Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Zasiłki i inne świadczenia  »   Rezygnacja z zasiłku chorobowego przed zakończeniem zwolnienia lekarskiego
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Rezygnacja z zasiłku chorobowego przed zakończeniem zwolnienia lekarskiego

Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 16 (442) z dnia 10.08.2017

Pracownik otrzymał od lekarza zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy obejmujące 25 dni przypadających na przełomie lipca i sierpnia br. Po kilku dniach zwolnienia zgłosił się do pracy, przedkładając odrębne zaświadczenie lekarskie o odzyskaniu zdolności do pracy. Czy wypłacić zasiłek chorobowy za wykorzystane dni? Jak postąpić, gdy pracownik przystąpi do pracy w trakcie zwolnienia lekarskiego?

Pracownik powinien otrzymać świadczenia za wykorzystane dni zwolnienia lekarskiego.

Tryb i sposób orzekania o czasowej niezdolności do pracy oraz wystawiania zaświadczenia lekarskiego określają przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 listopada 2015 r. w tej sprawie (Dz. U. poz. 2013). Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby następuje po przeprowadzeniu postępowania diagnostyczno-leczniczego. Zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby (dalej zwolnienie lekarskie) wystawia się wyłącznie po dokonaniu bezpośredniego badania stanu zdrowia pracownika. Bierze się przy tym pod uwagę wszystkie okoliczności istotne dla oceny stanu zdrowia i upośledzenia funkcji organizmu powodujące czasową niezdolność do pracy pracownika, ze szczególnym uwzględnieniem rodzaju i warunków pracy.

Zwolnienie lekarskie wystawiane jest na okres, w którym pracownik ze względu na stan zdrowia powinien powstrzymać się od pracy, jednak nie dłuższy niż do dnia, w którym jest niezbędne przeprowadzenie ponownego badania stanu jego zdrowia.

Przepisy prawne Przepisy ustawy zasiłkowej dostępne są w serwisie 
www.przepisy.gofin.pl.

Zgodnie z art. 61b ust. 1 ustawy zasiłkowej, zasiłek chorobowy jest wypłacany na wniosek pracownika. Zatem pracownik, który otrzymał zwolnienie lekarskie (odpowiednio e-ZLA lub ZUS ZLA), zaprzestaje świadczenia pracy na objęty nim okres i zamiast wynagrodzenia otrzymuje świadczenia chorobowe, tj. wynagrodzenie za czas choroby, o którym mowa w art. 92 K.p., a następnie zasiłek chorobowy.

Przepisy ustawy zasiłkowej nie określają zasad postępowania pracodawcy w sytuacji, gdy pracownik nie zamierza korzystać ze zwolnienia lekarskiego, czyli np. nie przerywa świadczenia pracy z chwilą jego otrzymania lub gdy rezygnuje z pobierania świadczenia chorobowego po wykorzystaniu części zwolnienia od pracy. Regulują natomiast sposób wykorzystywania zwolnienia lekarskiego przez pracownika. W myśl art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej, w czasie orzeczonej niezdolności do pracy nie wolno wykonywać pracy zarobkowej ani też wykorzystywać zwolnienia lekarskiego od pracy w sposób niezgodny z jego celem. Odnosi się to do sytuacji podjęcia pracy lub wykonywania, w okresie choroby i korzystania z zasiłku chorobowego, uciążliwych czynności mogących wpłynąć na pogorszenie stanu zdrowia. Okoliczności te stwierdza się w trybie kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy (art. 68 ust. 1 ustawy zasiłkowej). W razie ustalenia, że pracownik pobiera zasiłek chorobowy i jednocześnie wykonuje pracę lub uciążliwe czynności mogące wpłynąć na pogorszenie stanu zdrowia, traci prawo do świadczenia za cały okres wskazany w tym zwolnieniu.

