Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Zasiłki i inne świadczenia  »   Dług przedsiębiorcy przeszkodą w uzyskaniu świadczeń z ZUS
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Dług przedsiębiorcy przeszkodą w uzyskaniu świadczeń z ZUS

Gazeta Podatkowa nr 3 (1565) z dnia 10.01.2019
Honorata Urbaniak

Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą zazwyczaj podlegają tym samym ubezpieczeniom co pracownicy. Z każdego z nich w razie wystąpienia ryzyka mogą ubiegać się o odpowiednie świadczenia. Przy czym inaczej niż w przypadku pracowników istotną kwestią przy ustalaniu prawa do świadczeń dla przedsiębiorcy jest istnienie długu, w niektórych sytuacjach jakiegokolwiek, a w innych określonego kwotowo na konkretną datę dzienną.

Należne świadczenia

Ubezpieczenia społeczne obejmują ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Przedsiębiorca podlegając tym ubezpieczeniom może ubiegać się odpowiednio m.in. o:

  • emeryturę,
     
  • rentę z tytułu niezdolności do pracy, rentę rodzinną,
     
  • zasiłek chorobowy, opiekuńczy, macierzyński, świadczenie rehabilitacyjne,
     
  • zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, rentę z tytułu wypadku przy pracy, jednorazowe odszkodowanie.

Gdy przedsiębiorca zalega z płatnością należnych składek do ZUS, to może okazać się, że nie spełni przesłanek warunkujących prawo do danego świadczenia za cały okres albo za część okresu lub gdy spełni wymagane przesłanki wysokość świadczeń będzie niższa.

Z ubezpieczenia emerytalno-rentowego

Przy ustalaniu prawa i wysokości świadczeń emerytalno-rentowych istotna kwestia to wymiar udowodnionych okresów składkowych, a więc m.in. okresu ubezpieczenia i okresów nieskładkowych. Ustalając bowiem prawo do tych świadczeń płatnikom składek zobowiązanych do opłacania składek na własne ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie uwzględnia się okresu, za który nie zostały opłacone składki, mimo podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w tym okresie. Dotyczy to zarówno okresu przypadającego przed 1 stycznia 1999 r., jak i po 31 grudnia 1998 r. Stanowi o tym art. 5 ust. 4 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2018 r. poz. 1270).

Może się więc zdarzyć, że z powodu nieuwzględnienia okresu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej z uwagi na nieuiszczenie składek:

  • jedynym powodem odmowy przez ZUS prawa do świadczenia z ubezpieczenia emerytalno-rentowego będzie brak udowodnienia odpowiedniego okresu składkowego i nieskładkowego,
     
  • wysokość przyznanej emerytury obliczonej według nowych zasad nie zostanie podniesiona do kwoty najniższej emerytury z uwagi na przyjęcie, że ubezpieczony nie udokumentował odpowiedniej długości okresu składkowego i nieskładkowego,
     
  • wysokość emerytury lub renty będzie niższa.

Z ubezpieczenia chorobowego

Ubezpieczenie chorobowe ma dla przedsiębiorcy dobrowolny charakter, dlatego też wyłączenie z tego ubezpieczenia może nastąpić ze względu na nieopłacenie składek na ubezpieczenie społeczne, a w tym składki chorobowej lub zapłacenia należności po obowiązującym terminie. Jak wynika bowiem z art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 ze zm.), zwanej ustawą systemową, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorcy ustaje od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie. Jeżeli jednak za część miesiąca został pobrany zasiłek, ubezpieczenie chorobowe ustaje od dnia następującego po dniu, za który zasiłek ten przysługuje. Wyłączenie z ubezpieczenia chorobowego oznacza dla przedsiębiorcy brak prawa do świadczeń chorobowych potencjalnie należnych z tego ubezpieczenia.

Z ubezpieczenia wypadkowego

Za wypadek przy pracy, w przypadku przedsiębiorcy, uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego, podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu ustawy systemowej. Tak stanowi art. 3 ust. 3 pkt 8 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zwanej ustawą wypadkową.

W stosunku do prowadzących pozarolniczą działalność ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy dokonuje ZUS w karcie wypadku.

Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego wymienia art. 6 ust. 1 ustawy wypadkowej. Przy czym osobom m.in.:

  • prowadzącym pozarolniczą działalność i
     
  • duchownym będącym płatnikami składek na własne ubezpieczenia

oraz członkom ich rodzin świadczenia, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy wypadkowej, nie przysługują w razie wystąpienia w dniu wypadku lub w dniu złożenia wniosku o przyznanie świadczeń z tytułu choroby zawodowej zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne na kwotę przekraczającą 6,60 zł do czasu spłaty całości zadłużenia.

Takie ograniczenie wynika z art. 6 ust. 2 ustawy wypadkowej. Stan zadłużenia ustala się na dzień wypadku zarówno w sytuacji, gdy niezdolność do pracy rozpoczęła się w dniu wypadku, jak również w razie późniejszych następstw w stanie zdrowia wynikających z wypadku przy pracy, który miał miejsce wcześniej.

Ustawodawca nie poprzestał jednak tylko na wprowadzeniu wymienionego ograniczenia. Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego mogą ulec przedawnieniu. Dotyczy to:

  • zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, jednorazowego odszkodowania oraz
     
  • pokrycia kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne

i ma miejsce, jeżeli zadłużenie nie zostanie uregulowane w ciągu 6 miesięcy od dnia wypadku lub od dnia złożenia wniosku o przyznanie tych świadczeń z tytułu choroby zawodowej (art. 6 ust. 3 ustawy wypadkowej).


Dług przedsiębiorcy nie pozostaje bez znaczenia dla prawa i wysokości świadczeń z ubezpieczenia społecznego.


Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego należne przedsiębiorcom ZUS wypłaca w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia prawa do tych świadczeń, nie później jednak niż w ciągu 60 dni od spłaty całości zadłużenia.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1376 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Zasiłki i inne świadczenia - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.