Pracownik był zatrudniony od 2 listopada 2018 r. i była to jego pierwsza praca w życiu. Od 5 do 30 listopada 2018 r. korzystał z urlopu bezpłatnego, a 18 grudnia 2018 r. wystąpił o rozwiązanie umowy za porozumieniem, na co uzyskał zgodę. Czy za 2018 r. nabył prawo do urlopu wypoczynkowego?
Nie, gdyż nie przepracował ani jednego miesiąca.
Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku (tzw. urlop cząstkowy), czyli stosownie do stażu - z 20 lub 26 dni.
Jak wyjaśnił Główny Inspektorat Pracy: "(...) Otrzymany wynik nie jest liczbą całkowitą (1,66) (lub 2,16 - przy 26 dniach rocznie - przyp. red.), brak jest natomiast ustawowej regulacji zaokrąglania wymiaru tego urlopu do pełnych jednostek tak, jak jest to przewidziane w stosunku do urlopu pracowników niepełnoetatowych (art. 154 § 2 K.p.). (...)
Naszym zdaniem, z uwagi na brak szczególnej regulacji, należy stosować określony w art. 1542 K.p. ogólny sposób udzielania urlopu z przeliczeniem na godziny. Pracodawca może, z korzyścią dla pracownika, zaokrąglić w górę ustalony wymiar urlopu do pełnych godzin lub do pełnych dni, pamiętając jednak, aby wymiar urlopu pracownika w roku kalendarzowym nie przekroczył przysługującego mu wymiaru, czyli 20 dni (160 godzin)." (pismo z 5 lipca 2010 r., znak GPP-110-4560-41-1/10/PE/RP).
Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym (art. 153 K.p.).
Według utrwalonej linii orzeczniczej, terminy do nabycia uprawnień pracowniczych, w tym prawa do urlopu wypoczynkowego, ustala się w sposób potoczny - upływają one po upływie określonego czasu w dniu bezpośrednio poprzedzającym dzień, który nazwą lub datą odpowiada dniowi, w którym liczenie terminu rozpoczęto (por. wyroki SN z 19 grudnia 1996 r., sygn. akt I PKN 47/96, OSNP 1997/17/310 i z 21 maja 1991 r., sygn. akt I PZP 16/91, OSNC 1992/1/10 oraz stanowisko Departamentu Prawnego GIP z 17 stycznia 2011 r. w sprawie obliczenia okresu pracy, znak GPP-364-4560-103-1/10/PE/RP).
Przykład |
Załóżmy, że pracownik rozpoczął pierwszą w życiu pracę 1 stycznia 2019 r. Prawo do pierwszego urlopu cząstkowego nabył 31 stycznia br., a do następnych, o ile pozostaje w zatrudnieniu, w ostatnim dniu kalendarzowym każdego kolejnego miesiąca tego roku.
Gdyby tę pracę rozpoczął 5 stycznia br., urlopy cząstkowe nabywałby 4. dnia każdego kolejnego miesiąca (4 lutego, 4 marca itd.). Warunkiem takiego liczenia są nieprzerwane okresy pracy.
Stosownie do art. 174 § 1 K.p., na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego. Tego okresu nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze (art. 174 § 2 K.p.). Omawianego rodzaju absencji nie można zatem zaliczyć do okresu pracy, w tym w rozumieniu przepisów regulujących wymiar i prawo do urlopu. Od powyższego istnieją nieliczne wyjątki, które nie występują w sytuacji podanej w pytaniu, dlatego problematykę tę pomijamy.
Ustalając miesięczny okres pracy, z upływem którego pracownik w pierwszym roku zatrudnienia nabywa prawo do 1/12 urlopu, w przypadku wystąpienia w jego trakcie przerwy np. spowodowanej urlopem bezpłatnym, za miesiąc uważa się 30 dni. Jest to zasada obowiązująca w sytuacji gdy termin jest oznaczony w miesiącach, a ciągłość terminu nie jest wymagana (art. 114 K.c. w związku z art. 300 K.p.).
Przykład |
Przyjmujemy dane z pytania oraz że pracownik stawił się do pracy po urlopie bezpłatnym. Okres przez niego przepracowany w rozumieniu prawa urlopowego wyniósł więc 21 dni (3 dni listopada licząc do rozpoczęcia urlopu bezpłatnego oraz 18 dni grudnia 2018 r.). Wobec tego, iż nie wystąpił ani jeden pełny miesiąc pracy, pracownik nie nabył prawa do urlopu wypoczynkowego.
|