Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Rachunkowość  »  Księgi rachunkowe  »   Prezentacja lokat terminowych i odsetek od tych lokat w sprawozdaniu ...
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Prezentacja lokat terminowych i odsetek od tych lokat w sprawozdaniu finansowym

Zeszyty Metodyczne Rachunkowości nr 19 (619) z dnia 1.10.2024

Nasza spółka sporządza sprawozdanie finansowe według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości. W aktywach bilansu w pozycji dotyczącej innych środków pieniężnych wykazujemy lokaty do trzech miesięcy wraz z naliczonymi od nich odsetkami. W rachunku przepływów pieniężnych chcemy wykazać środki pieniężne, które faktycznie posiadamy (w sytuacji gdy lokata zostanie zerwana, spółce nie przysługują żadne odsetki). Czy w pozycji F i G rachunku przepływów pieniężnych powinniśmy wykazać wartości z bilansu, pomniejszone o naliczone odsetki? Czy taką sytuację należy opisać w sprawozdaniu finansowym?

Naliczone, lecz nieotrzymane odsetki od lokat terminowych, nie powodują zmiany stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów. Jako pozycja niepieniężna odsetki te nie są uwzględniane w przepływach pieniężnych. Zachodzi w związku z tym konieczność wyjaśnienia przyczyny różnicy między kwotą wykazaną w bilansie i wykazaną w rachunku przepływów pieniężnych. Wyjaśnienia te zamieszcza się w ustępie 4 dodatkowych informacji i objaśnień.
1. Prezentacja w bilansie lokat bankowych oraz naliczonych od nich odsetek

Lokaty w świetle prawa bilansowego stanowią aktywa finansowe zaliczane do inwestycji. W zależności od terminu ich wymagalności wykazuje się je w bilansie w aktywach trwałych - jako inne długoterminowe aktywa finansowe lub w aktywach obrotowych - jako inne krótkoterminowe aktywa finansowe albo inne środki pieniężne. Jeżeli jednostka sporządza bilans według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości, to lokaty terminowe środków pieniężnych w banku, założone na okres:

  • dłuższy niż 12 miesięcy wykazuje w pozycji A.IV.3 lit. a) lub A.IV.3 lit. b) albo A.IV.3 lit. c), jako inne długoterminowe aktywa finansowe,
  • powyżej 3 miesięcy do 12 miesięcy wykazuje w pozycji B.III.1 lit. a) lub B.III.1 lit. b), jako inne krótkoterminowe aktywa finansowe,
  • do 3 miesięcy wykazuje w pozycji B.III.1 lit. c), jako inne środki pieniężne.

Jeżeli umowny okres terminowych lokat pieniężnych i tym samym moment dopisania przez bank odsetek do tych lokat następuje po dniu bilansowym, to dokonując wyceny tych składników aktywów na dzień bilansowy jednostka powinna ustalić i zaksięgować tę część odsetek, która dotyczy danego roku obrotowego. Obowiązek ten wynika z zasady memoriału określonej w art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości, która nakazuje ująć w księgach rachunkowych m.in. wszystkie osiągnięte, przypadające na rzecz jednostki przychody, niezależnie od terminu ich zapłaty. Odsetki od lokat pieniężnych ustalone na dzień bilansowy, które nie stanowią na ten dzień należności jednostki, można zaksięgować zapisem po stronie Wn konta 65-1 "Inne rozliczenia międzyokresowe" (w analityce: Nienotyfikowane przez bank odsetki od lokat terminowych), w korespondencji ze stroną Ma konta 75-0 "Przychody finansowe".

Ustalone na dzień bilansowy odsetki od lokat, które nie są jeszcze wymagalne na ten dzień, wykazuje się w aktywach bilansu sporządzanego według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości - odpowiednio w pozycjach, do których zakwalifikowano lokaty terminowe. Należy dodać, że w literaturze przedmiotu można także znaleźć inny sposób prezentacji odsetek naliczonych we własnym zakresie i ujętych na koncie 65-1. Polega on na wykazaniu takich odsetek w aktywach bilansu sporządzanego według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości, w pozycji B.IV. "Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe". Taki sposób prezentacji wskazano przykładowo w publikacji "Zamknięcie roku 2023" Wydawnictwa Rachunkowość sp. z o.o. na str. 214 oraz na str. 217. Decyzję w kwestii prezentacji w bilansie odsetek od lokat terminowych powinien podjąć kierownik jednostki, a dokonany wybór opisać w polityce rachunkowości.


