Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Rachunkowość  »  Księgi rachunkowe  »   Wyposażenie w księgach rachunkowych
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Wyposażenie w księgach rachunkowych

Gazeta Podatkowa nr 40 (2019) z dnia 18.05.2023
Karolina Paszkowska

Składniki majątku spełniające definicję środków trwałych, które w ocenie jednostki mają nieistotną wartość, mogą nie być kwalifikowane do środków trwałych. W ramach uproszczeń wynikających z polityki rachunkowości można uznać je za wyposażenie i odnieść bezpośrednio do kosztów jako zużycie materiałów.

Kwalifikacja do środków trwałych

Składnik majątku może zostać zakwalifikowany jako środek trwały, jeśli spełnia kryteria wskazane w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości. Według tego przepisu środki trwałe to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, które są kompletne i zdatne do użytku oraz przeznaczone na potrzeby jednostki, a przewidywany okres ich ekonomicznej użyteczności jest dłuższy niż rok. Zalicza się do nich przede wszystkim nieruchomości - w tym m.in.: grunty, budowle i budynki, maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy oraz ulepszenia w obcych środkach trwałych, a także inwentarz żywy. Kwalifikując dany składnik do środków trwałych, należy sprawdzić, czy w ramach stosowanych uproszczeń wynikających z polityki rachunkowości, uwzględniających zasadę istotności, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o rachunkowości, można nie uznać tego składnika za środek trwały. Na podstawie art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości jednostki mogą bowiem przy prowadzeniu ksiąg przyjmować w polityce rachunkowości określone uproszczenia, pod warunkiem że nie ma to negatywnego wpływu na obraz ich sytuacji majątkowej i finansowej oraz wynik finansowy. Do uproszczeń dotyczących środków trwałych o niskiej wartości początkowej należą m.in. dokonywanie jednorazowych lub zbiorczych odpisów amortyzacyjnych albo odnoszenie ich wartości bezpośrednio w koszty.

Zasada istotności

Zgodnie z zasadą istotności, określając politykę rachunkowości, należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostrożności (art. 8 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Informacje wykazywane w sprawozdaniu finansowym należy uznać za istotne, gdy ich pominięcie lub zniekształcenie może wpływać na decyzje podejmowane na ich podstawie przez użytkowników tych sprawozdań. Nie można uznać poszczególnych pozycji za nieistotne, jeżeli wszystkie nieistotne pozycje o podobnym charakterze łącznie uznaje się za istotne. Tak stanowi art. 4 ust. 4a ustawy o rachunkowości.

Ani w ustawie o rachunkowości, ani w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 11 "Środki trwałe" (Dz. Urz. MRiF z 2017 r. poz. 105) nie określono konkretnych wartości, według których należałoby składniki majątku spełniające definicję środków trwałych ujmować w ewidencji bilansowej. Jednostka we własnym zakresie ustala i zapisuje w polityce rachunkowości wartości, według jakich dzieli składniki majątku trwałego na niskocenne, których wartość odnosi bezpośrednio w koszty, czyli kwalifikuje jako tzw. wyposażenie, i pozostałe zaliczone do środków trwałych, w tym ujęte jako zbiorczy obiekt inwentarzowy, amortyzowane jednorazowo lub na zasadach ogólnych stosowanych przez jednostkę. Przykładowy zapis w polityce rachunkowości dotyczący niskocennych środków trwałych został zamieszczony w ramce.

Przykładowy fragment polityki rachunkowości, dotyczący uproszczeń przy kwalifikowaniu składników majątku do środków trwałych

"(...) 1. Istotną wartością początkową środka trwałego jest kwota 10.000 zł. Składniki spełniające definicję środków trwałych, których wartość początkowa przekracza kwotę 10.000 zł, zalicza się do środków trwałych podlegających amortyzacji metodą liniową.

2. Składniki majątku spełniające definicję środków trwałych o wartości przekraczającej 5.000 zł do wartości nieprzekraczającej 10.000 zł zalicza się do środków trwałych podlegających jednorazowej amortyzacji.

