![]() |
PROJEKT STANOWISKA KOMITETU STANDARDÓW RACHUNKOWOŚCI |
Na stronie internetowej Ministerstwa Finansów www.mf.gov.pl/web/finanse w zakładce O ministerstwie/Rady komisje, komitety, zespoły/Komitet Standardów Rachunkowości/Konsultacje zamieszczono projekt stanowiska Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie sprawozdania finansowego sporządzanego na dzień inny niż dzień kończący rok obrotowy oraz w sprawie pierwszego sporządzanego po nim rocznego sprawozdania finansowego. |
Celem projektowanego stanowiska jest wyjaśnienie postanowień ustawy o rachunkowości w odniesieniu do sprawozdania finansowego sporządzanego na inny dzień bilansowy, o którym mowa w art. 12 ust. 2 pkt 3-5 i pkt 7 oraz art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości (zwany dla potrzeb stanowiska szczególnym dniem bilansowym), w tym określenie:
1) czy sprawozdanie to jest rocznym sprawozdaniem finansowym i tego, czy dzień ten kończy rok obrotowy,
2) na jaki dzień i za jaki okres sporządza się to sprawozdanie finansowe oraz jakie dane porównawcze prezentuje się w tym sprawozdaniu finansowym,
3) jakie elementy zawiera takie sprawozdanie finansowe,
4) obowiązku badania i zatwierdzenia takiego sprawozdania finansowego.
W odniesieniu do pierwszego rocznego sprawozdania finansowego sporządzonego po sporządzeniu sprawozdania finansowego na szczególny dzień bilansowy projektowane stanowisko wyjaśnia:
1) na jaki dzień i za jaki okres sporządzane jest takie roczne sprawozdanie finansowe oraz jakie okresy porównawcze są w nim prezentowane,
2) czy w przypadku zmiany dnia bilansowego, zmiana ta może nastąpić w trakcie roku obrotowego i w jaki sposób wpływa to na daty i okresy wskazane w pkt 1.
Projektowane stanowisko dotyczy sprawozdań finansowych sporządzanych w trybie art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości przez jednostki stosujące zasady (politykę) rachunkowości określone w ustawie o rachunkowości oraz odpowiednio przez jednostki sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości zdefiniowanymi w art. 2 ust. 3 ustawy o rachunkowości. Warto nadmienić, iż stanowisko to:
1) nie dotyczy sprawozdań finansowych sporządzanych na dzień zakończenia działalności jednostki, w tym również jej sprzedaży, zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego oraz na dzień poprzedzający dzień postawienia jednostki w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości (odpowiednio art. 12 ust. 2 pkt 2 i pkt 6 ustawy o rachunkowości); w odniesieniu do takich sprawozdań finansowych jednostka stosuje wskazówki, wytyczne i wymogi zawarte w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 14 "Kontynuacja działalności oraz rachunkowość jednostek przy braku kontynuowania działalności",
2) nie uwzględnia kwestii wyceny aktywów, pasywów oraz wyniku finansowego w sprawozdaniu finansowym sporządzonym na szczególny dzień bilansowy,
3) nie dotyczy sprawozdań sporządzanych według regulacji, w tym przepisów, innych niż ustawa o rachunkowości, w szczególności dotyczących emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu oraz instytucji finansowych sporządzających informacje dla organów nadzoru,
4) nie stanowi interpretacji przepisów prawa podatkowego.
Według pkt 2.1 projektu stanowiska, szczególny dzień bilansowy to dzień bilansowy, na który jednostka zamyka księgi i sporządza sprawozdanie finansowe, albo tylko sporządza sprawozdanie, inny niż określony w statucie lub umowie jednostki jako dzień kończący rok obrotowy. Jest to dzień, na który:
1) ustawa o rachunkowości nakazuje zamknąć księgi rachunkowe (art. 12 ust. 2 pkt 3-5):
a) na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej - art. 12 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy,
b) w jednostce przejmowanej, na dzień połączenia związanego z przejęciem jednostki przez inną jednostkę - art. 12 ust. 2 pkt 4 ww. ustawy,
c) na dzień poprzedzający dzień podziału lub połączenia jednostek, jeżeli w wyniku podziału lub połączenia powstaje nowa jednostka - art. 12 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy,
2) przepisy inne niż ustawa o rachunkowości nakazują zamknąć księgi lub sporządzić sprawozdanie finansowe, w szczególności (art. 12 ust. 2 pkt 7 oraz inny dzień bilansowy, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ww. ustawy):
a) w związku z wypłatą przez spółkę akcyjną zaliczki na poczet dywidendy - art. 349 § 2 K.s.h.,
b) w związku ze sporządzeniem planu przekształcenia - art. 558 § 2 K.s.h., art. 5847 § 2 K.s.h.,
c) na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych w związku z przejściem na opodatkowanie ryczałtem (tzw. CIT estońskim) - art. 28j ust. 5 updop;
3) kierownik jednostki sporządza sprawozdanie finansowe, którego przygotowanie nie wynika z obowiązku nałożonego regulacją, w tym przepisem, a które kierownik jednostki zdecyduje się poddać pełnym rygorom ustawy o rachunkowości (inny dzień bilansowy, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości).