2. Lokaty zakładane na okres nieprzekraczający trzech miesięcy w rachunku przepływów pieniężnych

Według ustawy o rachunkowości, do sporządzania rachunku przepływów pieniężnych są zobowiązane jednostki określone w art. 64 ust. 1 tej ustawy, których roczne sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowi badania, z uwzględnieniem uproszczeń, które mogą stosować jednostki mikro i małe.

Zasady sporządzania rachunku przepływów pieniężnych uszczegóławia Krajowy Standard Rachunkowości nr 1 "Rachunek przepływów pieniężnych" (KSR nr 1). Według tego standardu, przepływy pieniężne są to wpływy i wydatki środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w jednostce, jakie nastąpiły w okresie objętym rachunkiem przepływów pieniężnych, zwykle w ciągu roku obrotowego. Za środki pieniężne KSR nr 1 uznaje aktywa pieniężne w formie krajowych środków płatniczych, walut obcych i dewiz, znajdujące się w obrocie gotówkowym lub w obrocie następującym za pośrednictwem bieżących rachunków bankowych. Zalicza do nich gotówkę w kasie oraz depozyty płatne na żądanie. Natomiast za ekwiwalenty środków pieniężnych uznaje te aktywa pieniężne, niezaliczane do środków pieniężnych oraz inne aktywa finansowe, które charakteryzują się jednocześnie:

1) wysokim stopniem płynności, to jest łatwością wymiany na określoną kwotę środków pieniężnych,

2) nieznacznym ryzykiem utraty wartości oraz

3) krótkim terminem płatności lub wymagalności, nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia ich otrzymania, wystawienia, nabycia lub założenia (lokaty).

pkt 4.4 KSR nr 1 wskazuje, iż w myśl zawartej w ustawie o rachunkowości definicji aktywów pieniężnych aktywa takie, płatne lub wymagalne w ciągu 3 miesięcy od dnia ich otrzymania, wystawienia, nabycia lub założenia (lokaty), zalicza się na potrzeby rachunku przepływów pieniężnych do środków pieniężnych, chyba że ujmuje się je w przepływach z działalności inwestycyjnej. Może zatem wystąpić niezgodność sumy przepływów pieniężnych netto i zmiany stanu środków pieniężnych wynikającej z bilansu - pozycja B.III.1 lit. c) aktywów. W takim przypadku konieczne jest - dla potrzeb rachunku przepływów pieniężnych - przeklasyfikowywanie pewnych składników krótkoterminowych aktywów finansowych do środków pieniężnych. W ustępie 4 dodatkowych informacji i objaśnień wyjaśnia się wtedy przyczyny różnic między kwotą zmiany stanu środków pieniężnych wykazaną w bilansie i wykazaną w rachunku przepływów pieniężnych.


3. Niewymagalne odsetki naliczone we własnym zakresie na dzień bilansowy od lokat krótkoterminowych

Ustalone na dzień bilansowy odsetki od lokat, które nie są jeszcze wymagalne na ten dzień (nie zostały dopisane jeszcze do salda rachunku bankowego) nie powodują zmiany stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów. Nie powodują zatem przepływów pieniężnych. W rachunku przepływów pieniężnych sporządzanym metodą bezpośrednią takie odsetki, jako pozycja niepieniężna, nie są uwzględniane. Biorąc jednak pod uwagę wpływ odsetek nienotyfikowanych przez bank na poziom wyniku finansowego, stanowiącego punkt wyjścia do ustalenia wielkości przepływów przy metodzie pośredniej, wykazuje się je - w przypadku sporządzania rachunku przepływów tą metodą - w działalności operacyjnej, jako korektę wyniku finansowego (na minus) w pozycji A.II.3.

Jeżeli odsetki od lokat, które nie zostały dopisane jeszcze do salda rachunku bankowego, jednostka wykazała w aktywach bilansu sporządzanego według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości wraz z lokatą w pozycji B.III.1 lit. c), to wystąpi niezgodność sumy przepływów pieniężnych netto i zmiany stanu środków pieniężnych wynikającej z bilansu.

Z objaśnień KSR nr 1 do pozycji E. "Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym - zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych" wynika, iż w przypadku gdy treść pozycji "środki pieniężne" w rachunku przepływów pieniężnych i w bilansie jest taka sama, to pozycje D i E są identyczne. W razie gdy treść pozycji "środki pieniężne" dla potrzeb rachunku przepływów pieniężnych i bilansowych różnią się lub w przypadku wystąpienia w jednostce na koniec okresu objętego sprawozdaniem różnic kursowych od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach walutowych i w kasie, pozycje D i E różnią się. Zachodzi wtedy konieczność wyjaśnienia tych różnic w ustępie 4 dodatkowych informacji i objaśnień.

