Wydatki związane z montażem przeciwpożarowego wyłącznika prądu w jednostce budżetowej

W wyniku kontroli przeciwpożarowej miejski ośrodek sportu i rekreacji, będący jednostką budżetową, został zobligowany do zamontowania głównego wyłącznika prądu. Koszt wykonania takiego wyłącznika to około 14 tys. zł. W którym paragrafie ująć wydatki związane z montażem przeciwpożarowego wyłącznika prądu - w paragrafie 430, czy 605? Czy nakłady poniesione na jego wykonanie zwiększą wartość budynku?

W rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2019 r. poz. 1065 ze zm.) określono funkcję, jaką pełni przeciwpożarowy wyłącznik prądu w obiektach budowlanych. W myśl § 183 ust. 2 i 3 tego rozporządzenia, stosowanie przeciwpożarowego wyłącznika prądu wymagane jest w strefach pożarowych o kubaturze przekraczającej 1.000 m³ lub zawierających strefy zagrożone wybuchem. Urządzenie to powinno odcinać dopływ prądu do wszystkich obwodów, z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas pożaru. Przeciwpożarowy wyłącznik prądu powinien być umieszczony w pobliżu głównego wejścia do obiektu lub złącza i odpowiednio oznakowany.

Poniesione przez jednostkę wydatki na wykonanie (montaż) przeciwpożarowego wyłącznika prądu powinny zostać uznane za ulepszenie budynku, zwiększając tym samym jego wartość początkową ujętą na koncie 011 "Środki trwałe".

Przypomnijmy, iż - w myśl art. 31 ust. 1 ustawy o rachunkowości - ulepszenie środka trwałego ma miejsce wówczas, gdy w wyniku przebudowy, rozbudowy, modernizacji lub rekonstrukcji wzrośnie wartość użytkowa tego środka trwałego (tzn. po zakończeniu ulepszenia przewyższać będzie posiadaną przy przyjęciu do używania wartość użytkową). Wartość ta mierzona jest okresem używania środka trwałego, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonego środka trwałego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami. W prawie bilansowym nie określono przy tym kryterium kwotowego, po przekroczeniu którego wartość nakładów na środek trwały należy uznać za jego ulepszenie. Jeśli zatem w wyniku dokonanych nakładów wzrosła wartość użytkowa środka trwałego, to bez względu na wysokość tych nakładów dla celów bilansowych powstaje ulepszenie w środku trwałym, zwiększające jego wartość początkową.

Należy jednak podkreślić, że jednostki, na mocy art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości, mogą w ramach uproszczeń dopuszczonych przepisami tej ustawy określić, w swoich zasadach (polityce) rachunkowości, wartość progową, do wysokości której poniesione nakłady nie będą uznawane za ulepszenie środka trwałego. Na tej podstawie jednostki mogą przyjąć uproszczenie polegające na tym, że dla celów bilansowych łączne nakłady poniesione w danym roku na ulepszenie środków trwałych, nieprzekraczające kwoty granicznej określonej w ustawach podatkowych, tj. 10.000 zł, nie będą zwiększały wartości początkowej ulepszonych środków trwałych.

Z pytania wynika jednak, iż koszt wykonania (montażu) przeciwpożarowego wyłącznika prądu wyniesie więcej niż 10.000 zł. Stąd też nawet jeśli jednostka w zasadach (polityce) rachunkowości przyjęła wartość progową ulepszenia na poziomie 10.000 zł, to nakłady poniesione na wykonanie tego wyłącznika wskazane jest uznać za ulepszenie środka trwałego (budynku) i o wartość poniesionych nakładów zwiększyć jego wartość początkową ujętą na koncie 011 "Środki trwałe".

Warto również podkreślić, iż instalacje przeciwpożarowe stanowią element wyposażenia trwale związany z budynkiem. Jednostka nie może więc uznać takiej instalacji za odrębny środek trwały (samodzielny obiekt inwentarzowy).

W związku z tym, iż wydatki na montaż przeciwpożarowego wyłącznika prądu w budynku jednostki stanowić będą ulepszenie środka trwałego (budynku), wartość poniesionych na to nakładów powinna zostać sfinansowana z wydatków majątkowych. Dlatego właściwym paragrafem wydatkowym nie będzie w tej sytuacji paragraf 430 "Zakup usług pozostałych", lecz paragraf 605 "Wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych".

Z regulacji zawartych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 513) wynika, iż w paragrafie 605 ujmuje się wydatki na inwestycje, bez zakupów inwestycyjnych, które należy klasyfikować w paragrafie 606. Zakupy te odnoszą się do środków trwałych niezaliczonych do pierwszego wyposażenia, których wartość początkowa jest wyższa od kwoty określonej w art. 16f updop, czyli od kwoty 10.000 zł, a odpisy amortyzacyjne od tych środków trwałych nie są dokonywane jednorazowo lub gdy od nich nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych w przypadkach określonych w tej ustawie.