Zwracamy uwagę! Przepis art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej dotyczy wyłącznie sytuacji nadużycia prawa do świadczeń za czas choroby. Nadużyciem tym nie jest rezygnacja ze zwolnienia lekarskiego i zgłoszenie się do pracy lub skrócenie zwolnienia lekarskiego przez lekarza leczącego (poprzez wystawienie zaświadczenia o wcześniejszym odzyskaniu zdolności do pracy). Nie jest przy tym ważny powód wcześniejszego przyjścia do pracy ani to, czy pracownik już wyzdrowiał, czy też mimo choroby wyraża gotowość wykonywania pracy, aby nie zmniejszać swoich dochodów.

Otrzymanie i wykorzystanie zwolnienia lekarskiego z powodu czasowej niezdolności do pracy jest prawem ubezpieczonego, a nie jego obowiązkiem. Obowiązek powstrzymywania się od pracy przez cały okres zwolnienia i zakaz wcześniejszego dopuszczania pracownika do pracy wynika tylko z ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1866 z późn. zm.).

Takie stanowisko wyraził również Sąd Najwyższy w uchwale z 17 lutego 2016 r. (sygn. akt III UZP 15/15, OSNP 2016/8/106), zgodnie z którą: "Przepis art. 17 ust. 1 ustawy (...) nie ma zastosowania do ubezpieczonego, który w okresie orzeczonej niezdolności do pracy uzyskał zaświadczenie właściwego lekarza o odzyskaniu zdolności do pracy i w związku z tym zaświadczeniem podjął pracę zarobkową, o czym zawiadomiono organ rentowy.".

W uzasadnieniu uchwały Sąd uznał, że nadużyciem prawa jest wykonywanie dotychczasowej pracy przez pracownika w okresie pobierania świadczenia za czas choroby, gdyż koszty faktycznego zatrudniania pracownika w okresie orzeczonej niezdolności do pracy przerzucone zostają z pracodawcy na ZUS. Ponadto wyjaśnił, iż: "(...) Wykonywanie pracy bez formalnej rezygnacji ze zwolnienia lekarskiego jest sytuacją objętą domniemaniem z art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej. Ubezpieczony zostanie pozbawiony zasiłku chorobowego za czas po przeprowadzonej kontroli (na tej zasadzie, że zasiłek chorobowy nie należy się za okres świadczenia pracy w czasie orzeczonej niezdolności do pracy) oraz zostanie zastosowana sankcja za cały wcześniejszy okres zwolnienia lekarskiego w związku z domniemaniem nadużycia tego zwolnienia także w okresie poprzedzającym kontrolę. Zastosowanie art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej uzasadnia zatem tylko sytuacja korzystania ze zwolnienia lekarskiego w czasie wykonywania pracy. Konkludując, art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej jest sankcją za zrealizowany zamiar nadużycia prawa do zwolnienia lekarskiego i zasiłku chorobowego. (...)".

Biorąc pod uwagę uchwałę Sądu Najwyższego, pracownik zamierzający podjąć pracę w okresie orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby musi zrezygnować z pobierania świadczeń chorobowych (informując o tym płatnika zasiłku, tj. odpowiednio pracodawcę lub ZUS). Nie ponosi w takim przypadku konsekwencji w zakresie utraty prawa do tych świadczeń. Za wykorzystaną część zwolnienia lekarskiego przysługuje mu prawo do wynagrodzenia/zasiłku chorobowego, natomiast za pozostałą do wynagrodzenia za pracę.

Jak jednak zaznaczył Sąd Najwyższy w powołanej wcześniej uchwale: "(...) w świetle przepisów prawa pracy (art. 229 K.p.) problemem jest nie tyle rezygnacja pracownika ze zwolnienia lekarskiego i wola podjęcia pracy przed zakończeniem okresu orzeczonej niezdolności, ile spoczywający na pracodawcy zakaz dopuszczenia do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i - a contrario - obowiązek dopuszczenia do pracy pracownika posiadającego takie orzeczenie. (...)".

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Zasiłki i inne świadczenia - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.