Wypłata świadczeń chorobowych dla absolwenta

1) Od 1 lutego br. zatrudniamy ubiegłorocznego absolwenta szkoły średniej, który po kilku dniach pracy zachorował. Czy musi spełnić wymóg wyczekiwania na prawo do wynagrodzenia chorobowego, jeśli bezpośrednio przed tą umową wykonywał w naszej firmie umowę zlecenia?

Nie, jeżeli z tytułu wykonywanej umowy zlecenia podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu i łącznie okres ubezpieczenia chorobowego (dobrowolnego i obowiązkowego) wynosi co najmniej 30 dni.

Pracownik nabywa prawo do świadczeń chorobowych po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego (art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej). Powyższe dotyczy też osoby, o której mowa w pytaniu.

Pracownik ten przed zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę wykonywał umowę zlecenia. Jeśli z tej umowy podlegał ubezpieczeniu chorobowemu, to okres ten należy zsumować z okresem pracowniczego ubezpieczenia.

Jeżeli jednak osoba, o której mowa w pytaniu, z tytułu umowy zlecenia nie przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, to musi spełnić wymóg wyczekiwania na prawo do wynagrodzenia chorobowego. Nie można bowiem w takim przypadku zastosować przepisu art. 4 ust. 3 pkt 1 ustawy zasiłkowej, w myśl którego absolwentom szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły, przysługuje prawo do wynagrodzenia za czas choroby od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego, tj. bez okresu wyczekiwania, ponieważ od ukończenia szkoły do podjęcia umowy o pracę upłynęło więcej niż 90 dni.

Pracownik zatrudniony od 6 lutego 2012 r. był niezdolny do pracy z powodu choroby w okresie od 20 do 24 lutego 2012 r. Przed podjęciem zatrudnienia (po zakończeniu nauki w dniu 22 czerwca 2011 r.), w okresie od 5 lipca 2011 r. do 31 stycznia 2012 r. wykonywał pracę na podstawie umowy zlecenia, z tytułu której przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Ponieważ przerwa pomiędzy okresami ubezpieczenia chorobowego nie przekroczyła 30 dni (trwała 5 dni), okres dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego został zaliczony do 30-dniowego okresu wyczekiwania na prawo do świadczeń chorobowych. Zatem pracownik od pierwszego dnia niezdolności do pracy ma prawo do wynagrodzenia chorobowego.

Gdyby ze zlecenia nie przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, to okres wyczekiwania na prawo do świadczeń chorobowych, liczony od 6 lutego 2012 r., zakończyłby się z dniem 6 marca 2012 r. Tym samym pracownik nie otrzymałby wynagrodzenia chorobowego za okres niezdolności do pracy trwającej w lutym 2012 r.

2) W jaki sposób liczy się okres wyczekiwania na prawo do świadczeń chorobowych dla absolwentów szkół wyższych?

Świadczenia chorobowe dla absolwentów szkół wyższych wypłaca się od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego, jeśli zostali objęci tym ubezpieczeniem lub przystąpili do tego ubezpieczenia w ciągu 90 dni od dnia ukończenia studiów.

Zgodnie z art. 167 ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. nr 164, poz. 1365 z późn. zm.), za dzień ukończenia studiów przyjmuje się datę złożenia egzaminu dyplomowego, a w przypadku kierunku:

• lekarskiego, lekarsko-dentystycznego i weterynarii - datę złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu,
   
• farmacji - datę zaliczenia ostatniej, przewidzianej w planie studiów praktyki.

Jak wynika z powyższego, okres 90 dni należy liczyć w zależności od kierunku studiów od daty odpowiednio złożenia egzaminu dyplomowego, ostatniego egzaminu, zaliczenia ostatniej praktyki. Takiej informacji udzielił również ZUS w ust. 23 komentarza do ustawy zasiłkowej.

3) Czy możemy wypłacić zasiłek chorobowy absolwentowi szkoły wyższej, który po ukończeniu nauki podjął pracę w naszej firmie na podstawie umowy zlecenia i przystąpił do ubezpieczenia chorobowego po dwóch miesiącach jej wykonywania? Nadmieniamy, że zleceniobiorca zachorował w miesiącu następnym po miesiącu przystąpienia do ubezpieczenia chorobowego.

Osoba podlegająca dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu nabywa prawo do świadczeń chorobowych po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego (art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej). Tego wymogu nie musi spełnić osoba będąca absolwentem, jeśli pomiędzy datą złożenia egzaminu dyplomowego, a datą przystąpienia do ubezpieczenia chorobowego nie upłynęło 90 dni, o czym piszemy w odpowiedzi na pytanie 2.

Absolwent złożył egzamin dyplomowy 22 czerwca 2011 r. Od 1 września 2011 r. wykonuje umowę zlecenie i z tego tytułu podlega ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu, natomiast do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego przystąpił od 4 listopada 2011 r. W okresie od 12 grudnia 2011 r. do 31 marca 2012 r. jest niezdolny do pracy z powodu choroby. Ponieważ przystąpił do ubezpieczenia chorobowego po upływie 90 dni od dnia złożenia egzaminu dyplomowego (po 134 dniach), obowiązuje go 90-dniowy okres wyczekiwania na prawo do zasiłku. Okres ten upłynął 1 lutego 2012 r. Zatem zleceniobiorca otrzyma zasiłek chorobowy za czas niezdolności do pracy z powodu choroby trwającej od 2 lutego do 31 marca 2012 r.