Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Inne zagadnienia  »   TARCZA Warunki powierzenia i wykonywania pracy zdalnej
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

TARCZA
Warunki powierzenia i wykonywania pracy zdalnej

Gazeta Podatkowa nr 28 (1694) z dnia 6.04.2020
Agata Barczewska

Przepisy prawa pracy przewidują tylko jedną formę pracy "na odległość". Jest nią telepraca, uregulowana w Kodeksie pracy. Epidemia koronawirusa wymusiła jednak nowe rozwiązania w zakresie elastycznych form wykonywania pracy poza siedzibą firmy. Specustawa dotycząca zwalczania koronawirusa wprowadziła pojęcie pracy zdalnej. Jest to nowy sposób wykonywania pracy, jego wdrożenie wywołuje więc wiele pytań i wątpliwości.

Profilaktyczna ochrona przed wirusem

Gwałtowne rozprzestrzenianie się wirusa COVID-19 postawiło w bardzo trudnej sytuacji wiele zakładów pracy. Zarażenie się koronawirusem przez pracownika lub pracowników danej firmy może bowiem oznaczać zamknięcie części lub nawet całego zakładu pracy i skierowanie załogi na obowiązkową kwarantannę. Aby przeciwdziałać takiemu ryzyku, ustawodawca wprowadził nową formę wykonywania pracy, tj. pracę zdalną. Podstawą prawną jej zastosowania jest art. 3 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.). Jak stanowi wskazany przepis, w celu przeciwdziałania COVID-19 pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie (przez czas oznaczony) pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania.

Praca zdalna (której nie należy utożsamiać z telepracą uregulowaną w art. 675 - 6717 K.p.) może być zlecona przez pracodawcę w celu przeciwdziałania koronawirusowi (COVID-19). Przepisy nie precyzują jednak, w jakich konkretnie sytuacjach dopuszczalne jest wdrożenie takiej pracy. Wobec ogólnego brzmienia art. 3 wspomnianej ustawy należy przyjąć, że zastosowanie pracy zdalnej zależy od subiektywnej oceny pracodawcy i może on ją wdrożyć już na etapie profilaktyki, tj. w celu zmniejszenia potencjalnego ryzyka zarażenia koronawirusem. Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w opiniach urzędowych, prezentowanych na oficjalnej stronie dotyczącej koronawirusa (patrz ramka).

Należy podkreślić, że możliwość pracy zdalnej dotyczy zdrowego pracownika. W tym kontekście mogło pojawić się pytanie o możliwość powierzenia pracy zdalnej pracownikowi zdrowemu, ale przebywającemu na kwarantannie, np. w związku z powrotem z zagranicy lub z uwagi na kontakt z osobą zarażoną. Przepisy art. 3 powołanej ustawy nie dają jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, należy jednak uznać, że w przypadku, gdy kwarantanna została zarządzona na podstawie decyzji właściwego inspektora sanitarnego, powierzenie pracy zdalnej jest niedopuszczalne. Również, gdy kwarantanna jest podyktowana powrotem z zagranicy (w takiej sytuacji inspektor nie wydaje decyzji o jej wprowadzeniu), świadczenie pracy zdalnej jest niemożliwe.


Pracownikowi wykonującemu pracę zdalną przysługuje normalne wynagrodzenie, wynikające z umowy o pracę i zakładowych lub odrębnych przepisów płacowych.

Formalności przy pracy zdalnej

Przepisy przewidujące możliwość pracy zdalnej nie określają formy jej wprowadzenia ani zasad wykonywania. Pracodawca może więc ją wdrożyć na podstawie ustnego polecenia, pisemnego zarządzenia lub w jakiejkolwiek innej formie, jaką uzna za stosowną. Warto jednak, dla celów dowodowych, aby powierzenie pracy zdalnej zostało udokumentowane.

O zastosowaniu pracy zdalnej decyduje wyłącznie pracodawca, choć pracownik może wystąpić z inicjatywą jej wprowadzenia. Wniosek pracownika w tej sprawie nie jest jednak wiążący, w przeciwieństwie do polecenia pracodawcy w sprawie pracy zdalnej. Pracownik, co do zasady, powinien je wykonać, chyba że obiektywnie - ze względu na warunki domowe czy sytuację rodzinną - jest to niemożliwe lub bardzo utrudnione. W takim przypadku powinien przedstawić swoje zastrzeżenia pracodawcy, pozostawiając mu ostateczną decyzję. Warto jednak pamiętać, że praca zdalna może być wykonywana nie tylko w domu pracownika, ale również w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę.

Praca w domu według grafiku

W poleceniu pracy zdalnej pracodawca powinien określić czas jej wykonywania, może też doprecyzować niektóre kwestie związane z jej świadczeniem. Ponieważ praca zdalna polega na normalnym wykonywaniu swoich obowiązków (tyle że poza stałym miejscem świadczenia pracy), pracodawca może wymagać, aby pracownik pozostawał w jego dyspozycji w godzinach pracy obowiązujących w zakładzie. Takie zobowiązanie można zawrzeć w piśmie/zarządzeniu o wprowadzeniu pracy zdalnej, wskazując dodatkowo, że np. pracownik będzie zobowiązany - w ramach pozostawania w dyspozycji pracodawcy - do wykonywania swojej normalnej pracy, odbierania i wysyłania służbowej poczty, odbierania telefonów od pracodawcy czy składania dziennego sprawozdania z wykonania pracy.

Można też ustalić zasady dostępu pracownika do zasobów elektronicznych firmy, zabezpieczenia materiałów przesyłanych drogą elektroniczną czy korzystania z sieci przez pracownika w czasie pracy zdalnej.

"(...) W rozumieniu ustawy za »przeciwdziałanie COVID-19« rozumie się wszelkie czynności związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków choroby. Zatem przesłanki polecenia pracownikowi pracy zdalnej są szerokie i w praktyce każdy pracodawca, choćby ze względu na profilaktykę, może polecić pracownikom pracę zdalną".

"(...) Polecenie pracy zdalnej nie musi być wydane na piśmie, ale jak każde inne polecenie służbowe może być wydane ustnie bądź mailem albo smsem. Pracodawca może potwierdzić to polecenie na piśmie".

"Decyzja o poleceniu pracy zdalnej leży wyłącznie w gestii pracodawcy. Pracownik może oczywiście wnioskować, ale jego wniosek nie wiąże w żaden sposób pracodawcy".

"(...) Praca zdalna to po prostu zmiana miejsca wykonywania pracy, (...), dlatego należy się dotychczasowe wynagrodzenie".

Wyjaśnienia opublikowane na stronie www.gov.pl.web.koronawirus

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Inne zagadnienia - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.