Pracodawca zamierza zatrudnić osobę, która przeszła na emeryturę pomostową, jako kierowcę autobusu przewożącego dzieci na basen (w ramach zorganizowanego przewozu zamkniętego). Czy zatrudnienie na tym stanowisku spowoduje zawieszenie emerytury pomostowej bez względu na wysokość wynagrodzenia?
Prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu w razie podjęcia przez uprawnionego pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, jednakże kierowca z pytania nie podejmie takiej pracy, co wyjaśniamy dalej.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2024 r. poz. 1210 ze zm.), kierującym pojazdem może być osoba, która osiągnęła wymagany wiek, jest sprawna pod względem fizycznym i psychicznym, posiada umiejętność kierowania pojazdem w sposób niezagrażający bezpieczeństwu, nieutrudniający ruchu drogowego i nienarażający kogokolwiek na szkodę oraz odpowiedni dokument stwierdzający posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdem. Przykładowo, posiadanie uprawnienia do kierowania autobusem, czyli pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, potwierdza prawo jazdy kategorii D, a autobusem przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 17 osób łącznie z kierowcą, o długości nieprzekraczającej 8 m - prawo jazdy kategorii D1. Wynika to z art. 6 ust. 1 pkt 9 lit. a oraz pkt 10 lit. a ustawy o kierujących pojazdami oraz art. 2 pkt 41 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1251). W przepisach tych ustaw nie odniesiono się do korzystania (albo nie) przez kierowcę z emerytury pomostowej.
W ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 164 z późn. zm.) wskazano jednak sytuacje, gdy prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu lub emerytura ta ulega zmniejszeniu na zasadach określonych w art. 103 ust. 3 i art. 103a-106 ustawy emerytalnej. Stąd też prawo do emerytury pomostowej ulega m.in.:
W okresie od 1 września do 30 listopada 2024 r. miesięczne graniczne kwoty przychodu wpływające na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń emerytalno-rentowych wynoszą odpowiednio 5.626,90 zł i 10.450 zł.
W art. 17 ust. 4 ustawy o emeryturach pomostowych przyjęto, że prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu w razie podjęcia przez uprawnionego pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, na podstawie stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej.
Prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się (art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych). W wykazie prac o szczególnym charakterze, zawartym w załączniku nr 2 do tej ustawy, wymieniono m.in. prace kierowców pojazdów uprzywilejowanych, a także prace kierowców autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów w transporcie publicznym.
Pojazdy uprzywilejowane w ruchu drogowym wymienione są w art. 53 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym i są to np. pojazdy samochodowe zespołu ratownictwa medycznego lub Policji. Definicja publicznego transportu zbiorowego zawarta jest w art. 4 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 2778). Publiczny transport zbiorowy to powszechnie dostępny regularny przewóz osób wykonywany w określonych odstępach czasu i po określonej linii komunikacyjnej, liniach komunikacyjnych lub sieci komunikacyjnej. Od tego przewozu należy odróżnić niepubliczny przewóz regularny określonej grupy osób, z wyłączeniem innych osób, czyli przewóz regularny specjalny (art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, Dz. U. z 2024 r. poz. 1539 ze zm.). Zwraca się uwagę, że przewóz regularny specjalny nie jest przewozem o charakterze publicznym (por. np. wyrok NSA z 9 listopada 2017 r., sygn. akt II GSK 590/16).
Praca polegająca na przewozie autobusem dzieci na basen nie jest pracą kierowcy autobusu wykonującego transport publiczny. Takiego kierowcy nie można zaliczyć do osób wykonujących prace o szczególnym charakterze, wymienione w załączniku nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Podjęcie pracy polegającej na przewozie autobusem dzieci na basen nie spowoduje odpowiednio zawieszenia lub zmniejszenia wypłaty emerytury pomostowej, jeżeli przychód kierowcy nie przekroczy ww. limitów.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
