Niezdolność do pracy z powodu choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną uprawnia pracownika do skorzystania ze świadczeń chorobowych. Na pracodawcę natomiast nakłada obowiązek ustalenia prawa do tych świadczeń i ich wysokości oraz dokonania stosownej wypłaty lub przekazania niezbędnych dokumentów do ZUS. Sprawa nieco się komplikuje, gdy ubezpieczony często choruje, zwłaszcza z krótkimi przerwami.
Częsta absencja chorobowa pracowników zmusza ich płatników składek do większej czujności przy ustalaniu prawa do świadczeń chorobowych. Wątpliwości powstają zwłaszcza przy ustalaniu rodzaju należnego świadczenia, okresu zasiłkowego i podstawy wymiaru zasiłku, a także przy rodzaju dokumentów przekazywanych do ZUS, realizującego wypłatę zasiłku.
Każde z tych zagadnień należy analizować osobno. Przerwa w niezdolności do pracy, zwłaszcza krótka, nie zawsze bowiem skutkuje jednocześnie "otworzeniem" nowego okresu zasiłkowego, ustaleniem nowej podstawy wymiaru świadczenia i zmianą rodzaju należnego świadczenia. Choć oczywiście w praktyce jest to możliwe.
Może zatem zdarzyć się, iż:
Rodzaj należnego świadczenia
Pracownikowi niezdolnemu do pracy z powodu choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną przysługuje odpowiednio:
Przy ustalaniu okresu należnego wynagrodzenia chorobowego należy pamiętać, iż zsumowaniu podlegają poszczególne okresy niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym, nawet jeśli:
Okres zasiłkowy
Ubezpieczony może korzystać ze świadczeń chorobowych (odpowiednio wynagrodzenia i/lub zasiłku chorobowego) przez tzw. okres zasiłkowy. Wynosi on odpowiednio 182 lub - w przypadku gdy niezdolność do pracy spowodowana jest gruźlicą lub przypada na okres ciąży - 270 dni.
Przy czym, w świetle art. 9 ustawy zasiłkowej, zliczeniu podlegają nie tylko wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy, ale także poprzedniej, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni.
Z reguły fakt kontynuacji - po przerwie nieprzekraczającej 60 dni - tej samej choroby, powinien być odnotowany przez lekarza wystawiającego zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA, poprzez wpisanie w nim kodu literowego "A" (art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej). Często jednak zdarza się, iż mimo tej samej choroby brak jest stosownej adnotacji na zwolnieniu lekarskim, co wcale nie jest równoznaczne z koniecznością "otworzenia" nowego okresu zasiłkowego. Dlatego też w razie wątpliwości w tym zakresie (zwłaszcza gdy kolejne zwolnienia lekarskie wystawiane są przez tego samego lekarza lub w tej samej poradni), należy wdrożyć postępowanie wyjaśniające.
Ze stosownym zapytaniem w kwestii, czy obecna niezdolność do pracy ma związek z poprzednią, można wystąpić do:
Podstawa wymiaru świadczenia
Wysokość świadczenia chorobowego wynosi odpowiedni procent podstawy jego wymiaru. Tę natomiast dla pracownika, co do zasady, stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres odpowiednio 12 lub pełnych miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.
W przypadku powstania kolejnej niezdolności do pracy należy mieć na uwadze, iż w świetle art. 43 ustawy zasiłkowej nie oblicza się nowej podstawy wymiaru zasiłku, jeżeli między okresami pobierania świadczeń chorobowych, zarówno tego samego, jak i innego rodzaju, nie było przerwy albo była ona krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe.
Wyjątek stanowi sytuacja, gdy między poszczególnymi okresami niezdolności do pracy nastąpiła zmiana wymiaru czasu pracy. Wówczas bowiem, w oparciu o art. 40 ustawy zasiłkowej, podstawę wymiaru świadczenia stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy.
Dokumenty do ZUS
Przy przekazywaniu do ZUS płatności zasiłku chorobowego dla pracownika, pracodawca, do oryginału zaświadczenia lekarskiego ZUS ZLA, zobowiązany jest dołączyć zaświadczenie płatnika składek, sporządzone na druku ZUS Z-3. Oprócz danych identyfikujących ubezpieczonego oraz jego płatnika składek zawiera ono m.in. potwierdzenia przebiegu ubezpieczenia, a także zestawienie składników wynagrodzenia, stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku.
W przypadku nieprzerwanej niezdolności do pracy przy przekazywaniu kolejnego zaświadczenia lekarskiego ZUS ZLA nie ma konieczności ponownego składania formularza ZUS Z-3. Wystarczy na odwrocie zwolnienia lekarskiego podać datę jego dostarczenia przez pracownika do pracodawcy oraz informację, czy zatrudnienie trwa nadal, potwierdzając te adnotacje pieczątką i podpisem osoby upoważnionej.
|
Przykład Pracownica, zatrudniona na umowę o pracę od 1 stycznia 2000 r., przy czym do 31 lipca 2012 r. w pełnym, a od 1 sierpnia 2012 r. w połowie wymiaru czasu pracy, dostarczyła zwolnienie lekarskie na okres od 3 do 21 września br. z kodem literowym "A". Ubezpieczona chorowała już w tym roku w okresie od 7 maja do 27 lipca br. (tj.82 dni) i z tego tytułu otrzymała odpowiednio:
Dlatego też za okres obecnej niezdolności do pracy pracownicy będzie przysługiwał również zasiłek chorobowy. Ponieważ przerwa pomiędzy poszczególnymi niezdolnościami do pracy spowodowanymi tą samą chorobą nie przekroczyła 60 dni, zostaną one zliczone do jednego okresu zasiłkowego. Z uwagi na zmianę wymiaru czasu pracy ubezpieczonej, do obecnie przysługującego zasiłku zostanie ustalona nowa podstawa wymiaru świadczenia. Stanowić ją będzie wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy, a więc wypłacone za sierpień br. Informacja na ten temat powinna znaleźć swoje odzwierciedlenie w zaświadczeniu płatnika składek, przekazanym do ZUS wraz z dostarczonym przez pracownicę zwolnieniem lekarskim. |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
