Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Zasiłki i inne świadczenia  »   Zmiana zasad wynagradzania a podstawa wymiaru zasiłku
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Zmiana zasad wynagradzania a podstawa wymiaru zasiłku

Gazeta Podatkowa nr 103 (1874) z dnia 27.12.2021
Bożena Dziuba

Z definicji wynagrodzenia, określonej dla celów ustalania podstawy wymiaru świadczeń chorobowych należnych pracownikowi, wynika, iż przy obliczaniu tej podstawy powinny być uwzględnione wszystkie oskładkowane składniki wynagrodzenia. Jednak ustawodawca przewidział pewne odstępstwa od tej reguły związane z zasadami wypłaty danego składnika.

Pojęcie wynagrodzenia

W podstawie wymiaru świadczenia chorobowego, ustalanej na zasadach określonych w rozdziale 8 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1133 ze zm.), zwanej ustawą zasiłkową, uwzględniane jest wynagrodzenie pracownika:

  • rozumiane jako jego przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe, z reguły odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składek, finansowanych ze środków pracownika, albo
  • określone w umowie o pracę lub w innym akcie, na podstawie którego powstał stosunek pracy, po pomniejszeniu o pełną miesięczną składkę, którą pracodawca by potrącił, gdyby pracownik przepracował pełny miesiąc, czyli o wartość odpowiadającą 13,71%.

Wyjątek od zasady

Nie zawsze jednak wszystkie oskładkowane składniki wynagrodzenia stanowią element składowy podstawy wymiaru zasiłku. W świetle art. 41 ustawy zasiłkowej, przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczenia chorobowego nie uwzględnia się bowiem składników wynagrodzenia:

  • do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku,
  • przysługujących w myśl umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, tylko do określonego terminu albo których wypłaty zaprzestano na podstawie układu zbiorowego pracy lub przepisów o wynagradzaniu - dotyczy podstawy wymiaru świadczenia należnego za okres przypadający po terminie ich przysługiwania/wypłaty.

Jeśli natomiast dany składnik wynagrodzenia, oskładkowany i zmniejszany za okres absencji chorobowej, został uwzględniony w podstawie wymiaru zasiłku, a następnie odpowiednio:

  • nastąpiła zmiana zasad jego wypłaty, wykluczająca możliwość dalszego jego uwzględnienia w podstawie wymiaru zasiłku (patrz tabela) lub
  • upłynął termin, na jaki został on przyznany albo
  • zaprzestano jego wypłaty na podstawie układu zbiorowego pracy lub przepisów o wynagradzaniu,

składnik ten należy wyłączyć z podstawy wymiaru świadczenia należnego za okres po tej zmianie lub po upływie terminu jego przysługiwania/wypłaty.

Bez wpływu na podstawę

Pewne zmiany w zasadach wynagradzania pracowników pozostają jednak bez wpływu na podstawę wymiaru należnych im świadczeń. Dotyczy to m.in. zmiany sposobu wynagradzania pracownika oraz daty wypłaty wynagrodzenia za pracę, czy też wysokości wynagrodzenia za pracę (patrz tabela).

W takich przypadkach i tak bowiem, za sprawą art. 36 ust. 1 i 2art. 43 ustawy zasiłkowej, podstawa wymiaru zasiłku:

  • ustalana jest w oparciu o wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 lub - przy krótszym okresie zatrudnienia - pełnych miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy (art. 36 ust. 1 i 2 ustawy zasiłkowej),
  • nie ulega ponownemu ustaleniu, jeżeli między świadczeniami nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe, a od 1 stycznia 2022 r. - krótsza niż jeden miesiąc kalendarzowy.

Po zmianie etatu

Nieco inaczej jest w przypadku zmiany wysokości wynagrodzenia, sposobu i/lub terminu jego wypłaty związanej ze zmianą umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, polegającej na zmianie wymiaru czasu pracy. Jeśli zmiana ta nastąpiła w miesiącu, w którym powstała(-o) niezdolność do pracy/prawo do świadczenia albo w okresie odpowiednio 12 lub pełnych miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie tej niezdolności/tego prawa, podstawę wymiaru świadczenia chorobowego stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy, z zastrzeżeniem określonym w art. 31zy13 specustawy w sprawie COVID-19 (Dz. U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.).

