Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Inne zagadnienia  »   Obowiązkowe konsultacje z przedstawicielami pracowników
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Obowiązkowe konsultacje z przedstawicielami pracowników

Gazeta Podatkowa nr 78 (1744) z dnia 28.09.2020
Agata Barczewska

Prawo pracy wielokrotnie przewiduje obowiązek przeprowadzenia konsultacji z przedstawicielami pracowników. W pierwszej kolejności do reprezentowania zatrudnionych powołane są organizacje związkowe, jednak pod ich nieobecność partnerem do rozmów z pracodawcą są właśnie przedstawiciele pracowników. W zależności od rodzaju konsultowanej sprawy, ich głos jest doradczy lub wiążący dla pracodawcy.

Przedstawiciele załogi spoza związku

Szereg przepisów prawa pracy uzależnia przeprowadzenie określonych działań przez pracodawcę od uzyskania przez niego pozytywnej opinii lub zgody przedstawicieli pracowników. Wymóg konsultacyjny dotyczy konkretnych spraw z zakresu prawa pracy, wskazanych w określonej regulacji prawnej (patrz ramka). Przy czym trzeba podkreślić, że przedstawiciele pracowników są uprawnieni do rozmów z pracodawcą tylko wtedy, gdy w zakładzie pracy nie funkcjonują związki zawodowe, a przepis przewiduje, że w takim przypadku pracowników reprezentują wspomniani przedstawiciele.

Należy nadmienić, że do reprezentowania pracowników (obok związków zawodowych i przedstawicieli pracowników) uprawniona jest również rada pracowników działająca na podstawie ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz. U. z 2006 r. nr 79, poz. 550 ze zm.). Ustawę tę stosuje się (z pewnymi wyjątkami) do pracodawców wykonujących działalność gospodarczą i zatrudniających co najmniej 50 pracowników. Mimo że rada pracowników jest jedynie organem doradczo-opiniującym, pracodawca nie może pominąć wymogu zasięgnięcia opinii tej rady w sprawach wskazanych w art. 13 ust. 1 pkt 2 i 3 powołanej ustawy. Nie jest on jednak związany wynikiem konsultacji z radą pracowników, nawet w przypadku wydania przez nią negatywnej opinii.


Przedstawiciele pracowników mogą być jednorazowo wybrani do konsultowania wszystkich spraw pracowniczych, które zgodnie z przepisami wymagają takich konsultacji.

Jak wybrać przedstawicieli?

Przepisy przewidujące obowiązek konsultacji lub uzgodnień z przedstawicielami pracowników nie regulują trybu wyłonienia tych przedstawicieli, ograniczając się do ogólnego wskazania, że tego typu reprezentacja pracownicza powinna być wybrana w sposób zwyczajowo przyjęty w danym zakładzie pracy. Wobec braku ustawowego unormowania procedury wyboru, każdy z pracodawców powinien kierować się w tym zakresie wyrobioną u siebie praktyką. Niezależnie jednak od tego, w jaki sposób w danej firmie wyłaniani są przedstawiciele pracowników, można przyjąć, że najbardziej reprezentatywnym sposobem ich wyznaczenia jest przeprowadzenie firmowego głosowania. Można je podzielić na pewne etapy.

Na pierwszym etapie wyborów pracodawca powinien poinformować pracowników (np. przez wywieszenie informacji na tablicy ogłoszeń) o przeprowadzeniu wyborów na przedstawicieli pracowników, powodach, dla których wybory są organizowane oraz zasadach wyłonienia przedstawicieli. Pracodawca może zastrzec, że wśród zgłoszonych osób zostanie wyłonionych np. 3 kandydatów, według liczby dokonanych zgłoszeń. Możliwe jest też przyjęcie do głosowania wszystkich zgłoszonych kandydatów. W informacji należy wyznaczyć termin na zgłaszanie kandydatur na przedstawicieli (po uzyskaniu akceptacji tych osób) oraz wskazać, gdzie należy składać zgłoszenia. W praktyce powinna być w tym celu przygotowana urna na głosy, umieszczona w dostępnym i znanym miejscu na terenie zakładu.

Kolejny, drugi etap to komisyjne otwarcie (po upływie terminów wyznaczonych na pierwszym etapie) urny i wyłonienie kandydatów według ustalonych wcześniej zasad. Wskazane jest sporządzenie protokołu z tej czynności. Komisja dokonująca otwarcia urny powinna składać się z co najmniej dwóch osób (pracodawcy i pracownika). W trzecim etapie pracodawca informuje ogół pracowników o wyłonionych kandydatach i terminie głosowania. Procedurę wyborów kończy komisyjne zliczenie oddanych głosów (wraz ze sporządzeniem protokołu z tej czynności) oraz poinformowanie pracowników o wyłonionych ostatecznie przedstawicielach.

Sprawy podlegające obowiązkowej konsultacji/uzgodnieniu z przedstawicielami pracowników (w przypadku braku zakładowej organizacji związkowej):

1) wprowadzenie 12-miesięcznego okresu rozliczeniowego (art. 150 § 3 K.p.),
2) wprowadzenie ruchomego i przerywanego systemu czasu pracy (art. 139 § 3 i art. 150 § 3 K.p.),
3) zawieszenie postanowień prawa zakładowego lub umowy o pracę (art. 91 K.p. i art. 231a K.p.),
4) rezygnacja z ZFŚS, zmiana wysokości odpisu czy zmiana regulaminu ZFŚS (art. 3 ust. 3b, art. 4 ust. 3, art. 8 ust. 2 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych - Dz. U. z 2020 r. poz. 1070),
5) zawarcie porozumienia o wprowadzeniu przestoju ekonomicznego, obniżeniu czasu pracy, ograniczeniu odpoczynku dobowego na podstawie specustawy w sprawie COVID-19 (art. 15g ust. 11, art. 15gb ust. 6, art. 15zf ust 4 specustawy w sprawie COVID-19 - Dz. U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.),
6) skonsultowanie wykazu prac w warunkach szczególnie uciążliwych lub szczególnie szkodliwych dla zdrowia oraz monotonnych i w ustalonym z góry tempie, a także innych działań związanych z bhp (art. 145 § 2 K.p.),
7) skonsultowanie zamiaru i zasad przeprowadzenia zwolnień grupowych (art. 2 ust. 7 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników - Dz. U. z 2018 r. poz. 1969 ze zm.),
8) wprowadzenie regulaminu telepracy (art. 676 § 4 K.p.),
9) wybór instytucji finansowej, z którą zostanie zawarta umowa o zarządzanie PPK (art. 7 ust. 4 i 5 ustawy o pracowniczych planach kapitałowych - Dz. U. z 2020 r. poz. 1342).

Ważne! Z wyjątkiem spraw wskazanych w pkt 6-9, przedstawiciele pracowników mają uprawnienia stanowiące, tj. brak zgody z ich strony uniemożliwia wprowadzenie danego rozwiązania przez pracodawcę.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320)

Inne zagadnienia - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.