3. Składników majątku spełniających definicję środków trwałych, których cena jednostkowa nie przekracza 5.000 zł, nie zalicza się do środków trwałych. Ich wartość jest odnoszona bezpośrednio w koszty zużycia materiałów w miesiącu oddania do używania. Dodatkowo przedmioty, których wartość oscyluje pomiędzy 3.500 zł a 5.000 zł, są obejmowane ilościowo-wartościową ewidencją pozabilansową. Określa się w niej nazwę danego przedmiotu, miejsce jego używania oraz osobę za niego odpowiedzialną. (...)".

Wyposażenie

Jeśli składnik majątku spełniający warunki dla środków trwałych ze względu na niską wartość początkową nie zostaje zakwalifikowany do środków trwałych, nie będzie figurował w ewidencji bilansowej. Jego wartość odpisuje się jednorazowo w ciężar kosztów działalności operacyjnej jako materiał, pod datą oddania go do używania. Fakturę dokumentującą nabycie takiego składnika majątku można ująć w księgach zapisem:

a) wartość brutto

- Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",

- Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki",

b) VAT naliczony podlegający odliczeniu

- Wn konto 22-2 "VAT naliczony i jego rozliczenie",

- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu",

c) wartość netto

- Wn konto 40-1 "Zużycie materiałów i energii",

- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu"

oraz równolegle

- Wn konto zespołu 5,

- Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".

Ewidencja pozabilansowa

Odnosząc wartość niskocennego składnika majątku w koszty, można, w celach kontrolnych, taki przedmiot objąć ilościową lub ilościowo-wartościową ewidencją pozabilansową. Rozwiązanie to jest z reguły stosowane do takich składników majątku jak: elektronarzędzia, aparaty fotograficzne, aparaty telefoniczne. Wprowadzenie do ewidencji pozabilansowej danego składnika może odbywać się np. na podstawie dowodu PK jednostronnym zapisem:

- Wn konta 39 "Niskocenne składniki majątku".

Ewidencja pozabilansowa powinna umożliwić identyfikację poszczególnych przedmiotów wraz ze wskazaniem miejsca ich używania i osób za nie odpowiedzialnych. Co prawda ustawa o rachunkowości nie obliguje jednostki do przeprowadzenia inwentaryzacji wyposażenia objętego ewidencją pozabilansową, jednak zalecane jest dobrowolne dokonywanie ich inwentaryzacji w drodze spisu z natury. Taki spis jednostka może przeprowadzać w dowolnym terminie i z częstotliwością określonymi przez jednostkę.

Jak stanowi pkt 8.32 KSR nr 11, jednostka może także wyznaczyć poziom wartości początkowej rzeczowych składników aktywów o cechach środków trwałych, ale tak niskiej jednostkowej wartości początkowej, iż objęcie takich przedmiotów kontrolą jest niezasadne. Wartość początkowa takich składników aktywów jest odpisywana w ciężar kosztów działalności operacyjnej, a składniki te nie są objęte ewidencją bilansową ani pozabilansową. Rozwiązanie to jest zwyczajowo stosowane do elementów wyposażenia o najniższej wartości typu: dziurkacze, zszywacze, kalkulatory, segregatory, naczynia itp.

Remont

Niskocenny składnik majątku, który ze względu na nieistotną wartość początkową został odpisany w koszty na dzień oddania go do używania, może wymagać remontu, czyli odtworzenia stanu pierwotnego. Wydatki poniesione na zakup części zamiennych oraz na usługę ich wymiany odnosi się w księgach do kosztów działalności operacyjnej, bez względu na wartość remontu. Koszty remontu księguje się pod datą ich poniesienia na podstawie dowodów źródłowych. Przykładowo fakturę za taki remont można zaewidencjonować następująco:

a) wartość brutto zobowiązania

- Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",

- Ma konto 21 "Rozrachunki z dostawcami",

b) VAT naliczony podlegający odliczeniu

- Wn konto 22-2 "VAT naliczony i jego rozliczenie",

- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu",

c) wartość netto usługi

- Wn konto 40-2 "Usługi obce",

- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu"

oraz równolegle

- Wn konto zespołu 5,

- Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".