Ponadto stany w pozycjach F. "Środki pieniężne na początek okresu" i G. "Środki pieniężne na koniec okresu" przyjęte do rachunku przepływów pieniężnych nie obejmują ustalonych na dzień bilansowy odsetek od lokat, które nie są jeszcze wymagalne na ten dzień (nie zostały dopisane jeszcze do salda rachunku bankowego).

Co istotne suma pozycji D + F z kwotą wykazaną w pozycji G powinna być zgodna. W przeciwnym razie przy sporządzeniu rachunku przepływów pieniężnych popełniono błąd i konieczna jest weryfikacja poprawności rachunku.

Przykład

I. Założenia:

  1. W listopadzie jednostka założyła lokatę terminową na trzy miesiące w kwocie: 200.000 zł, której termin likwidacji przypada na luty następnego roku. Na dzień bilansowy jednostka naliczyła we własnym zakresie odsetki od tej lokaty w kwocie: 900 zł (odsetki nienotyfikowane).
  2. Rok obrotowy jednostki pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Na potrzeby przykładu zakłada się, że w okresie sprawozdawczym nie wystąpiły inne operacje gospodarcze. Stan środków pieniężnych na początek okresu wynosił: 273.000 zł.
  3. Jednostka sporządza sprawozdanie finansowe według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości. W bilansie jednostka wykazuje odsetki od lokat terminowych nienotyfikowane przez bank (naliczone na dzień bilansowy) odpowiednio w pozycjach, do których zakwalifikowano te lokaty.

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. WB - założenie lokaty 3-miesięcznej (przesunięcie środków z rachunku bieżącego na rachunek lokaty) 200.000 zł 13-5/1 13-0
2. PK - ujęcie na dzień bilansowy odsetek od lokaty 3-miesięcznej (naliczonych, lecz nieotrzymanych) 900 zł 65-1 75-0

III. Księgowania:

Niewymagalne odsetki naliczone we własnym zakresie na dzień bilansowy od lokat krótkoterminowych

IV. Prezentacja w bilansie:

W aktywach bilansu sporządzonego na koniec okresu sprawozdawczego jednostka wykazała kwotę: 273.900 zł w pozycji B.III.1 lit. c), jako środki pieniężne i inne aktywa pieniężne (na kwotę: 273.900 zł składa się saldo Wn konta 13-0 i 13-5/1 oraz saldo Wn konta 65-1).

V. Prezentacja w rachunku przepływów pieniężnych:

Fragment rachunku przepływów pieniężnych sporządzonego metodą bezpośrednią

Pozycja Wyszczególnienie Dane za rok obrotowy w zł
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej  
I. Wpływy 0
II. Wydatki 0
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I - II) 0
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III +/- B.III +/- C.III) 0
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym: 900
  - zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych  
F. Środki pieniężne na początek okresu 273.000
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F +/- D), w tym: 273.000
  - o ograniczonej możliwości dysponowania  

Fragment rachunku przepływów pieniężnych sporządzonego metodą pośrednią

Pozycja Wyszczególnienie Dane za rok obrotowy w zł
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej  
I. Zysk (strata) netto 900
II. Korekty razem - 900
3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) - 900
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I +/- II) 0
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III +/- B.III +/- C.III) 0
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym: 900
  - zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych  
F. Środki pieniężne na początek okresu 273.000
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F +/- D), w tym: 273.000
  - o ograniczonej możliwości dysponowania  

VI. Objaśnienie zamieszczone w ustępie 4 dodatkowych informacji i objaśnień:

Nota wyjaśniająca kwoty środków pieniężnych i ich ekwiwalentów przyjęte na potrzeby rachunku przepływów pieniężnych

Treść Kwota
Stan środków pieniężnych i ich ekwiwalentów przyjęty na potrzeby rachunku przepływów pieniężnych na koniec okresu sprawozdawczego 273.000 zł
Objaśnienie
Stan środków pieniężnych wykazany w bilansie w pozycji B.III.1 lit. c) na koniec okresu sprawozdawczego 273.900 zł
minus
odsetki od lokat terminowych naliczone przez jednostkę na dzień bilansowy (nienotyfikowane przez bank) 900 zł
Razem 273.000 zł

Uwaga: Jeśli jednostka przyjmie zasadę prezentacji odsetek naliczonych na dzień bilansowy, ale nieprzypisanych (nienotyfikowanych jeszcze przez bank), w aktywach bilansu w pozycji B.IV, to różnica ta nie wystąpi (w rachunku przepływów pieniężnych wystąpi wówczas zgodność pozycji D i E).

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Księgi rachunkowe - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.