Jesteśmy jednostką budżetową (miejskim ośrodkiem sportu i rekreacji). W 2017 r. zakupiliśmy oprogramowanie do obsługi basenu. Ze względu na wartość powyżej 10.000 zł, zakup ten zaklasyfikowaliśmy jako wydatek inwestycyjny w paragrafie 606. Oprogramowanie ujęliśmy w księgach jako wartość niematerialną i prawną. Obecnie chcemy dokupić za około 2.000 zł licencję na kolejne stanowisko do obsługi programu. Z jakich środków powinniśmy sfinansować ten zakup - bieżących, czy inwestycyjnych? Jaki paragraf klasyfikacji budżetowej zastosować? Czy dokupioną licencję zaliczyć do pozostałych wartości niematerialnych i prawnych, czy zwiększyć o koszt jej zakupu wartość początkową wartości niematerialnej i prawnej zakupionej w 2017 r.?
Jeśli dokupiona przez jednostkę licencja na kolejne stanowisko do obsługi programu komputerowego została zakupiona na okres dłuższy niż rok i spełnia pozostałe warunki określone w art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy o rachunkowości, to powinna zostać ujęta w księgach rachunkowych na koncie 020 "Wartości niematerialne i prawne". Z uwagi na fakt, że koszt zakupu licencji nie przekroczy 10.000 zł, będzie ona stanowić pozostałą wartość niematerialną i prawną (amortyzowaną jednorazowo przez spisanie w koszty w miesiącu przyjęcia do używania), finansowaną ze środków bieżących z paragrafu 421 "Zakup materiałów i wyposażenia". |
Ustawa o rachunkowości nie wymienia wprost wśród wartości niematerialnych i prawnych oprogramowania komputerowego. Jednak na mocy przepisów rozdziału 7 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1062 ze zm.), programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie i mogą być przedmiotem prawa autorskiego. Przepisy art. 41 ust. 2 tej ustawy rozróżniają przy tym dwa rodzaje umów przenoszących autorskie prawa majątkowe, tj. umowę o przeniesienie autorskich praw majątkowych oraz umowę o korzystanie z utworu (licencję). Przedmiotem nabycia nie jest zatem sam program komputerowy tylko autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego lub licencja na użytkowanie programu komputerowego, które w księgach rachunkowych zalicza się generalnie do wartości niematerialnych i prawnych.
W księgach rachunkowych nabyta licencja na korzystanie z programu komputerowego ujmowana jest jako wartość niematerialna i prawna (na koncie 020 "Wartości niematerialne i prawne") tylko w sytuacji, gdy została zakupiona na okres dłuższy niż rok. Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy o rachunkowości, za wartości niematerialne i prawne uznaje się m.in.: nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe, nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki, a w szczególności autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne i licencje.
Wydatki związane z nabyciem licencji spełniającej ww. warunki, ewidencjonowanej na koncie 020, klasyfikuje się w paragrafie 421 "Zakup materiałów i wyposażenia" (jeśli jej wartość nie przekracza 10.000 zł) lub w paragrafie 606 "Wydatki na zakupy inwestycyjne jednostek budżetowych" (jeśli jej wartość przekracza 10.000 zł). Wydatków na pozostałe (niskocenne) wartości niematerialne i prawne, czyli o wartości początkowej nieprzekraczającej kwoty określonej w art. 16f updop (tj. 10.000 zł), nie traktuje się bowiem jako wydatki majątkowe, lecz jako wydatki bieżące.
Warto przy tym podkreślić, że jeżeli jednostka dokupuje licencję na kolejne stanowisko do obsługi programu, to poniesiony na ten cel wydatek nie podwyższa wartości początkowej już istniejącej w księgach rachunkowych wartości niematerialnej i prawnej. Te składniki aktywów nie podlegają ulepszeniu, gdyż przepisy art. 31 ust. 1 ustawy o rachunkowości, odnoszące się do zwiększania wartości początkowej o koszty ulepszenia, dotyczą wyłącznie środków trwałych. Z tego względu nakłady ponoszone przez jednostkę na dokupienie licencji nie skutkują ulepszeniem już istniejącej wartości niematerialnej i prawnej.
Wydatki te - jeśli dokupiona licencja spełnia warunki określone w art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy o rachunkowości - mogą stanowić nową (odrębną) wartość niematerialną i prawną. Będą one wówczas klasyfikowane w paragrafie 421 lub 606 - w zależności od ich wartości. Gdyby jednak dokupiona licencja nie spełniała definicji wartości niematerialnych i prawnych określonej w art. 3 ust. 1 pkt 14 ww. ustawy (np. jej okres ważności nie przekraczałby 12 miesięcy), to wydatki na jej zakup wskazane byłoby odnieść w ciężar kosztów działalności operacyjnej i zaewidencjonować na koncie 402 "Usługi obce". W takiej sytuacji wydatek ten wskazane byłoby ująć w paragrafie 430 "Zakup usług pozostałych".
|