Przy czym szczególny dzień bilansowy nie stanowi dnia kończącego rok obrotowy, choć stanowi dzień bilansowy, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10 ustawy o rachunkowości, i kończy okres sprawozdawczy, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 8 tej ustawy. W konsekwencji sprawozdanie finansowe sporządzone za okres sprawozdawczy kończący się w szczególnym dniu bilansowym nie jest rocznym sprawozdaniem finansowym, a rok obrotowy rozpoczęty przed szczególnym dniem bilansowym nadal trwa. Wystąpienie szczególnego dnia bilansowego, o którym mowa w art. 12 ust. 2 pkt 3-5 i 7 ustawy o rachunkowości, rodzi obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych na ten dzień oraz ich otwarcia na dzień bezpośrednio po nim następujący, z uwzględnieniem przepisów art. 12 ust. 3-3d tej ustawy, które dopuszczają w określonych tam przypadkach niezamykanie ksiąg.
Sprawozdanie finansowe sporządzane na szczególny dzień bilansowy, jako sprawozdanie za okres sprawozdawczy inny niż roczny, zawiera:
1) w bilansie, dane na szczególny dzień bilansowy oraz dane porównawcze na dzień kończący rok obrotowy bezpośrednio poprzedzający ten szczególny dzień bilansowy,
2) w rachunku zysków i strat, dane za okres od początku roku obrotowego do szczególnego dnia bilansowego oraz dane porównawcze za analogiczny okres sprawozdawczy poprzedniego roku obrotowego, tj. od początku poprzedniego roku obrotowego do analogicznego dnia w poprzednim roku obrotowym,
3) informację dodatkową.
Poniżej prezentujemy przykład nr 1 oraz schemat nr 1 do tego przykładu, zamieszczone w projekcie stanowiska.
Przykład nr 1 Spółka jawna, której rok obrotowy jest zgodny z rokiem kalendarzowym, 1 maja 20X3 roku została przekształcona w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Zgodnie z umową spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jej rok obrotowy również jest zgodny z rokiem kalendarzowym. Zarząd spółki z ograniczoną odpowiedzialnością sporządził sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej składające się z następujących elementów:
Jednostka może dobrowolnie zaprezentować dane na dodatkowe dni bilansowe lub za dodatkowe okresy sprawozdawcze, na przykład rachunek zysków i strat za rok 20X2, ale jako ujawnienia w pliku informacji dodatkowej, gdyż kolumna C w pliku xml służy do prezentacji przekształconych danych porównawczych za poprzedni rok obrotowy w przypadku, gdyby nastąpiło przekształcenie danych porównawczych. Analogicznie należałoby postąpić w przypadku konieczności sporządzenia sprawozdania finansowego na inny szczególny dzień bilansowy, np. w jednostce przejmowanej, na dzień połączenia związanego z przejęciem jednostki przez inną jednostkę. Schemat nr 1 do przykładu nr 1
|
Jak wynika z projektu stanowiska wystąpienie szczególnego dnia bilansowego nie przerywa ani nie kończy roku obrotowego. W przypadku gdy rok obrotowy jednostki przed i po szczególnym dniu bilansowym jest taki sam, pierwsze roczne sprawozdanie finansowe sporządzone przez jednostkę prowadzącą działalność po wystąpieniu szczególnego dnia bilansowego obejmuje okres 12 miesięcy kończących się w dniu bilansowym określonym w statucie lub umowie jednostki. Natomiast jeśli w umowie lub statucie przekształconej jednostki określono inny rok obrotowy niż w statucie lub umowie jednostki przekształcanej, rok obrotowy trwa od pierwszego dnia roku obrotowego określonego w statucie lub umowie jednostki przekształcanej do dnia kończącego rok obrotowy określonego w statucie lub umowie jednostki przekształconej i zarejestrowanego przez sąd, o ile rejestracja taka ma zastosowanie. Dane porównawcze w rachunku zysków i strat (oraz zestawieniu zmian w kapitale własnym i rachunku przepływów pieniężnych, jeżeli są sporządzane) obejmują bezpośrednio poprzedzający rok obrotowy (por. art. 47 ust. 1, art 48a ust. 1, art. 48b ust. 1 ustawy o rachunkowości). Natomiast bilans sporządza się na dzień bilansowy z danymi porównawczymi na dzień kończący bezpośrednio poprzedzający rok obrotowy (por. art. 46 ust. 1 ustawy o rachunkowości).
Poniżej prezentujemy przykład nr 6 oraz schemat nr 4 do tego przykładu, zamieszczone w projekcie stanowiska.
Przykład nr 6 Spółka jawna, której rok obrotowy jest zgodny z rokiem kalendarzowym, 1 maja 20X3 roku została przekształcona w spółkę akcyjną. Zgodnie ze statutem spółki akcyjnej jej rok obrotowy kończy się 31 marca. W rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy Rejestr Sądowy w rubryce "Dzień kończący pierwszy rok obrotowy, za który należy złożyć sprawozdanie finansowe" wpisano "31.03.20X4". Zarząd spółki akcyjnej sporządził zatem pierwsze po przekształceniu roczne sprawozdanie finansowe na koniec roku obrotowego zakończonego dnia 31 marca 20X4 roku. Składa się ono z następujących elementów:
Jednostka może dobrowolnie zaprezentować dane na dodatkowe dni bilansowe lub za dodatkowe okresy sprawozdawcze, ale w pliku informacji dodatkowej, gdyż kolumna C w pliku xml służy do prezentacji przekształconych danych porównawczych za poprzedni rok obrotowy, w przypadku, gdyby nastąpiło przekształcenie danych porównawczych. Sprawozdanie finansowe jako roczne sprawozdanie finansowe spółki akcyjnej podlega badaniu ustawowemu. Schemat nr 4 do przykładu nr 6 |
|