Jeśli jednostka przeprowadza remont we własnym zakresie, koszty z nim związane, w tym np. zużyte materiały i towary, wynagrodzenia pracowników wykonujących prace remontowe wraz z narzutami na te wynagrodzenia w części obciążającej pracodawcę oraz inne koszty, powinny zostać zaksięgowane jako koszty działalności operacyjnej. Przykładowo przekazanie na cele remontu materiałów lub towarów znajdujących się w magazynie można zaksięgować, w oparciu o dowód Rw, zapisem:

- Wn konto 40-1 "Zużycie materiałów i energii",

- Ma konto 31 "Materiały" lub 33 "Towary"

oraz równolegle

- Wn konto zespołu 5,

- Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".

Ulepszenie

W ustawie o rachunkowości, a także w KSR nr 11 nie przewidziano możliwości dokonania ulepszenia składnika majątku, który nie został ujęty w ewidencji środków trwałych. Jeżeli dokonano ulepszenia takiego przedmiotu, to w zależności od zapisów polityki rachunkowości można np.:

  • wprowadzić wartość początkową wyposażenia na konto środków trwałych w korespondencji z kontem umorzenia, powiększyć ją o koszty ulepszenia i amortyzować albo
  • odpisać wydatki na ulepszenie w koszty okresu poniesienia (przykład) lub rozliczać je poprzez rozliczenia międzyokresowe kosztów.

Likwidacja

Jeśli dokonuje się likwidacji niskocennego składnika majątku trwałego, który został na dzień oddania do używania odpisany w koszty działalności operacyjnej, nie skutkuje to zapisami w ewidencji bilansowej. Tylko w przypadku, gdy likwidowany przedmiot był dobrowolnie objęty ewidencją pozabilansową, trzeba go z niej usunąć. Można tego dokonać np. na podstawie dowodu PK jednostronnym zapisem:

- Ma konto 39 "Niskocenne składniki majątku".

Jeżeli w związku z likwidacją takiego przedmiotu poniesiono by koszty, ich kwotę należałoby zaksięgować, na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o rachunkowości, w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. Z kolei gdyby składnik ten został sprzedany i jednostka uzyskałaby przychód z tego tytułu, to należałoby odnieść go do pozostałych przychodów operacyjnych.

Przykład

Założenia
  1. W 2021 r. jednostka zakupiła laptop, który ze względu na niską wartość początkową (4.800 zł) został odpisany w koszty pod datą oddania go do używania. Zgodnie bowiem z polityką rachunkowości jednostki składniki majątku spełniające definicję środków trwałych, których wartość nie przekracza 5.000 zł, są odnoszone w koszty działalności operacyjnej i obejmuje się je ilościowo-wartościową ewidencją pozabilansową. Laptop został ujęty w tej ewidencji na koncie 39 "Niskocenne składniki majątku".
  2. W styczniu 2023 r. jednostka zakupiła mocniejszą kartę graficzną do tego laptopa, której wartość brutto zgodnie z fakturą wyniosła 1.845 zł (w tym VAT 345 zł). Zgodnie z polityką rachunkowości wydatki na ulepszenie wyposażenia odpisuje się jednorazowo w koszty.
  3. W maju 2023 r. sprzedano laptopa za kwotę brutto 3.321 zł (w tym VAT 621 zł).
  4. Koszty działalności operacyjnej jednostka ujmuje tylko w zespole 4.

Dekretacja w księgach w styczniu 2023 r.

1. Faktura za zakup karty graficznej:
  a) wartość brutto 1.845 zł
    - Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",  
    - Ma konto 21 "Rozrachunki z dostawcami",  
  b) VAT naliczony podlegający odliczeniu 345 zł
    - Wn konto 22-2 "VAT naliczony i jego rozliczenie",  
    - Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu",  
  c) wartość netto 1.500 zł
    - Wn konto 40-1 "Zużycie materiałów i energii",  
    - Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu".  

Dekretacja w księgach w maju 2023 r.

1. Faktura dotycząca sprzedaży laptopa:
  a) wartość brutto 3.321 zł
    - Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki",  
  b) VAT należny 621 zł
    - Ma konto 22-1 "Rozrachunki z tytułu VAT należnego",  
  c) wartość netto 2.700 zł
    - Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne".  

Zapis w ewidencji pozabilansowej w maju 2023 r.

1. PK - likwidacja laptopa: 4.800 zł
  - Ma konto 39 "Niskocenne składniki majątku".  

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.)

Księgi rachunkowe - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.