Wprowadzenie nowego składnika

Jeżeli pracodawca zdecyduje się na wprowadzenie nowego składnika wynagrodzenia, zmniejszanego za okres nieobecności w pracy, będzie on uwzględniany w podstawie wymiaru świadczenia chorobowego. Przy czym warunkiem jest tu jego wypłata za okres, z którego wynagrodzenie brane jest pod uwagę przy ustalaniu tej podstawy (przykład).

Przykłady wpływu zmiany zasad wypłaty danego składnika wynagrodzenia na sposób ustalania podstawy świadczenia
Okoliczność Wpływ na sposób ustalania
podstawy wymiaru zasiłku
Zmiana sposobu wynagradzania pracownika, np. ze stawki miesięcznej na stawkę godzinową lub odwrotnie. Okoliczności te pozostają bez wpływu na sposób ustalania podstawy wymiaru zasiłku, którą i tak stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 lub - przy krótszym okresie zatrudnienia - pełnych miesięcy zatrudnienia poprzedzających powstanie niezdolności do pracy/prawa do świadczenia.
Zmiana terminu wypłaty wynagrodzenia za pracę (np. z "do ostatniego dnia danego miesiąca" na "do 10. dnia następnego miesiąca" lub odwrotnie).
Zmiana wysokości wynagrodzenia, związana z/ze: - coroczną podwyżką pensji,
- awansem lub zmianą stanowiska pracy,
- zmianą wymiaru czasu pracy w miesiącu powstania niezdolności do pracy lub w miesiącach ją poprzedzających. Podstawę wymiaru zasiłku stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy.
Podjęcie przez zakład pracy decyzji o zaprzestaniu od określonej daty wypłaty danego składnika wynagrodzenia. Podstawę wymiaru zasiłku przysługującego za okres od tej daty, ustala się z wyłączeniem tego składnika.
Okoliczność jak wyżej z jednoczesnym włączeniem zlikwidowanego składnika wynagrodzenia w całości lub w części do innego lub jego zamianą na inny składnik wynagrodzenia. W tej sytuacji zlikwidowany składnik wynagrodzenia nie podlega wyłączeniu z podstawy wymiaru zasiłku.
Wprowadzenie nowego składnika wynagrodzenia zmniejszanego za okres niezdolności do pracy, sprawowania opieki nad członkiem rodziny i macierzyństwa. Ten nowy składnik wynagrodzenia zostanie uwzględniony w podstawie wymiaru świadczenia - dopiero wówczas, gdy zostanie wypłacony za miesiąc brany pod uwagę przy ustalaniu tej podstawy.
Składnik wynagrodzenia wcześniej zmniejszany za okres niezdolności do pracy, sprawowania opieki nad członkiem rodziny i macierzyństwa, od danego dnia wypłacany jest obok świadczenia chorobowego. Składnik ten należy wyłączyć z podstawy wymiaru świadczenia chorobowego należnego za okres od tego dnia.
Składnik wynagrodzenia, wcześniej wypłacany obok świadczenia chorobowego, od danego dnia zmniejszany jest za okres niezdolności do pracy, sprawowania opieki nad członkiem rodziny i macierzyństwa. Składnik ten należy uwzględnić w podstawie wymiaru świadczenia chorobowego należnego za okres od tego dnia.

Przykład

Pracownikom począwszy od 1 grudnia 2021 r., oprócz wynagrodzenia zasadniczego, przysługuje także premia miesięczna, zmniejszana za okres nieobecności w pracy z powodu choroby, sprawowania opieki nad członkiem rodziny i macierzyństwa.

Zakładając, że pracownik stanie się niezdolny do pracy w dniu:

- 30 grudnia 2021 r. - premia ta nie będzie uwzględniona w podstawie wymiaru świadczenia chorobowego (stanowić ją bowiem będzie przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od grudnia 2020 r. do listopada 2021 r., za który premia ta jeszcze nie przysługiwała),
- 2 stycznia 2022 r. - podstawę wymiaru świadczenia chorobowego stanowić będzie przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres od stycznia do grudnia 2021 r., z uwzględnieniem premii miesięcznej za grudzień 2021 r.
Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Zasiłki i inne świadczenia - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.