1) Pracownik w 2018 r. sprawował osobistą opiekę nad chorą matką i wykorzystał już limit 14 dni. Obecnie ponownie przedłożył zwolnienie lekarskie stwierdzające konieczność zapewnienia opieki chorej matce. Czy powinien wypełnić wniosek Z-15B, jeśli nie jest już uprawniony do zasiłku?
Nie. Zasiłek opiekuńczy przysługuje m.in. pracownikowi zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym rodzicem, jeżeli pozostaje z nim we wspólnym gospodarstwie domowym choćby w okresie sprawowania tej opieki. Tak wynika z art. 32 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 ustawy zasiłkowej. Przy czym nie jest on wypłacany, jeśli we wspólnym gospodarstwie domowym z chorym wymagającym opieki pozostają inni członkowie rodziny mogący ją zapewnić (art. 34 ustawy zasiłkowej).
Zasiłek opiekuńczy może być wypłacony za okres zwolnienia od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad innym chorym członkiem rodziny (np. rodzicem), nie dłużej jednak niż przez 14 dni w roku kalendarzowym.
Ważne: Limit 14 dni został określony dla danego roku kalendarzowego i należy go stosować niezależnie od liczby osób uprawnionych do zasiłku oraz bez względu na liczbę chorych członków rodziny wymagających opieki (art. 33 ust. 3 ustawy zasiłkowej). |
Wskazany limit 14 dni jest wliczany m.in. do ogólnego limitu wynoszącego 60 dni, za które w roku kalendarzowym przysługuje zasiłek opiekuńczy (z tytułu opieki nad dziećmi i innymi chorymi członkami rodziny).
Skoro pracownik wykorzystał limit 14 dni opieki nad chorą matką, to obecnie nie ma już prawa do zasiłku opiekuńczego z tego tytułu. Nie oznacza to jednak, że nie może on tej opieki zapewnić. Jeśli przedłożył pracodawcy zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki nad chorą matką, to pracodawca powinien usprawiedliwić jego nieobecność w pracy. Nie wypłaci jednak za ten okres żadnego świadczenia.
Pracownik sprawujący opiekę nad chorym (dzieckiem lub członkiem rodziny) w okresie przekraczającym limit dni, za które przysługuje zasiłek z tego tytułu, nie dołącza do zwolnienia lekarskiego wniosku Z-15B (odpowiednio Z-15A). Wniosek ten został przewidziany dla osób występujących o wypłatę zasiłku opiekuńczego za czas sprawowania opieki.
2) Pracownik pracuje od 700 do 1500. We wrześniu br. złożył wniosek o wypłatę zasiłku opiekuńczego za czas sprawowania osobistej opieki nad chorym ojcem. We wniosku Z-15B wskazał, że w godzinach porannych nie ma domownika mogącego zapewnić opiekę ojcu. Po południu wraca z pracy jego żona i przejmuje opiekę nad chorym ojcem, natomiast on w tym czasie prowadzi działalność gospodarczą. Czy należy uznać, że pracownik nieprawidłowo wykorzystuje zwolnienie od pracy?
Nie. Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu w razie konieczności sprawowania osobistej opieki nad dziećmi lub innymi chorymi członkami rodziny (art. 32 ust. 1 ustawy zasiłkowej). Nie jest on wypłacany, jeśli we wspólnym gospodarstwie domowym pozostają inni członkowie rodziny mogący zapewnić tę opiekę. Jednak okoliczności te ustala się wyłącznie na godziny pracy osoby wnioskującej o zasiłek. Jeśli w czasie, w którym powinna ona świadczyć pracę (tu od 700 do 1500) nie ma innych domowników, to przysługuje jej prawo do zasiłku opiekuńczego. Natomiast po "godzinach pracy", kiedy opiekę ojcu może zapewnić inny członek rodziny, pracownik może zająć się inną działalnością zarobkową. Fakt ten nie może być traktowany jako nieprawidłowe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego. Taka sytuacja miałaby miejsce, gdyby pracownik prowadził działalność w godzinach, w których został zwolniony od pracy z powodu sprawowania opieki nad chorym ojcem (czyli od 700 do 1500).
|