Z przepisów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, a także z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych nie wynika warunek, aby środki z funduszu rehabilitacji (ZFRON) mogły być wydatkowane wyłącznie na sprzęt o ponadstandardowym charakterze, w szczególności dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych w sposób niwelujący lub zmniejszający ich niepełnosprawność na czas korzystania z nich. Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 5 lutego 2025 r., sygn. akt I SA/Łd 747/24.
Sprawa dotyczyła pracodawcy, który ze środków ZFRON zakupił program komputerowy do obsługi kadrowo-płacowej jako element wyposażenia stanowiska pracy pracownika posiadającego umiarkowany stopień niepełnosprawności o symbolu 05-R. Następnie wystąpił do urzędu skarbowego o wydanie zaświadczenia o pomocy de minimis. Organ odmówił jego wydania. Uznał bowiem, że wydatek ten w żaden sposób nie odpowiada potrzebom niepełnosprawnego pracownika z chorobą narządu ruchu - nie koncentruje się na jego potrzebach i ograniczeniach oraz nie przyczynia się do zmniejszenia barier i ograniczeń zawodowych wynikających z niepełnosprawności oraz nie ma na celu realnej rehabilitacji zawodowej, społecznej czy leczniczej pracownika, a więc w konsekwencji nie może być finansowany ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Analogicznie wypowiedział się Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Łodzi.
Pracodawca wniósł skargę do WSA w Łodzi, który uznał, że skarga zasługuje na uwzględnienie i uchylił zaskarżone postanowienie. Jego zdaniem zapis § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie ZFRON, który stanowi, że środki funduszu rehabilitacji przeznacza się na wyposażenie stanowiska pracy oraz przystosowanie jego otoczenia do potrzeb osób niepełnosprawnych, zawiera spójnik "oraz", jednakże w jego ocenie druga część przepisu, dotycząca przystosowania do potrzeb osoby niepełnosprawnej, dotyczy otoczenia miejsca pracy a nie "dostosowania" samego miejsca pracy osoby niepełnosprawnej. Na potwierdzenie swojego stanowiska WSA przywołał wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 czerwca 2023 r., sygn. akt III FSK 649/22 oraz z dnia 9 maja 2024 r., sygn. akt III FSK 506/22.
W jego ocenie obowiązujące przepisy nie zawierają wymogu, aby wyposażenie pracy osoby niepełnosprawnej posiadało szczególne właściwości, bądź też aby na jego mocy można było finansować wyłącznie sprzęt specjalistyczny. A skoro tak, to zakup oprogramowania, które skraca czas pracy (poprzez automatyzację funkcji) niewątpliwie stanowi wyposażenie na potrzeby osoby posiadającej umiarkowany stopień niepełnosprawności o symbolu 05-R (chociażby przez fakt ograniczenia czasu pozostawania w wymuszonej pozycji siedzącej niezbędnej w pracy przy komputerze), odpowiada potrzebom niepełnosprawnego pracownika z chorobą narządu ruchu oraz koncentruje się na jego potrzebach i ograniczeniach, a także przyczynia się do zmniejszenia barier i ograniczeń zawodowych. Poza tym, zdaniem WSA, zakup programu zmniejszy ograniczenia zawodowe pracownika z niepełnosprawnością, a także pozytywnie wpłynie na stan jego zdrowia, gdyż pracownik będzie mógł więcej czasu poświęcić na regenerację oraz przerwy rehabilitacyjne, co w jego przypadku faktycznie warunkuje możliwość świadczenia pracy w okresie długoterminowym. Natomiast dla pracodawcy stanowi to sposób realizacji zadań z rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
