Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Umowy i płace  »   Zmiana zasad ochrony przed potrąceniami dla zleceniobiorcy
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Zmiana zasad ochrony przed potrąceniami dla zleceniobiorcy

Gazeta Podatkowa nr 104 (1561) z dnia 27.12.2018
Agata Barczewska

Ochrona przed potrąceniami generalnie przysługuje wynagrodzeniu ze stosunku pracy. Jej przejawem jest wymóg stosowania górnej granicy potrąceń i kwoty wolnej od potrąceń. Oba te instrumenty ochrony przewidziane są w Kodeksie pracy, który, co do zasady, nie dotyczy osób zatrudnionych w ramach umów prawa cywilnego. Od 1 stycznia 2019 r. zakres stosowania tego Kodeksu wobec pracowników cywilnoprawnych ulegnie jednak rozszerzeniu.

Aktualnie słabsza ochrona

Generalnie egzekucja z wynagrodzenia osób świadczących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych podlega regulacjom Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1360 ze zm.). Odwołuje się on jednak w pewnym zakresie do zasad ochrony przed potrąceniami wynikających z Kodeksu pracy. Jak stanowi art. 833 § 1 K.p.c., wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach Kodeksu pracy. Przepis ten stosuje się także do wszystkich świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie utrzymania (art. 833 § 2 K.p.c.).

Pod pojęciem "świadczeń powtarzających się", o których mowa w art. 833 § 2 K.p.c., rozumie się m.in. wynagrodzenie za pracę z umowy zlecenia, jednak pod warunkiem, że stanowi ono jedyne źródło utrzymania oraz jest regularnie otrzymywane. Jeżeli wynagrodzenie z umowy zlecenia spełnia przesłanki wymagane przez art. 833 § 2 K.p.c., wówczas ochrona przed potrąceniami oparta jest o korzystniejsze dla zatrudnionego przepisy Kodeksu pracy. W takim przypadku bezsporne jest stosowanie regulacji tego Kodeksu dotyczących maksymalnej granicy potrąceń. Stosowanie kwoty wolnej od potrąceń, która jest drugim wyznacznikiem ochrony przed potrąceniami, przez długi czas nie było jednak oczywiste.

Interpretacje urzędowe w sprawie kwoty wolnej

Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego są dość ogólne w zakresie, w jakim odwołują się do regulacji Kodeksu pracy dotyczących potrąceń z wynagrodzenia za pracę. Nie precyzują one o jakie przepisy tego Kodeksu konkretnie chodzi. Nie było więc jasności, czy na gruncie obecnego brzmienia art. 833 § 2 K.p.c. stosowanie kwoty wolnej od potrąceń w stosunku do wynagrodzenia m.in. zleceniobiorcy jest dopuszczalne. Kwestia ta była jednak przedmiotem interpretacji urzędowych. Resorty pracy i sprawiedliwości uznały, że przepisy Kodeksu pracy dotyczące kwoty wolnej odnoszą się również do wynagrodzenia z umowy zlecenia. Różniły się one jednak w ustaleniu metody obliczania tej kwoty.

Ze stanowiska Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej można wywnioskować, że powiązało ono kwotę wolną z minimalną stawką godzinową. Natomiast Ministerstwo Sprawiedliwości opowiedziało się za ustaleniem kwoty wolnej od potrąceń dla zleceniobiorcy w odniesieniu do minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego proporcjonalnie do ilości godzin wykonywanego zlecenia (przykład). Ta ostatnia metoda ustalania kwoty wolnej od potrąceń przy umowie zlecenia koresponduje ze zmianą art. 833 § 2 K.p.c., która wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2019 r.

Kwota wolna wprost z przepisu

Od 1 stycznia 2019 r. na mocy ustawy o komornikach sądowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 771 ze zm.) art. 833 K.p.c. uzyska nowe brzmienie. Dodany przez ustawę § 21 będzie stanowił, iż art. 87 i art. 871 K.p. stosuje się odpowiednio do wszystkich świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie utrzymania albo stanowiących jedyne źródło dochodu dłużnika będącego osobą fizyczną. Z nowego brzmienia art. 833 K.p.c. będzie więc wynikało jednoznacznie, że do potrąceń z wynagrodzenia zleceniobiorcy należy stosować kwotę wolną od potrąceń określoną w art. 871 K.p. - o ile zostaną spełnione pozostałe warunki objęcia tego wynagrodzenia ochroną przed potrąceniami.

Przykład

Pracodawca zatrudnia osobę na podstawie umowy zlecenia zawartej na okres roku, z wynagrodzeniem ustalonym w stałej stawce miesięcznej, w kwocie 2.500 zł (zleceniobiorca nie posiada innych źródeł utrzymania). Wynagrodzenie to zostało zajęte przez komornika na poczet należności niealimentacyjnych. W grudniu br. zleceniobiorca przepracował 78 godzin. Zleceniobiorca podlega ubezpieczeniom społecznym (w tym chorobowemu), ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz do wynagrodzenia z umowy zlecenia stosuje się 20% koszty uzyskania przychodu.

Kwota wolna od potrąceń ustalona w odniesieniu do minimalnego wynagrodzenia za pracę (zgodnie z przytoczoną powyżej opinią resortu sprawiedliwości) wyniesie:

- wymiar czasu pracy: 78/152 (wymiar czasu pracy dla pełnego etatu w grudniu br.) = 0,51 etatu,
- minimalne wynagrodzenie: 2.100 zł × 0,51 etatu = 1.071 zł,
- kwota wolna od potrąceń: 1.071 zł - 146,84 zł - 83,17 zł - 61 zł = 779,99 zł.

"(...) Wynagrodzenie obliczone w oparciu o minimalną stawkę godzinową (...), gwarantowane przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi w przypadkach określonych w ustawie - powinno korzystać z analogicznej ochrony w zakresie egzekucji jak wynagrodzenie za pracę, jeżeli w konkretnym przypadku będzie ono świadczeniem powtarzającym się, którego celem jest zapewnienie utrzymania. (...)".

Odpowiedź Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 września 2016 r. na interpelację poselską nr 5695


"(...) W sytuacji gdy zleceniobiorca (...) w danym miesiącu przepracował 100 godzin, w drodze analogii należałoby przyjąć, iż kwoty wolne ulegają obniżeniu jak przy zatrudnieniu na część etatu - zgodnie z art. 871 § 2 K.p. (...). Interpretacja przedstawionego przykładu (...) wymaga odniesienia do konkretnego miesiąca. (...)".

Odpowiedź Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia 27 sierpnia 2018 r., na zapytanie naszego Wydawnictwa

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Umowy i płace - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.