W obrocie prawnym funkcjonują świadczenia wyrównawcze, do których mogą nabyć prawo dwie odrębne grupy świadczeniobiorców. Chodzi tu o osoby:
W pierwszym ze wskazanych przypadków świadczenie wyrównawcze przysługuje osobie uprawnionej pobierającej emeryturę, rentę inwalidzką albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub rentę rodzinną, gdy świadczenia te nie przekraczają miesięcznego progu, który ulega podwyższeniu w terminach i na zasadach określonych przepisami ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Mowa o tym w art. 10a ust. 2 ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych. Przez kwotę emerytury lub renty do omawianego celu rozumie się wysokość pobieranej emerytury lub renty brutto lub sumę tych świadczeń, wraz z kwotą wypłacaną przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych, z wyłączeniem dodatku pielęgnacyjnego oraz innych dodatków i świadczeń wypłacanych wraz z tymi świadczeniami na podstawie odrębnych przepisów, przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń. Jeśli chodzi o próg uprawniający do świadczenia wyrównawczego wraz z kolejnymi terminami waloryzacji z dniem 1 marca 2025 r. wynosi on 3.603,35 zł, a zatem wobec obowiązującego do końca lutego 2025 r. wzrósł o 187,85 zł (patrz tabela).
W przypadku świadczenia wyrównawczego wypłacanego przy wcześniejszej emeryturze, do której prawo zostało ustalone na podstawie powołanego wcześniej rozporządzenia Rady Ministrów, według ustawowych zasad dotyczących tej należności świadczenie jest należne, jeśli:
Uzależnienie prawa do świadczenia wyrównawczego od kwoty świadczenia pielęgnacyjnego powoduje, że z dniem 1 stycznia każdego roku zmienia się wysokość świadczenia wyrównawczego. Kwota świadczenia pielęgnacyjnego jest bowiem ustalana corocznie z dniem 1 stycznia w ramach przeprowadzanej waloryzacji. Polega ona na zwiększeniu kwoty świadczenia pielęgnacyjnego o wskaźnik waloryzacji. Od 1 stycznia 2025 r. świadczenie pielęgnacyjne wynosi 3.287 zł. Dla omawianych celów przez kwotę pobieranego świadczenia emerytalno-rentowego rozumie się wysokość pobieranej emerytury lub renty brutto, wraz z kwotą przyznaną przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych oraz kwotą innych dodatków i świadczeń, wypłacanych wraz z tymi świadczeniami na podstawie odrębnych przepisów, z wyłączeniem dodatku pielęgnacyjnego, przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń. Ustalając zasady wypłaty świadczenia wyrównawczego, ustawodawca dodatkowo zastrzegł, że w przypadku zmiany wysokości:
ZUS lub inny organ emerytalno-rentowy dokonuje łącznie ponownego obliczenia świadczenia wyrównawczego w marcu każdego roku i wypłaca wyrównanie.
Świadczenie wyrównawcze | Okres obowiązywania | |
dla opozycjonistów | od 1 marca 2024 r. do 28 lutego 2025 r. |
od 1 marca 2025 r. do 28 lutego 2026 r. |
3.415,50 zł | 3.603,35 zł | |
dla uprawnionych do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi | od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 r. |
od 1 stycznia do 31 grudnia 2025 r. |
2.988 zł | 3.287 zł |
|