyczące sumy bilansowej i przychodów ze sprzedaży, dlatego utraciła status jednostki małej i możliwość sporządzenia rocznego sprawozdania finansowego za 2023 r. z zastosowaniem uproszczeń dla tych jednostek. |
| ||||||||||||
|
||||||||||||
